vidu ankaŭ la klarigojn
ŝuld·/·i

ŝuld·i

   (tr)

   1.
          Dev·i laŭ·leĝ·e  laŭ·mor·e {pag·i} al iu per mon·o  ali·a valor·aĵ·o:
          vi ŝuld·as al mi mil frank·ojn; al la butik·o mi ŝuld·as tri
          spes⁽⁺⁾-mil·ojn ; riĉ·a est·as tiu, kiu ŝuld·as al neniu ; tiu serv·ist·o
          trov·is kun·serv·ist·on, kiu ŝuld·is al li cent denar·ojn, kaj li
          kapt·is kaj ek·sufok·is li·n, dir·ant·e: pag·u tio·n, kio·n vi ŝuld·as ;
           hav·is du ŝuld·ant·ojn, unu ŝuld·is kvin×cent
          denar·ojn, kaj la ali·a kvin×dek ; difin·u, kia·n rekompenc·on mi
          ŝuld·as al vi, kaj mi don·os ; kiom vi ŝuld·ascent kor'ojn da
          tritik·o ; kial […] pseŭdo·sufiks·oj kiel „-ikkaj „-esknepr·e
          en·ir·is la list¹·on de baz¹·aj gramatik+rilat·aj ne·ŝanĝ·ebl·aĵ·oj de
          Esperant·o, pri tio la aŭtor·o ŝuld·as al ni klar·ig·on .

   2.
          Hav·i moral¹·an dev·on est·i dank·a al iu pro ia serv·o; {dank·i^4} : mi
          ŝuld·as al vi grand·an dank·on; al la esperant·ism·o konvert·is vi·n
          nur tiu artikol·o […], vi ŝuld·as vi·an konvert·on al la [verk·int·o]
          ; si·an bril·on Teb⁽⁺⁾·oj ŝuld·is al du faraon⁽⁺⁾·oj:  
           , kiu trov·is la urb·on argil·a kaj las·is ĝi·n ŝton·a kaj
           , kiu fin·is kaj komplet²·ig·is la konstru·aĵ·ojn,
          komenc·it·ajn de  ; [li] komenc·e est·is nur
          brut+komerc·ist·o, sed honest·a kaj ag·em·atio don·is mon·on, kaj al
          tio la grand+komerc·ist·o ŝuld·is si·an prosper·on ; kamp·ar·an·in·o, al
          kiu ni ŝuld·as la plej bel·ajn rakont·ojn ; Lam⁽⁺⁾·ar+tin⁽⁺⁾·e ador·is la
          patr·in·on si·an, kaj al ŝi tre mult·on ŝuld·is ; mi sci·is, kiom mi
          ŝuld·as al tiu ĉi kor·o, mi hav·is ĝi·an bel·an ekzempl·on ĉiu+tag·e
          antaŭ la okul·oj .

ŝuld·o

          Tio, kio·n oni ŝuld·as: mi sci·ig·as, ke de nun la ŝuld·oj de mi·a
          fil·o ne est·os pag·at·aj de mi ; la kort·eg·o kaj nobel·ul·oj dron·as en
          ŝuld·oj ; li sid·as en ŝuld·oj ĝis super la ŝultr·oj ; bedaŭr·o kaj
          ĉagren·o ŝuld·on ne kovr·as ; kiu don·is garanti·on, tiu pag·u la
          ŝuld·on ; vend·u la ole·on kaj pag·u vi·an ŝuld·on, kaj vi kun vi·aj
          fil·oj viv·os per la rest·aĵ·o ; ni mal·ŝuld·ig·u al ili tiu·n ŝuld·on ;
          la sinjor·o de tiu serv·ist·o, kor-tuŝ·it·e, liber·ig·is li·n kaj
          pardon·is al li la ŝuld·on ; li vojaĝ·ad·is en la ekster·land·o […]
          kaj far·is ŝuld·ojn ; nul·ig·i ĉiu·jn ŝuld·ojn ; ŝajn·as tiom pli
          neces·a, ke Egipt⁽⁺⁾·o dev·as re·pren·i ŝuld·ojn kaj akir·i nov·ajn
          tribut¹·ojn ; al vi obe·i est·as mi·a ŝuld·o .

ŝuld·ant·o

          Tiu, kiu ŝuld·as iu·n sum·on al ali·a: pag·o de ŝuld·ant·o est·as bon·a
          en ĉiu kvant·o ; eminent·a ŝuld·ant·omal·bon·a pag·ant·o ; pardon·u al
          ni ni·ajn ŝuld·ojn, kiel ankaŭ ni pardon·as al ni·aj ŝuld·ant·oj ; oni
          al·konduk·is al li unu, kiu est·is ŝuld·ant·o por dek mil talant⁽⁺⁾·oj .

ŝuld·ig·i, en·ŝuld·ig·i

   (tr)

          Far·i al iu serv·on, kiu moral¹·e dev·ig·as li·n al ŝuld·o  dank·em·o:
          tio·n far·ant·e, vi mi·n ŝuld·ig·as sen·fin·e ; mi est·as […] terur·e
          en·ŝuld·ig·it·a .

ŝuld·iĝ·i, en·ŝuld·iĝ·i

          Si·n dev·ig·i; akcept·i  ricev·i ia·n dev·on: la nun·a mizer·a stat·o en
          mult·aj afrik⁸·aj land·oj grand+part·e ŝuld·iĝ·as al mis·mastr·um·ad·o far·e
          de la afrik⁸·an·oj mem ; en·ŝuld·iĝ·int·aj land·oj ; la en·ŝuld·iĝ·o de
          mult·aj ŝtat·oj […] far·iĝ·is pro sin⁸-riĉ·iĝ·o de egoism¹·aj politik¹·ist·oj
          .

sen·ŝuld·a

          Est·ant·a sen ŝuld·o: sen·ŝuld·a riĉ·aĵ·o ; sen·ŝuld·a bien·o .

sen·ŝuld·ig·i, mal·ŝuld·ig·i

   (tr)

          {Liber·ig·i} iu·n je tio, kio·n li ŝuld·as: mal·ŝuld·ig·i al iu li·an
          ŝuld·on ; li·an land·on […] la G8-pint·o sen·ŝuld·ig·is ; sen·ŝuld·ig·a
          program¹·o .

   [artikol-versi⁹·o: 1.42 2024/01/03 19:21:57 ]
     __________________________________________________________________