vidu ankaŭ la klarigojn
stat·/·o

stat·o

   1.
          Moment·aj ec·oj, manier·o de iu afer·o: en stat·o de frenez·o ; la
          infekt·aĵ·o rest·is en la antaŭ·a stat·o kaj […] ne dis·vast·iĝ·is sur
          la haŭt·o ; ĉio est·as en bon·a stat·o ; mizer·a stat·o ; rid·ad·o est·as
          la sign·o de plej alt·a spirit·a stat·o ; mizer·a vilaĝ·a dom·et·o, kiu
          est·is en tia kaduk·a stat·o, ke ĝi mem ne sci·is, sur kiu·n flank·on
          ĝi fal·u ; forges·ant·e la nun·an stat·on de Esperant·o ; est·as
          danĝer·a afer·o daŭr·ig·i ĉi tiu·n stat·on de l' ne·cert·ec·o ; viv·u
          stomak·o laŭ stat·o de l' sak·o. {kondiĉ·o} , {kvalit¹·o} , {fart·o} ,
          {-a}

   2.
          Manier·o de ies est·o rilat·e la cirkonstanc·oj; ekz. rilat·e la
          soci³·on, t.e. {status⁽⁺⁾·o} :  plej riĉ·a stat·o,  plen·a mal·sat·o ;
          bon·a stat·o saĝ·ig·as, mal·bon·a mal·saĝ·ig·as ; nov·a stat·onov·a viv·o
          ; mi est·as en tre prem·it·a stat·o, la Filiŝt¹⁰·oj milit·as kontraŭ mi
          ; la fin·a stat·o de tiu hom·o ; li trov·iĝ·is en stat·o du·on+dorm·a ;
          dum la unu·a jar·o ni·a stat·o est·is bon·a, ni hav·is serv·ist·ojn kaj
          serv·ist·in·ojn ; bon~stat·o ; ŝi […] ŝmir·is ŝi·an bel·an vizaĝ·on per
          mal·bon+odor·a ŝmir·aĵ·o kaj mal·ord·ig·is ŝi·ajn bel·ajn har·ojn […] kiam
          ŝi·a patr·o ek·vid·is ŝi·n en tia stat·o, li ek·sent·is terur·on ; [ili]
          reprezent·as per si preskaŭ ĉiu·jn land·ojn [...], ĉiu·jn naci·ojn
          [...], rang·ojn, stat·ojn kaj klas·ojn de la hom·oj . {kondiĉ·o} ,
          {pozici¹·o} , {rang·o} , {situaci·o^2}

   3.
          (de {materi¹·o} ) Fundament·a ekzist·o-form·o karakteriz¹·it·a de
          mov·ebl·ec·o de la atom¹·oj kaj molekul¹·oj de iu substanc²·o kaj la
          fort·o de ili·aj inter·ag·oj: la {solid²·a} , {likv⁸·a} , {gas·a} stat·o
          de akv·o; trans·form·i  de likv⁸·a (mal·varm·ig·it·a je -161° ĝis
          -164°C) al gas+form·a stat·o .

stat·i

   (ntr)

          Est·i en iu statо: sci·iĝ·u pri mi·aj afer·oj, kiel mi stat·as ; tiel
          stat·as la afer·' ; ili est·is kiel hom·oj, kred·ant·aj ke ĉiam ie
          ali+lok·e la afer·oj stat·as pli bon·e ; kiel stat·as soci³·o, kiu
          sufok·as la sci+vol·em·on, entrepren·em·on kaj kre·em·on de si·aj infan·oj
          ; se do tekst·o hav·is pli ol du liter-grand·ojn, oni dev·is dum la
          kompost·ad·o halt·i, mal·ferm·i la maŝin·on […] simil·e stat·is pri
          tip¹·ar·oj, nur du tip¹·ar-film⁸·oj pov·is sam+temp·e en·est·i, kio neces·ig·is
          ripet·an mal·ferm·ad·on de la maŝin·o . {est·i^4} , {star·i^6}

afer-stat·o, stat·o de afer·oj

          {Situaci·o^1} : terur·a est·as la stat·o de afer·oj en la mult·e~lingv·a
          Kaŭkaz⁽⁺⁾·o ; la stat·o de l’ afer·o est·as tia: mi fi·lin·on hav·as ; la
          soci³·o ne pri·juĝ·as tiu·n ĉi afer·on objektiv²·e kaj stud¹·as, nek laŭ
          la vid·o-punkt·o psikologi²·a nek laŭ la praktik·a, la ver·an
          afer-stat·on .

anim-stat·o, mens³·o-stat·o

          Stat·o de spirit·o  de kor·o, ĝeneral¹·a inklin·o, {humor·o} : kiu ne
          est·is iam en si·a viv·o en poezi¹·a mens³·o-stat·o ? la muzik·ist·oj
          neniam dev·as est·i serioz·aj  se ili·a anim-stat·o est·as mal·gaj·a .
          {agord·o} , {inklin·o}

bon~stat·o

          Prosper·a situaci·o: labor·o don·as bon~stat·on, mal·labor·o mal·sat·on ;
          kiu fid·as la Etern·ul·on, tiu est·os bon+stat·a .

mal·bon+stat·a

          Est·ant·a en mal·bon·a stat·o: la strat·oj est·as mal·bon+stat·aj
          (tru+hav·aj) ; est·as la obstin·eg·o asert¹·ad·i, ke ĉio est·as bon·a,
          kiam [fakt¹·e] oni mal·bon~stat·as . {mizer·a} , {povr⁽⁺⁾·a}

san~stat·o

          Situaci·o de la san·ec·o de viv·ant·o  de grup·o: kelk·aj  ne est·is
          inform¹·it·aj pri si·a san~stat·o, kaj pro tio est·is infekt·it·aj
          [ili·aj] infan·oj ; mi·a ĝeneral¹·a san~stat·o est·as bon·a, kaj sen
          tro·ig·o mi hodiaŭ iu+senc·e sent·as mi·n pli jun·ec·a ol antaŭ du×dek
          jar·oj ; kiam hibrid⁽⁺⁾·oj est·as produkt·it·aj per la ne·natur·a kruc·ig·o
          de du speci⁽⁺⁾·oj, la re·produkt·a sistem·o, sen·de·pend·e de la ĝeneral¹·a
          san~stat·o, est·as mal·fekund⁽⁺⁾·ig·it·a . {fart·o}

   [artikol-versi⁹·o: 1.122 2023/10/21 07:46:48 ]
     __________________________________________________________________