vidu ankaŭ la klarigojn
ŝveb³·/·i
ŝveb³·i
(ntr)
1.
Rest⭑·i pend⭑·ant·a aŭ⭑ glit⭑·i en⭑ aer⭑·o: fum⭑·o, griz⭑·aj nub⭑·oj ŝveb³·is en⭑ la⭑
aer⭑·o; mantel⭑·o el⭑ nigr⭑·a velur⭑·o ŝveb³·as super⭑ la⭑ ĉeval⭑·o ; en⭑ la⭑
ĝarden⭑·o preter·ŝveb³·is (mal·pez⭑·e kvazaŭ·glit⭑·e preter·pas⭑·is) jun⭑·a
knab⭑·in·o; la⭑ ĉiel⭑·o, tiu ŝveb³·ant·a sen·bru⭑·a ocean¹·o; la⭑ pez⭑·a ŝton⭑·o
far⭑·iĝ·is ŝveb³·ant·a, danc⭑·ant·a, aer⭑·e mal·pez⭑·a jun⭑·ul·in·o; ruin⭑·iĝ·o
ŝveb³·as (minac⭑·as, pend⭑·as) super⭑ ili.
a)
Rest⭑·i en⭑ aer⭑·o kun⭑ etend⭑·it·aj, ne⭑ mov⭑·iĝ·ant·aj flug⭑·il·oj aŭ⭑ kun⭑
halt⭑·int·a motor¹·o: super⭑ mi ŝveb³·as du⭑ agl⭑·oj ; la⭑ aeroplan³·o
long⭑·e ŝveb³·is.
b)
Dis·etend⭑·iĝ·i, dis·vast⭑·iĝ·i tra⭑ aer⭑·o: ŝveb³·as en⭑ la⭑ aer⭑·o la⭑
ebri¹·ig·a odor⭑·o de⭑ siring⭑·oj; kant⭑·oj ŝveb³·is tra⭑ la⭑ arb⭑·ar·a
silent⭑·o; tiu ide⭑·o ŝveb³·as en⭑ la⭑ aer⭑·o (mult⭑·aj pli⭑-mal·pli⭑
konsci⭑·e est⭑·as penetr⭑·it·aj de⭑ iu ide⭑·o); ĝeneral¹·a amik⭑·a sent⭑·o
ŝveb³·as en⭑ la⭑ aer⭑·o (reg⭑·as).
{flirt⭑·i} , {flos⭑·i} , {glis⁹·i} , {sor⁽⁺⁾·i}
2.
Daŭr⭑·e rest⭑·ad·i en⭑ imag⭑·o aŭ⭑ memor⭑·o: li⭑·a bild¹·o ĉiam⭑ ŝveb³·as antaŭ⭑
mi⭑·aj okul⭑·oj; tiu·n vizaĝ⭑·on […] mi pen⭑·is skulpt⭑·i […] tiel⭑, kiel⭑ ĝi
en⭑ la⭑ re·memor⭑·o ankoraŭ⭑ ŝveb³·as antaŭ⭑ mi⭑·a anim⭑·o ; la⭑ sonĝ⭑·oj de·nov⭑·e
en·ŝveb³·is .
3.
Rest⭑·i ne·fiks¹·a, ne·cert⭑·a, sen·decid⭑·a, ne·decid⭑·it·a: ŝveb³·i inter⭑ viv⭑·o
kaj⭑ mort⭑·o; la⭑ vort⭑·o ŝveb³·as sur⭑ mi⭑·a lang⭑·o; ni viv⭑·as en⭑ la⭑ streĉ⭑·o
de⭑ l'⭑ ne·cert⭑·o, super⭑ ni ŝveb³·as la⭑ hazard²·o; strang⭑·aj fam⭑·oj ŝveb³·as
en⭑ la⭑ inter·naci⭑·a atmosfer¹·o; ŝveb³·as divers⭑·aj propon⭑·oj, sed⭑ nenio
est⭑·as definitiv¹·a. {balanc⭑·iĝ·i} , {ŝancel⭑·iĝ·i}
ŝveb³·o
1.
Rest⭑·ad·o en⭑ aer⭑·o.
2.
Metrik²·a {licenc⁸·o} , pro⭑ kiu oni toler⭑·as, ke⭑ sen·akcent⭑·a silab⭑·o
trov⭑·iĝ·u en⭑ pozici¹·o, kiu·n la⭑ ritm¹·a skelet¹·o de⭑ la⭑ vers⭑·o difin⭑·as
akcent⭑·a: „volváĵo de⭑ l'⭑ sopíro vagabónda“ ( {kvin⭑-jamb⁽⁺⁾·o} , sed⭑
„de⭑ l'⭑“ kaj⭑ „va“ est⭑·as sen·akcent⭑·aj silab⭑·oj); la⭑ ritm¹·o provizor¹·e
viŝ⭑·iĝ·as, kaj⭑ anstataŭ⭑ jamb⁽⁺⁾·o aŭ⭑ troke⁽⁺⁾·o oni ricev⭑·as pirik⁽⁺⁾·on [kaj⭑
tiu·n proced³·on] oni nom⭑·as ŝveb³·o ; dank⭑·e al⭑ la⭑ ŝveb³·o kaj⭑ al⭑ ĝi⭑·a
du⭑·on+akcent⭑·ec·o la⭑ vort⭑·o „est⭑·as“ pov⭑·as rol¹·i kiel⭑ jamb⁽⁺⁾·o, dum⭑ fakt¹·e
tem⭑·as pri⭑ troke⁽⁺⁾·o.
Rim.: En⭑ si⭑·aj unu⭑·aj poetik⁽⁺⁾·aj verk⭑·oj Kalocsay nom⭑·is „ŝveb³·o“ nur⭑
la⭑ akcent⭑-perd⭑·on far⭑·e de⭑ {du⭑·on+akcent⭑·a} vort⭑·o sekv⭑·ant·a akcent⭑·an
silab⭑·on. Ja⭑ tiu ĉi⭑ fenomen¹·o est⭑·as apart⭑·e rimark⭑·ind·a, kiam⭑ ĝi
kombin⭑·iĝ·as kun⭑ ĉe·est⭑·o de⭑ sen·akcent⭑·a silab⭑·o en⭑ akcent⭑·a pozici¹·o,
ĉar⭑ ĝi pov⭑·as erar⭑·e kred⭑·ig·i, ke⭑ oni invers⁴·is la⭑ ritm¹·on. Ebl⭑·e tial⭑
la⭑ termin⭑·o post⭑·e evolu²·is al⭑ la⭑ nun⭑·a, tut⭑·e ali⭑·a senc⭑·o.
ĉirkaŭ·ŝveb³·i
(tr)
Ŝveb³·i ĉirkaŭ⭑: super⭑ ili ek·son⭑·is la⭑ ne·vid⭑·ebl·a sankt⭑·a sonor⭑·il·o,
ĉirkaŭ·ŝveb³·at·a de⭑ sankt⭑·aj spirit⭑·oj ; [li] parol⭑·is du⭑·on+voĉ⭑·e,
kvazaŭ⭑ li tim⭑·as vek⭑·i la⭑ mort⭑·int·on, aŭ⭑ ofend⭑·i li⭑·an
ĉirkaŭ·ŝveb³·ant·an spirit⭑·on .
dis·ŝveb³·i
(ntr)
Ŝveb³·e dis·iĝ⭑·i tra⭑ la⭑ ĉirkaŭ⭑·a spac⭑·o: mal·jun⭑·a polic⭑·an·o ĵus⭑ sur·met⭑·is
si⭑·an uniform⭑·on, pret⭑·ig·is kaf⭑·on, kaj⭑ nun⭑, antaŭ⭑ ol⭑ ek·ir⭑·i al⭑ si⭑·a
ofic⭑·ej·o kaj⭑ ankoraŭ⭑ iom⭑ dorm⭑·em·a, sid⭑·as mal·antaŭ⭑ la⭑ fenestr⭑·o, kaj⭑
– kiel⭑ est⭑·as li⭑·a kutim⭑·o – rigard⭑·as al⭑ la⭑ preĝ⭑·ej·o, kun⭑ si⭑·aj man⭑·oj
volv⭑·it·aj ĉirkaŭ⭑ tas⭑·eg·o, el⭑ kiu dis·ŝveb³·as vapor⭑·o .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.35 2024/02/01 01:26:59 ]
__________________________________________________________________