vidu ankaŭ la klarigojn
skelet¹·/·o
skelet¹·o
1.
La⭑ mal·mol⭑·a, solid²·a kaj⭑ kun·ten⭑·a part⭑·o de⭑ organism¹·o: vi far⭑·iĝ·os
pal⭑·a kaj⭑ mal·varm⭑·a, ĝis⭑ vi⭑·a haŭt⭑·o ĉirkaŭ·kovr⭑·os nur⭑ skelet¹·on ; la⭑
ĉel⭑-skelet¹·o est⭑·as ret⭑·o de⭑ fibr⭑·aj protein⁹·aj struktur¹·oj en⭑ la⭑
citoplasm⁽⁺⁾·o de⭑ eŭkariot⁽⁺⁾·a ĉel⭑·o ; kie la⭑ skelet¹·o de⭑ mizer⭑·o plej⭑
laŭt⭑·e son⭑·as per⭑ si⭑·aj nud⭑·aj ost⭑·oj, plej⭑ terur⭑·e rigard⭑·as per⭑ si⭑·aj
kadavr¹·aj okul⭑·oj .
a)
{Ost⭑·ar·o} de⭑ iu·j best⭑·oj, de⭑ hom⭑·o sen⭑ la⭑ de·pend⭑·aj nerv¹·oj
muskol⭑·oj, organ¹·oj; {intern⭑·a skelet¹·o} : la⭑ arb⭑·oj, sur⭑ kiu·j
pend⭑·is la⭑ skelet¹·oj, ĉiu+minut⭑·e fleks⭑·is si·n ; kvar⭑
ĉeval⭑-skelet¹·oj ; tie kuŝ⭑·is akr⭑·aj ŝton⭑·oj kaj⭑ skelet¹·oj de⭑
rosmar⭑·oj kaj⭑ blank⭑·aj urs⭑·oj ; sek⭑·iĝ·int·aj skelet¹·oj de⭑ fiŝ⭑·oj
.
b)
Mal·mol⭑·a ŝel⭑·o de⭑ ekzempl⭑·e insekt⭑·oj, artik⭑·ul·oj; {ekster⭑·a
skelet¹·o} : sen·vertebr⭑·ul·oj […] hav⭑·as mol⭑·an korp⭑·on ĉar⭑
mank⭑·as la⭑ intern⭑·a skelet¹·o, sed⭑ ili hav⭑·as oft⭑·e mal·mol⭑·ajn
ekster⭑·ajn skelet¹·ojn (helik²·oj, kankr⭑·oj, insekt⭑·oj) ; kiam⭑
organism¹·oj kun⭑ kalci⁹+karbonat⁽⁺⁾·aj skelet¹·oj (kiel⭑ kok⭑·o-lit⭑·ul·oj,
kiu·j fiks¹·as CO_{2} per⭑ fotosintez⁽⁺⁾·o) mort⭑·as, ili sub·akv⭑·iĝ·as
al⭑ la⭑ profund⭑·o de⭑ la⭑ ocean¹·o .
2.
Tra·bar⭑·o de⭑ konstru⭑·o, de⭑ ŝip⭑·o, {armatur⁽⁺⁾·o} , {ĉarpent⭑·aĵ·o} : la⭑
konstru⭑-manier⭑·o ĉe⭑ kiu oni unu⭑·e laŭ⭑ la⭑ supr⭑·a sistem⭑·o munt⁴·as
krad⭑·an skelet¹·on (tradici¹·e el⭑ lign⭑·o) kaj⭑ post⭑·e plen⭑·ig·as la⭑
mal·plen⭑·ajn inter·spac⭑·ojn inter⭑ la⭑ trab⭑·oj, la⭑ fak⭑·ojn ; oni divid⭑·as
la⭑ karoseri⁹·ojn ankaŭ⭑ al⭑ mem·port⭑·a, ne⭑-mem·port⭑·a aŭ⭑ skelet¹·a
karoseri⁹·o .
3.
Skiz⭑·a plan⭑·o de⭑ verk⭑·o; precip⭑·aj trajt⭑·oj de⭑ organiz¹·aĵ·o,
{kanvas⭑·o^2} , {skem⁴·o} , {skiz⭑·o} : la⭑ natur⭑·o mem⭑ de⭑ Egipt⁽⁺⁾·o,
postul⭑·ant·e grand⭑·an, sen·ĉes⭑·an kaj⭑ regul⭑·an labor⭑·on, kre⭑·is la⭑
skelet¹·on de⭑ la⭑ soci³·a organiz¹·o de⭑ ĉi⭑ tiu land⭑·o . la⭑ infan⭑·et·a
cerb⭑·et·o […] kre⭑·as mem⭑ skem⁴·on, kiu ord⭑·ig·as la⭑ element¹·ojn kaj⭑
kre⭑·ad·as skelet¹·on kaj⭑ struktur¹·on, kiu ja⭑ pri·skrib⭑·as la⭑ aŭd⭑·at·an
lingv⭑·on ; skelet¹·o de⭑ tiu fer⭑+voj⭑·a ret⭑·o .
skelet¹·a
1.
Rilat⭑·a al⭑ {skelet¹·o^1} : frak⭑-tur⭑·o […] est⭑·as fend⭑·iĝ·o aŭ⭑ romp⭑·iĝ·o de⭑
ost⭑·o, do⭑ de⭑ part⭑·o el⭑ la⭑ skelet¹·a sistem⭑·o ; stri⭑·aj muskol⭑·oj
(skelet¹·aj muskol⭑·oj) aktiv⭑·iĝ·as vol⭑·e per⭑ la⭑ centr⭑·a nerv¹·a sistem⭑·o .
2.
Rilat⭑·a al⭑ {skelet¹·o^2} : salt⭑·ig·il·o est⭑·as gimnastik¹·a kaj⭑ re·freŝ⭑·ig·a
aparat¹·o konsist⭑·ant·a el⭑ unu⭑ pec⭑·o de⭑ al·lig⭑·it·a fort⭑·a ŝtof⭑·o super⭑
ŝtal⭑·a skelet¹·a konstru⭑·o ; krad⭑+trab⭑·a skelet¹·a dom⭑·o kovr⭑·it·a per⭑ kan⭑·o
.
3.
Prezent⭑·ant·a nur⭑ la⭑ ĉef⭑·ajn lini⭑·ojn aŭ⭑ ide⭑·ojn, sen·detal⭑·a: ĝi hav⭑·is
nek⭑ mur⭑·ojn, nek⭑ tegment⭑·on, nur⭑ kadr⭑·on for·mit¹·an el⭑ ok⭑ stang⭑·oj
supr⭑·e kun·lig⭑·it·aj, simil⭑·a al⭑ skelet¹·a ok⭑+angul⭑·a templ¹·o ; parentez⭑·e
mi⭑·a skelet¹·a teori⭑·o .
skelet¹·ul·o
Fantazi¹·a est⭑·aĵ·o, konsist⭑·ant·a nur⭑ el⭑ ost⭑·oj, {mort⭑·o^2} : tre⭑ oft⭑·e
la⭑ mort⭑·o est⭑·as prezent⭑·it·a kiel⭑ skelet¹·ul·o, kutim⭑·e kun⭑ falĉ⭑·il·o
en·man⭑·e ; Galeri⭑·o ― La⭑ skelet¹·ul·o .
ekster⭑·a skelet¹·o
Ekster⭑·a {ŝel⭑·o} , {kiras⭑·o} aŭ⭑ {karapac⁽⁺⁾·o} de⭑ mult⭑·aj
sen·vertebr⭑·ul·oj; {ekzoskelet⁽⁺⁾·o} : artropod⁽⁺⁾·oj [est⭑·as] sen·vertebr⭑·aj
animal⁸·oj kiu hav⭑·as ek⭑[z]osk⁽⁺⁾-el·et⭑·on (ekster⭑·a skelet¹·o), segment²·an
korp⭑·on, kaj⭑ artik⭑+lit⭑·ajn membr⭑·ojn .
intern⭑·a skelet¹·o
Intern⭑·a kun·ord⭑·ig·it·a tut⭑·o de⭑ ost⭑·oj kaj⭑ kartilag⭑·oj de⭑ vertebr⭑·ul·oj;
{endoskelet⁽⁺⁾·o} : kartilag⭑·aj fiŝ⭑·oj ― ec⭑·oj: kartilag⭑·a intern⭑·a
skelet¹·o .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.34 2023/10/21 07:46:47 ]
__________________________________________________________________