streĉ⭑·/·i

streĉ⭑·i

   (tr)

   1.
          Rigid⭑·ig·i ŝnur⭑·on aŭ⭑ io·n simil⭑·an fort⭑·e tir⭑·ant·e ĝi·n: streĉ⭑·i la⭑
          muskol⭑·ojn, la⭑ kol⭑·on, la⭑ brak⭑·on; knab⭑·in·oj […] danc⭑·ad·is sub⭑ la⭑
          streĉ⭑·it·a tend⭑·o ; mi hav⭑·is sur⭑ mi mi⭑·ajn plej⭑ bon⭑·ajn vest⭑·ojn, la⭑
          ruĝ⭑·a kamizol⭑·o sid⭑·is sur⭑ mi strikt⁽⁺⁾·e kaj⭑ streĉ⭑·it·e ; [li] streĉ⭑·is
          si·n kontraŭ⭑ la⭑ sak⭑·on pum⁽⁺⁾! [ĝi] fal⭑·is en⭑ la⭑ river⭑·on ; la⭑ vent⭑·o
          est⭑·is favor⭑·a, kaj⭑ […] ili streĉ⭑·is la⭑ vel⭑·ojn ; est⭑·is tia vent⭑·o,
          ke⭑ oni ver⭑·e dev⭑·is si·n kontraŭ·streĉ⭑·i al⭑ ĝi ; ili el·streĉ⭑·is la⭑
          kol⭑·ojn supr⭑·en, salut⭑·is grav⭑+mien⭑·e kaj⭑ lev⭑·is la⭑ kap⭑·ojn ; lit⭑·oj,
          kiu·j anstataŭ⭑ matrac⭑·oj hav⭑·is streĉ⭑·it·an tol⭑·on . {etend⭑·i} ,
          {stern⭑·i}

   2.
          {Tir⭑·i} aŭ⭑ prem⭑·i elast⭑·an korp⭑·on por⭑ dum·temp⭑·e ŝanĝ⭑·i ĝi⭑·an normal¹·an
          aŭ⭑ natur⭑·an form⭑·on: streĉ⭑·i paf⭑-ark⭑·on ; Horloĝ⭑·et·oj, streĉ⭑·u la⭑
          risort⭑·ojn // Por⭑ anonc⭑·i hor⭑·on de⭑ l'⭑ progres⭑·o ; la⭑ tut⭑·a long⭑·a
          kompani¹·o ek·star⭑·is kiel⭑ mal·streĉ⭑·iĝ·int·a horloĝ⭑·o . {tord⭑·i}

   3.
          Energi⭑·e uz⭑·i si⭑·ajn korp⭑·ajn aŭ⭑ spirit⭑·ajn fort⭑·ojn por⭑ ating⭑·i iu·n
          cel⭑·on: streĉ⭑·u la⭑ okul⭑·ojn ; ĉiu·j aŭskult⭑·is kun⭑ streĉ⭑·it·a atent⭑·o
          kaj⭑ interes⭑·o ; li ten⭑·is si⭑·ajn orel⭑·ojn streĉ⭑·it·e, tiel⭑ long⭑·e kiel⭑
          li pov⭑·is ;  streĉ⭑·is si⭑·ajn fort⭑·ojn kaj⭑ sid⭑·iĝ·is sur⭑ la⭑
          lit⭑·o ; plen⭑·um·i du⭑ streĉ⭑·it·ajn marŝ⭑·ojn en⭑ unu⭑ tag⭑·o ; li streĉ⭑·is
          si⭑·ajn last⭑·ajn fort⭑·ojn kaj⭑ ating⭑·is mal·grand⭑·an en·vetur⭑·ej·on ; ĉe⭑
          tiu streĉ⭑·it·a labor⭑·ad·o, […] ĝi romp⭑·is al⭑ si la⭑ femur⭑·on ; la⭑
          kompat⭑·ind·a vir⭑·in·o pens⭑·is, ke⭑ fort⭑·e streĉ⭑·it·a febr⭑·a pen⭑·eg·ad·o
          kompens¹·os al⭑ la⭑ cerb⭑·o la⭑ jar⭑·ojn da⭑ sen·labor⭑·ec·o . {pen⭑·i}

streĉ⭑·a

   1.
          Streĉ⭑·it·a, {strikt⁽⁺⁾·a} : streĉ⭑·a vest⭑·o; ek·vid⭑·ant·e li⭑·an ornam⭑·an
          epolet⭑·on mi rigid⭑·iĝ·is en⭑ streĉ⭑·a salut⭑-poz¹·o . {strikt⁽⁺⁾·a}

   2.
          Ekstrem⭑·e energi⭑·a, fort⭑·o {postul⭑·em·a} : streĉ⭑·a labor⭑·o ; streĉ⭑·a
          batal⭑·o ; streĉ⭑·a histori⭑·o ; [ŝi] aŭskult⭑·is la⭑ inter·parol⭑·ad·on kun⭑
          streĉ⭑·a atent⭑·o ; la⭑ cirkonstanc⭑·oj […] kaŭz⭑·is al⭑ li mult⭑·ajn hor⭑·ojn
          de⭑ mal·gaj⭑·a kaj⭑ streĉ⭑·a medit⭑·o ; mi·n ek·kapt⭑·is streĉ⭑·a sci⭑+vol⭑·em·o .
          {atent⭑·o-kapt⭑·a} , {spir⭑+kapt⭑·a}

streĉ⭑·o

          Stat⭑·o en⭑ kiu oni fort⭑·e uz⭑·as si⭑·ajn korp⭑·ajn aŭ⭑ spirit⭑·ajn fort⭑·ojn:
          ten⭑·i la⭑ okul⭑·ojn en⭑ streĉ⭑·o ; kiu trans·mov⭑·as ŝton⭑·ojn, tiu far⭑·as al⭑
          si difekt⭑·on per⭑ streĉ⭑·o ; ŝi labor⭑·is kun⭑ grand⭑·a streĉ⭑·o de⭑ si⭑·a
          cerb⭑·o kaj⭑ de⭑ si⭑·a vol⭑·o ; la⭑ streĉ⭑·o de⭑ ŝi⭑·a vizaĝ⭑·o mal·grand⭑·iĝ·is ;
          la⭑ leg⭑·ant·o plu·ir⭑·as facil⭑·e, sen⭑ la⭑ streĉ⭑·o de⭑ mal·facil⭑·a kompren⭑·o ;
          ĝi gravit⁽⁺⁾·as ĉirkaŭ⭑ mal·san⭑·a 70-jar⭑·ul·o, kiu per⭑ grand⭑·a fort⭑·o-streĉ⭑·o
          decid⭑·as spit⭑·i si⭑·an mal·san⭑·on por⭑ influ⭑·i la⭑ decid⭑·on pri⭑ la⭑ akcept⭑·o
          aŭ⭑ mal·akcept⭑·o de⭑ nov⭑·a fabrik⭑·o . {tensi⁽⁺⁾·o^3}

streĉ⭑·iĝ·i

   (ntr)

          Pro⭑ fort⭑·o {etend⭑·iĝ·i} trans⭑ si⭑·a normal¹·a form⭑·o, dis·tir⭑·iĝ·i: li⭑·a
          kol⭑·o kaj⭑ kap⭑·o streĉ⭑·iĝ·is antaŭ⭑·en ; ĉiu·j ĝerm⭑·oj rapid⭑·e el·kresk⭑·is
          el⭑ la⭑ profund⭑·a grund⁴·o [kaj⭑] streĉ⭑·iĝ·is supr⭑·en ; la⭑ poŝt⭑·estr·o,
          en·ir⭑·as streĉ⭑·iĝ·int·e, en⭑ uniform⭑·o ; la⭑ naĝ⭑-membran⭑·o inter⭑ la⭑
          fingr⭑·oj tiel⭑ streĉ⭑·iĝ·is, ke⭑ ĝi dis·ŝir⭑·iĝ·is kaj⭑ la⭑ sang⭑·o komenc⭑·is
          flu⭑·i ; la⭑ ĉiel⭑~ark⭑·o el·streĉ⭑·iĝ·is el⭑ la⭑ nigr⭑·a nub⭑·o en⭑ la⭑ blu⭑·an
          aer⭑·on ; streĉ⭑·iĝ·i el⭑ la⭑ haŭt⭑·o .

streĉ⭑·it·a

          (p.p. {angul⭑·o} ) Kies⭑ {later⁴·oj} est⭑·as {kontraŭ⭑·aj} : streĉ⭑·it·a
          angul⭑·o egal⭑·as al⭑ du⭑ ort⁸·oj, ali⭑+dir⭑·e ĝi⭑·a mezur⭑·o est⭑·as  .

mal·streĉ⭑·i

   (tr)

          Ig⭑·i mal·rigid⭑·a, ne⭑ tir⭑·at·a, pli⭑ mol⭑·a, pli⭑ komfort⭑·a: la⭑ rimen⭑·o de⭑
          li⭑·a tornistr⭑·o li·n prem⭑·as […], li mal·streĉ⭑·is ĝi·n, sed⭑ nenio
          help⭑·is ; en⭑ la⭑ laring⭑·o trov⭑·iĝ·as plur⁴·aj muskol⭑·oj, kies⭑ task¹·o
          est⭑·as streĉ⭑·i aŭ⭑ mal·streĉ⭑·i, proksim⭑·ig·i aŭ⭑ mal·proksim⭑·ig·i la⭑ voĉ⭑·ajn
          kord⭑·ojn ; long⭑·a blank⭑·a tuk⭑·o mal·streĉ⭑·e kaj⭑ mal·pez⭑·e kovr⭑·is ŝi⭑·ajn
          bel⭑·ajn membr⭑·ojn ; la⭑ ŝip⭑·a kapel⭑·an·o vizit⭑·as li·n konsol⭑·e kaj⭑
          kamarad⭑·o iom⭑ mal·streĉ⭑·as al⭑ li la⭑ prem⭑·eg·ant·ajn katen⭑·ojn .

mal·streĉ⭑·iĝ·i, sen·streĉ⭑·iĝ·i

   (ntr)

   1.
          Elast⭑·iĝ·i, mol⭑·iĝ·i, etend⭑·iĝ·i laŭ⭑ si⭑·a normal¹·a, ne⭑ per·fort⭑·e
          vast⭑·ig·it·a form⭑·o: mi⭑·aj tenden⭑·oj mal·streĉ⭑·iĝ·as, la⭑ ponard⭑·o fal⭑·as el⭑
          mi⭑·aj man⭑·oj ; li est⭑·is kiel⭑ instrument¹·o, kies⭑ kord⭑·oj mal·streĉ⭑·iĝ·is
          kaj⭑ ne⭑ pov⭑·as plu⭑ son⭑·i ; la⭑ temp⭑·o […] en·ten⭑·as unu⭑·ec·an long⭑·ec·on,
          sed⭑ en⭑ ni⭑·a pens⭑·o ĝi streĉ⭑·iĝ·as kaj⭑ mal·streĉ⭑·iĝ·as laŭ⭑ ni⭑·a dezir⭑·o aŭ⭑
          pens⭑·o .

   2.
          {Ripoz⭑·i} , {trankvil⭑·iĝ·i} , for·ig⭑·ant·e anim⭑·ajn streĉ⭑·ojn: est⭑·os por⭑
          mi pli⭑ re·freŝ⭑·ig·e […] mal·streĉ⭑·iĝ·i en⭑ vi⭑·a ban⭑·uj·o ; oni dev⭑·as
          foj⭑·e-foj⭑·e sen·streĉ⭑·iĝ·i, ĉar⭑ ali⭑+okaz⭑·e far⭑·iĝ·os idiot¹·o .

sub·streĉ⭑·i

          (p.p. {ark⭑·o} kaj⭑ {ŝnur⭑·o} de⭑ la⭑ sam⭑·a kurb⭑·o) Dir⭑·i, ke⭑ la⭑ ŝnur⭑·o
          sub·streĉ⭑·as la⭑ ark⭑·on, signif⭑·as, ke⭑ ili hav⭑·as sam⭑·ajn {rand⭑·ojn} :
          diametr¹·o sub·streĉ⭑·as du⭑·on·on de⭑ la⭑ cirkl⁸·o; du⭑ {egal⭑·aj} ŝnur⭑·oj
          sub·streĉ⭑·as egal⭑·ajn ark⭑·ojn.

          Rim.: Tra·vid⭑·ebl·a metafor¹·o: la⭑ ŝnur⭑·o streĉ⭑·as la⭑ ark⭑·on de⭑ sub⭑·e,
          kvazaŭ⭑ tem⭑·us pri⭑ paf⭑-ark⭑·o paf⭑·ant·a al⭑ flug⭑·ant·aj bird⭑·oj.

anim⭑-streĉ⭑·o

          Daŭr⭑·a kaj⭑ prem⭑·a zorg⭑·o, mal·trankvil⭑·o, {nerv¹·em·o} : la⭑ promen⭑·ant·ojn
          lig⭑·is komun⭑·a sent⭑·o de⭑ komun⭑·aj dolor⭑·oj: la⭑ ĉiam⭑·a anim⭑-streĉ⭑·o en⭑
          serĉ⭑·ad·o de⭑ el·ir⭑·o el⭑ tiu prem⭑·ant·a stat⭑·o de⭑ for·pel⭑·it·ec·o .

fort⭑·o-streĉ⭑·o

          Moment⭑·a {pen⭑·o} , per⭑ kiu oni prov⭑·as super⭑·i mal·facil⭑·aĵ·on: oni
          sukces⭑·is nur⭑ per⭑ last⭑·a, grand⭑·a fort⭑·o-streĉ⭑·o ; ili⭑·aj publik⭑·aĵ·oj
          […] est⭑·as pli⭑ bon⭑·aj kaj⭑ bezon⭑·as mal·pli⭑ da⭑ fort⭑·o-streĉ⭑·o ; hejm⭑·ec·aj
          drink⭑·ej·oj ig⭑·as forges⭑·i la⭑ bicikl¹·ajn fort⭑·o-streĉ⭑·ojn dum·tag⭑·ajn .
          {pen⭑·o} , {streb⁶·o}

man⭑-streĉ⭑·o

          {Span⁽⁺⁾·o^1} : ili far⭑·is la⭑ sur·brust⭑·aĵ·on du⭑·obl·a, man⭑-streĉ⭑·o est⭑·is
          ĝi⭑·a long⭑·o, kaj⭑ man⭑-streĉ⭑·o ĝi⭑·a larĝ⭑·o ; en⭑ la⭑ mez⭑·o de⭑ tiu ŝton⭑·o […]
          est⭑·as far⭑·it·a tru⭑·o, uln⭑·on profund⭑·a kaj⭑ mal·pli⭑ ol⭑ man⭑-streĉ⭑·on larĝ⭑·a
          .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.122 2023/11/08 01:33:44 ]
     __________________________________________________________________