vidu ankaŭ la klarigojn
ŝip·/·o

ŝip·o

          Iom grand·a vetur·il·o por vetur·i sur akv·o: ŝip·on romp·it·an ĉiu·j
          vent·oj atak·as ; ne mar·o dron·ig·as ŝip·on, sed la vent·oj ;
          al·bord·iĝ·ej·o de ŝip·oj ; unu foj·on en tri jar·oj ven·ad·is la ŝip·oj
          el  , al·port·ant·e or·on, arĝent·on, ebur²·on, simi·ojn, kaj
          pav·ojn ; sur la mar·o far·iĝ·is grand·a vent·eg·o, kaj oni pens·is, ke
          la ŝip·o pere·os ; kan·aj ŝip·oj ; ŝip·o kun {rem·il·oj} ; sur ĉiu·j
          ŝip·oj oni mal·lev·is la {vel·oj} ; sur la mar·o star·is grand·a
          tri+mast·a ŝip·o, nur unu vel·o est·is lev·it·a, ĉar est·is nenia
          blov·et·o, kaj inter la ŝnur·eg·ar·o sid·is ĉie ŝip·an·oj ; la ŝip·o
          ĝem·eg·is kaj krak·is, la ĉef·a mast·o romp·iĝ·is en la mez·o kiel kan·o,
          kaj la ŝip·o kuŝ·iĝ·is sur flank·o kaj la akv·o en·ir·is en la
          intern·aĵ·on de la ŝip·o ; kelk·e da ŝip·oj el ni·a {eskadr·o} ; dum
          nebul·oj ili avert·is ali·ajn ŝip·ojn pri ebl·a kolizi⁴·o ; turist¹·oj
          al·ven·as per luks·aj kroz·ad~ŝip·oj kaj pov·as tra·nokt·i en si·a
          {kajut·o} kaj fru+maten·e ating·i la insul·on per ŝip·et·oj ;
          ŝip·o-far·ist·o ; ŝip-vetur·i ; hidraŭlik⁽⁺⁾·a ŝip-lift²·o ; la mal·bon+ŝanc¹·a
          vapor-ŝip·o „  ” ; naft¹·o-ŝip·o ; petrol-ŝip·o ; pasaĝer-ŝip·o ;
          kompetent·a ŝip+kurac·ist·o zorg·is pri la san·o de la pasaĝer·oj .

ŝip·i

   1.
          (ntr)
          {Ŝi~pir·i} , ŝip {vetur·i^1} : nun li kred·ebl·e ŝip·as tie supr·e ; de
          la bord·o oni ŝip·as du-dek·on da kilometr·oj antaŭ ol vid·i
          mar-vast·aĵ·on .

   2.
          (tr)
          {Per·ŝip·i} : li ŝip·ad·is brul-lign·on el la arb·ar·o al  ,
          kaj oft·e de tie  pli mal·proksim·en ĝis  .

ŝip·an·o

          Vetur·ant·o sur ŝip·o: la ŝip·an·oj dev·as obe·i la ŝip·estr·on ; de si·aj
          ŝip·oj mal·supr·en~ir·os ĉiu·j rem·ist·oj, la ŝip·an·oj, ĉiu·j ŝip·estr·oj ;
          la ŝip·an·oj de·met·is la vel·ojn ; ju pli profund·e li penetr·as en la
          ocean¹·on, des pli grand·a ĉiu+foj·e est·as la terur·o de la ŝip·an·oj ;
          en la jaĥt⁽⁺⁾·o mal·mult·as komfort·o: ne ekzist·as apart·aj kajut·oj kaj
          la ŝip·an·oj divid·as neces·ej·on kaj konsum·as sam+spec·an manĝ·aĵ·on .

ŝip·an·ar·o

          Ĉiu·j serv·ant·oj en ŝip·o, precip·e la ordinar·aj ŝip·ist·oj: ŝip·oj
          en·glaci·ig·it·aj, for·las·it·aj de la ŝip·an·ar·o ; la ŝip·o ir·is al la
          fund·o, la ŝip·an·ar·o dron·is ; la ŝip·an·ar·o arogant·e sci·ig·is, ke ĝi
          ne vol·as ir·i plu, kaj kun grand·a mal·facil·ec·o la admiral¹·o el·pet·is
          de ĝi lim-temp·on de tri tag·oj ; kiam […] la admiral¹·o aper·is sur
          la ferdek·o, la ŝip·an·ar·o kun estim·eg·o liber·ig·is al li voj·on ;
          tri+mast·a bark·o [kies] ŝip·an·ar·o nun konsist·as el 11 konstant·aj
          profesi·aj mar·ist·oj kaj 29 ge·lern·ant·oj .

ŝip·ar·o

   1.
          Ar·o da kun·vetur·ant·aj ŝip·oj:

        a)
                la glor·a mar·ist·o (Kolumb⁽⁺⁾·o) al·ven·is kun si·a ŝip·ar·o al la
                bord·oj de Kub⁸·o .

        b)
                {Flot⁽⁺⁾·o^1} : li si·n kaj si·an ŝip·on eksplod·e pere·ig·is, por
                sav·i la ŝip·ar·on ; okaz·is, ke pers⁽⁺⁾·oj sukces·is venk·i la
                unu·iĝ·int·an helen⁽⁺⁾·an kaj fenici⁽⁺⁾·an ŝip·ar·on .

   2.
          Ĉiu·j ŝip·oj de organiz¹·aĵ·o, ĉu milit·a, ĉu komerc·a:

        a)
                Tut·o de la komerc·o-ŝip·oj de iu kompani¹·o  regn·o: la ŝip·ar·o
                de  […] al·ven·ig·is el  tre mult·e da santal¹·a
                lign·o kaj mult·e~kost·ajn ŝton·ojn ; kiam la kanal¹·o est·os
                pret·a, la tut·a fenici⁽⁺⁾·a kaj egipt⁽⁺⁾·a ŝip·ar·o trans·vetur·os en
                Ruĝ·an mar·on, de tie pli mal·proksim·en ; re·memor·u nur […] la
                re·ĝin²·on  , kiu kre·is la ŝip·ar·on sur Ruĝ·a mar·o .

        b)
                {Milit-ŝip·ar·o} : la brit⁹·a reg·ist·ar·o […] decid·is re·nov·ig·i
                si·ajn nukle⁽⁺⁾·an sub·mar-ŝip·ar·on ; la nigr·a+mar·a milit-ŝip·ar·o de
                Ukraini⁽⁺⁾·o kaj Rusi⁽⁺⁾·o .

ŝip·ar·estr·o

          Gvid·ant·o de ŝip·ar·o, precip·e de milit-ŝip·ar·o:  […]
          riĉ·e premi·is  , kiel ver·e eminent·an ŝip·ar·estr·on ;
          inter 1405 kaj 1433, la imperi·estr·oj organiz¹·is eg·ajn mar·ajn
          vojaĝ·ojn sud·en, ĝis Afrik⁸·o, la ŝip·ar·estr·o est·is  .
          {admiral¹·o}

ŝip·estr·o

          Estr·o de ŝip·o: se la ŝip·estr·o ordon·as, la ŝip·an·oj dev·as obe·i ;
          la ŝip·estr·o  la unu·a oficir·o akcept·ad·is la poŝt·on ; la
          ŝip·estr·oj de mal·grand·a flot⁽⁺⁾·o de ŝip·oj, kiu trans·port·is la
          granit·on ; mi konversaci³·is pri lingv·oj kun ital⁸·a ŝip·estr·o, kiu
          mult·e vojaĝ·is kaj kon·is plur⁴·ajn idiom²·ojn ; la ŝip·estr·oj dev·as
          defend·i si·n mem, ĉar bon·e funkci¹·ant·a mar-polic·o apenaŭ ekzist·as .
          {kapitan·o ^2}

ŝip·et·o

          Mal·grand·a ŝip·o: ili for·kur·is, kiel ŝip·et·oj el kan·o ; okaz·is
          grand·a vent·eg·o, kaj ond·oj bat·is en la ŝip·et·on, tiel ke la ŝip·et·o
          est·is jam plen·iĝ·ant·a ; li vid·is du ŝip·et·ojn star·ant·ajn apud la
          lag·o, sed la fiŝ+kapt·ist·oj ĵus el·ir·is el ili, kaj lav·is la
          ret·ojn, li en·ir·is en unu el la ŝip·et·oj, kiu aparten·is al 
          , kaj pet·is, ke li for·ŝov·u iom for de la bord·o ; ŝip·et·o,
          konduk·at·a de unu sol·a rem·ist·o ; oni entrepren·as […] promen·ad·ojn
          sur la lag·o per en vesper·o lum·ig·it·aj ŝip·et·oj ; ili far·is ŝip·et·on
          el gazet·a paper·o, met·is la stan·an soldat·on intern·en kaj
          ek·naĝ·ig·is li·n en la strat·a de·flu·il·o . {bark·o} , {boat·o} ,
          {ŝalup²·o}

          Rim.: Ŝip·et·on ordinar·e pov·as konduk·i kaj sur·bord·ig·i unu 
          mal·mult·aj hom·oj.

ŝip·ist·o

          Hom·o, kies meti·o est·as serv·i sur ŝip·oj: [li] send·is […]
          ŝip·ist·ojn, spert·ajn {mar·ist·o} ; la ŝip·ist·o, kiu est·is al·port·ont·a
          al li tiu·n mon·on, pere·is kun si·a ŝip·o . la ŝip·ist·o kaj li·a
          serv·ant·o per si·aj stang·oj puŝ·is la ŝip·on antaŭ·en, la flu·o
          facil·ig·is ili·an labor·on, kaj rapid·e ili vetur·is laŭ la flu·o de
          la river·o ; en la vest·oj de mal·riĉ·a ŝip+serv·ist·o ŝi ir·is en
          serv·ad·on al ŝip·ist·o .

el·ŝip·ej·o, el·ŝip·iĝ·ej·o

          Lok·o aranĝ·it·a por facil·ig·i la sur·ter·iĝ·on de komerc·aĵ·oj 
          ŝip-vetur·ant·oj: pi~er·o  mar-pont·o est·as el·ŝip·ej·o ĉe mar-bord·o, kiu
          serv·as kiel bord·iĝ·ej·o por ŝip·oj ; oni instal²·is gard-rel·on ĉirkaŭ
          la platform⁽⁺⁾·o kaj la el·ŝip·iĝ·ej·o ; el·ŝip·iĝ·ej·o de la ekskurs·o-ŝip·ar·o
          . {ĝet⁽⁺⁾·o} , {haven·o^1} , {kaj¹·o^1.a} , {mole⁽⁺⁾·o} , {varf⁽⁺⁾·o} . {rod·o}

el·ŝip·iĝ·i

   (ntr)

          El·iĝ·i el ŝip·o, ordinar·e por ating·i la ter·on: el·ŝip·iĝ·int·e en
           , li  kaj salut·is la eklezi¹·on ; ni vetur·is
          al Siri⁸·o, kaj el·ŝip·iĝ·is en Tir·o, ĉar tie la ŝip·o dev·is
          sen·ŝarĝ·iĝ·i ; aŭd·iĝ·is son·ad·o de korn·oj super la erik²·ej·o, ĵus
          el·ŝip·iĝ·is la viking⁽⁺⁾·o kun ĉiu·j milit·ist·oj ; la gard·ist·oj […]
          ankaŭ el·ŝip·iĝ·is, sed ili·aj konkur·ant·oj jam pli fru·e ating·is la
          bord·on .

en·ŝip·iĝ·i

   (ntr)

          Sur·ir·i ŝip·on, ordinar·e ek·vetur·ont·e: en·ŝip·iĝ·int·e, ili vetur·is
          trans la mar·on al  ; trov·int·e ŝip·on trans·ir·ont·an al
          Feniki⁽⁺⁾·o, ni en·ŝip·iĝ·is kaj ek·vetur·is ; ĉi tiu proksim·iĝ·is kaj
          invit·is li·n en·ŝip·iĝ·i .

per·ŝip·i

   (tr)

          Port·i, vetur·ig·i per ŝip·o: oni decid·is per·ŝip·i la lokomotiv·ojn .

aer-ŝip·o

          Direkt·ebl·a {aerostat⁽⁺⁾·o} : {zepelin⁽⁺⁾·o} est·as aer-ŝip·o kun rigid·a
          fram⁹·o ;  part·o-pren·is la mal·bon+ŝanc¹·an ekskurs·on de la
          aer-ŝip·o „  “ ; la aer-ŝip·o flug·as super la land·on, el kiu
          el·ir·is Kolumb⁽⁺⁾·o ; por long·aj vojaĝ·oj oni prefer·is aer-ŝip·ojn kaj
          direkt·ebl·ajn balon²·ojn .

avi⁽⁺⁾·o-ŝip·o, aviad⁵·il-ŝip·o

          {Ŝip·o} , kies ferdek·o funkci¹·as kiel de·grund⁴·iĝ·ej·o kaj
          sur·grund⁴·iĝ·ej·o de avi⁽⁺⁾·oj: la plej grand·a kroz·o-ŝip·o  de la
          japan⁹·a sin⁸+defend·a brigad²·o, rigard·at·a kiel la unu·a kvazaŭ·avi⁽⁺⁾·o-ŝip·o
          de Japani⁽⁺⁾·o, en la 6a de aŭgust⁽⁺⁾·o est·is lanĉ⁹·it·a ; okaz·is
          manifestaci³·o kun la tem·ofor, nukle⁽⁺⁾·aj central⁸·oj! for, la nukle⁽⁺⁾·a
          aviad⁵·il-ŝip·o!“, en kiu part·o-pren·is pli ol 4500 hom·oj .

drak-ŝip·o

          Antikv·a rapid·a rem- kaj {vel-ŝip·o} , kun drak·o-kap·a pru⁽⁺⁾-figur·o,
          kiu·n uz·ad·is viking⁽⁺⁾·oj: daŭr·as ankoraŭ hodiaŭ larab-ekskurs·ojde
          island⁸·an·oj al Irland⁸·o kaj Skot⁽⁺⁾-land·o, kvankam ili al·ven·as, ne per
          long·aj drak-ŝip·oj, sed aviad⁵·il·e .

karg⁽⁺⁾·o-ŝip·o, var⁴-ŝip·o

          {Ŝip·o} port·ant·a karg⁽⁺⁾·on de objekt·oj, de var⁴·oj: tia modern¹·a
          karg⁽⁺⁾·o-ŝip·o verd+ir·e ne plu est·as ŝip·o; ĝi est·as flos·ant·a maŝin·o .

kiras-ŝip·o

          {Kiras·it·a} {milit-ŝip·o} : la kiras-ŝip·o „  “ ; la
          eksplod·o de la uson⁹·a kiras-ŝip·o  en la haven·o de Havan⁽⁺⁾·o en
          1898 est·is la tuj⁽⁺⁾·a kaŭz·o  pretekst·o por la hispan·a-uson⁹·a
          milit·o ; antaŭ·e ir·is la admiral¹·a kiras-ŝip·o, post ĝi la ceter·aj .

komerc-ŝip·o, komerc·a ŝip·o

          {Ŝip·o} por komerc·a, ne milit·a cel·o: mal·nov·aj nederland⁸·aj
          komerc-ŝip·oj ; Guliver⁽⁺⁾·o ek·vojaĝ·as kiel la ŝip·estr·o de iu
          komerc-ŝip·o ; la Aŭror⁽⁺⁾-insul·oj est·is […] unu·e raport·it·aj en 1762
          de la hispan·a komerc-ŝip·o  ; dum milit·oj, komerc·aj ŝip·oj
          pov·as est·i util·ig·it·aj kiel help·aj trup¹·oj al la mar-arme¹·oj .

kosm⁸·o-ŝip·o

          {Kosm⁸·o-vetur·il·o} : la rus·a kosmonaŭt⁽⁺⁾-in·o  48
          foj·ojn ĉirkaŭ·flug·is la ter-glob·on per la kosm⁸·o-ŝip·o „  ”
          ; la kosm⁸·o-ŝip·o  pere·is katastrof¹·e la 1an de februar⁽⁺⁾·o
          2003 .

kroz·o-ŝip·o, kroz-ŝip·o, kroz·ad~ŝip·o

          Special·a rapid·a {ŝip·o} taŭg·a por {kroz·i} :

        a)
                {Milit-ŝip·o} por kontrol·ad·o kaj defend·o de mar-region·o:
                blok³·ig·o de batal·aj kroz-ŝip·oj  kaj 
                en  ;  (1876-1936) — kiras-ŝip·o kaj
                post·e kroz-ŝip·o de la portugal⁽⁺⁾·a mar-arme¹·o . {kroz·ant·o} ,
                {kroz·ist·o}

        b)
                Ŝip·o ekip²·it·a special·e por turist¹·aj mar-vojaĝ·oj: [la]
                glaci-romp·il·o  […] est·as konstru·it·a en 1961, romp·is
                glaci·on dum 30 jar·oj kaj post·e far·iĝ·is kroz-ŝip·o por
                turist¹·oj ; li·a patr·o labor·is kiel serv·ist·o sur pasaĝer·a
                kroz·o-ŝip·o ; la ital⁸·a kroz-ŝip·o  trov·is kaj
                sav·is la du fiŝ+kapt·ist·ojn .

kurier-ŝip·o

          Rapid·a {ŝip·o} trans·port·ant·a leter·ojn, komerc·aĵ·ojn, pasaĝer·ojn.

milit-ŝip·o, milit·a ŝip·o

          {Ŝip·o} uz·at·a de {mar-arme¹·o} : Nord·a Vjetnami⁽⁺⁾·o atak·is du+foj·e
          uson⁹·ajn milit-ŝip·ojn en la Golf·o  ; dum pli ol du
          semajn·oj serĉ·ad·is la fal·int·an helikopter⁸·on milit-ŝip·oj el
          Albani⁽⁺⁾·o, Itali⁽⁺⁾·o kaj Franci⁽⁺⁾·o .

milit-ŝip·ar·o, milit·a ŝip·ar·o

          Tut·o de la {milit-ŝip·oj} de iu regn·o: la vapor-ŝip·o port·as […] sur
          la kruc-mast·o la standard·on de la german·a poŝt·o, tut·e simil·an al
          la standard·o de la milit·a ŝip·ar·o ; pli post·e  est·is
          re·posten·ig·it·a al la hispan·a milit-ŝip·ar·o .

motor¹-ŝip·o

          {Ŝip·o} pel·at·a de motor¹·o: tia·jn akv·o-vetur·il·ojn oni nom·as
          dizelelektroŝipoj, kiu·jn oni iu+foj·e konsider·as tip¹·o de motor¹-ŝip·o
          ; bark·o tir·at·a en akv·o de motor¹-ŝip·o .

pasaĝer-ŝip·o

          {Ŝip·o} port·ant·a hom·ojn, vojaĝ·ant·ojn: la vel-ŝip·oEsperant·oal·fund·iĝ·is en la 30-a de Maj·o 1921, post kolizi⁴·o kun sub·akv·aj
          vrak⁽⁺⁾·oj de la pasaĝer-ŝip·o  .

pram-ŝip·o

          {Pram·o} : la poŝt·o est·is ven·ont·a nur en la nokt·o, kaj pli fru·e
          la pram-ŝip·o ne for·ir·as ; incendi⁽⁺⁾·o sur grek⁸·a pram-ŝip·o ; nun·temp·e
          la sol·a lig·o inter ambaŭ urb·oj est·as pram-ŝip·o .

sub·mar-ŝip·o

          {Ŝip·o} pov·ant·a vetur·i sub·akv·e: kaŭz·o, por ke german·a sub·mar-ŝip·o
          dron·ig·u la batal-ŝip·on ; mort·aĉ·is pli ol cent hom·oj en plej
          modern¹·a rus·a sub·mar-ŝip·o „  “, kiu eksplod·is cent metr·ojn
          sub la surfac⁸·o ; neniu hom·o, post fin·o de la mal·varm·a milit·o,
          ver·e bezon·as milit·ist·ajn sub·mar-ŝip·ojn kun atom¹-raket¹·oj .
          {sub·merg⁽⁺⁾·ebl·a ŝip·o}

tren-ŝip·o

          Mal·grand·a, fort·a {motor¹-ŝip·o} help·ant·a ali·ajn por manovr·ad·o 
          por sav·o: mal·grand·a tren-ŝip·o tren·is barĝ⁽⁺⁾·on kaj du kanal¹-ŝip·ojn ;
          la muze¹·o prezent·as unik³·an kolekt·on da histori·aj ŝip·oj, inter ili
          la vapor-tren-ŝip·o  .

vapor-ŝip·o

          {Ŝip·o} pel·at·a per akv·o-vapor·o: vigl·a urb·o, al kiu la vapor-ŝip·oj
          kaj fer-voj·o al·ven·ig·as riĉ·aĵ·ojn kaj vojaĝ·ant·ojn ; la aerostat⁽⁺⁾·oj
          ankoraŭ ne est·is el·pens·it·aj, ankaŭ ne la vapor-ŝip·oj nek la
          fer-voj·oj .

vel-ŝip·o

          {Ŝip·o} pel·at·a de vent·a prem·o al vel·oj: sur la mal·lum·e blu·a mar·o
          ĉie montr·iĝ·is blank·aj vel-ŝip·oj ; tiu·n vel-ŝip·on, kiu ten·is 700
          tonel⁸·ojn, konstru·is skot⁽⁺⁾·o en 1847 en Kebeki⁽⁺⁾·o ; La ĉi-jar·a
          konkurs·o de vel-ŝip·oj start⁸·is unu·a+foj·e en la sud·--irland⁸·a
          mar-haven·o  ; mi aĉet·is la firma⁽⁺⁾·on por 350 000 eŭr⁹·oj,
          sed mi ankaŭ aĉet·is bel·an vel-ŝip·on .

   [artikol-versi⁹·o: 1.169 2023/12/19 16:29:10 ]
     __________________________________________________________________