vidu ankaŭ la klarigojn
ŝi

ŝi

          Unu+nombr·a vir·in·a pronom·o de tri·a person·o: mi vok·as la knab·in·on,
          kaj ŝi ven·as ; ŝi lav·is si·n en si·a ĉambr·o ; ven·is al ŝi mal·riĉ·a
          vir·in·o, kiu pet·is ŝi·n, ke ŝi don·u al ŝi trink·i ; ŝi edz·in·iĝ·is
          kun si·a kuz·o, kvankam ŝi·aj ge·patr·oj vol·is ŝi·n edz·in·ig·i kun ali·a
          person·o ; ŝi graved·iĝ·is, kaj ŝi nask·is ; cikoni·a patr·in·o kuŝ·is
          sur la ov·oj kaj est·is tut·e cert·a, ke ŝi feliĉ·e el·kov·os ; la
          vend·ist·in·o vol·is sci·i, por kiu ŝi kre·os la flor-aranĝ·on ; ĉiu li
          hav·as si·an ŝi ; inter fremd·aj ŝi est·as edz·in·o – anĝel·o, kun la
          edz·o ŝi est·as demon·o kruel·a .

          Rim.: En Esperant·o ne ekzist·as gramatik·a seks·o. Seks·o est·as nur
          part·o de la signif·o de iu·j o-vortoj. La fin·aĵ·o -o neniel
          esprim·as seks·on […] Ekzist·as en Esperant·o tri signif·o-klas·oj de
          vort·oj por hom·oj kaj best·oj: seks·e neŭtr²·aj radik·oj, vir+seks·aj
          radik·oj kaj in-seks·aj radik·oj [...] Se la radik·o est·as vir·a, oni
          dev·as al·don·i -in/, kiam tem·as pri in·o: ŝi est·as re·ĝin²·o. Ĉe
          neŭtr²·a radik·o oni pov·as al·don·i -in/, se oni vol·as klar·e montr·i,
          ke tem·as pri in·o, sed tio ne est·as dev·ig·a: ŝi est·as aktor(in)o.
          Se jam la radik·o est·as in·a, oni kompren·ebl·e ne al·don·u -in/: ŝi
          est·as mi·a muz¹·o [...] Plej oft·e oni rutin¹·e al·don·as la sufiks·on
          -in/ al neŭtr²·aj vort·oj, se oni parol·as pri in·o, kvankam tio
          princip·e ne neces·as. Oni do tut·e rajt·as dir·i ekzempl·e ŝi est·as
          ŝofor⁸·o, ĉar la radik·o ŝofor/ per si mem est·as neŭtr²·a .

ŝi·a

          Posed·at·a de ŝi, rilat·a al ŝi: el ŝi·aj mult·aj infan·oj unu·j est·as
          bon·aj kaj ali·aj est·as mal·bon·aj ; ŝi·a patr·in·o insult·is ŝi·n ;
          ŝajn·as al mi, ke el ŝi·a buŝ·o el·salt·as perl·oj ; tio est·is ŝi·a
          plej am·at·a lud·o ; ŝi ripet·is la rakont·ojn sufiĉ·e mal·rapid·e, por
          ke oni pov·u skrib·i post ŝi·a dikt·ad·o ; la re·ĝin²·o kaj ŝi·a famili·o
          signif·as mal·popular²·an anakronism²·on ; lang·o de vir·in·o est·as ŝi·a
          glav·o .

   [artikol-versi⁹·o: 1.117 2023/12/21 07:22:17 ]
     __________________________________________________________________