vidu ankaŭ la klarigojn
taŭg⭑·/·i
taŭg⭑·i
(ntr)
1.
Est⭑·i laŭ·cel⭑·a, uz⭑·ebl·a por⭑ io, estkiel io: ili⭑·a teks⭑·aĵ·o ne⭑ taŭg⭑·os
por⭑ vest⭑·o ; ĉiu·j, kiu·j taŭg⭑·as por⭑ la⭑ milit⭑·o […] help⭑·u ili·n ; la⭑
zon⭑·o tut⭑·e putr⭑·iĝ·is kaj⭑ jam⭑ por⭑ nenio taŭg⭑·as ; ĉu⭑ mi ne⭑ taŭg⭑·as
kiel⭑ reĝ⭑·o? ; la⭑ roz⭑·oj taŭg⭑·as nur⭑ por⭑ rigard⭑·i kaj⭑ flar⭑·i ili·n ;
[li] propon⭑·is ĉio·n, kio en⭑ li⭑·a hejm⭑·o taŭg⭑·os por⭑ ili⭑·a regal⭑·ad·o ;
la⭑ lingv⭑·o, propon⭑·it·a de⭑ mi, taŭg⭑·as por⭑ inter·naci⭑·a kompren⭑·iĝ·o ;
ekzempl⭑·e „bala⭑·o—kaj¹·o, tro⭑·a—ĝoj⭑·a, plu⭑·a—tuj⁽⁺⁾·a“ apenaŭ⭑ taŭg⭑·as kiel⭑
rim⭑·oj ; tiu·j ekzerc⭑·oj […] ne⭑ taŭg⭑·is plu⭑ por⭑ ili⭑·a aĝ⭑·o kaj⭑ ili⭑·a
situaci⭑·o ; mi kred⭑·as, ke⭑ pli⭑ taŭg⭑·as ne⭑ konfidenci⁽⁺⁾·i la⭑ publik⭑·on
pri⭑ ni⭑·aj kor⭑·aj afer⭑·oj ; la⭑ deviz⭑·o, kiu taŭg⭑·as por⭑ ni est⭑·as
en·hav⭑·it·a en⭑ tiu·j du⭑ vort⭑·oj: Am⭑·o kaj⭑ Pardon⭑·o ; la⭑ mort⭑·o est⭑·as
ne·evit⭑·ebl·a, ĉu⭑ [do⭑] ne⭑ pli⭑ taŭg⭑·as tuj⭑ fin⭑·i la⭑ viv⭑·on? ; neniu
taŭg⭑·is por⭑ kompani¹·o, ĉiu est⭑·is sen·gust⭑·a kaj⭑ trivial⭑·a ; de⭑ ŝaf⭑·o
sen·lan⭑·a eĉ⭑ lan⭑·er·o taŭg⭑·as ; ne⭑ taŭg⭑·as la⭑ ver⭑·o por⭑ komerc⭑·a afer⭑·o ;
kio taŭg⭑·as por⭑ somer⭑·o, ne⭑ taŭg⭑·as por⭑ vintr⭑·o . {konven⭑·i^1.a}
Rim.: _Taŭg⭑·ec·o_ est⭑·as ide⭑·o pli⭑ vast⭑·a ol⭑ _konven⭑·ec·o_. _Konven⭑·i_
insist¹·as pri⭑ ĝust⭑·a adapt³·iĝ·o de⭑ io al⭑ ĝi⭑·a special⭑·a uz⭑·o, _taŭg⭑·i_
rilat⭑·as al⭑ ĉiu·j ĝi⭑·aj uz⭑·oj: te⭑-tas⭑·o konven⭑·as nur⭑ por⭑ trink⭑·i te⭑·on,
sed⭑ ĝi taŭg⭑·as ankaŭ⭑ kiel⭑ ĉerp⭑·il·o, mezur⭑·il·o. _Serv⭑·i_ kaj⭑ _util⭑·i_
montr⭑·as prefer⭑·e la⭑ bezon⭑·on, kiu·n oni hav⭑·as pri⭑ io aŭ⭑ la⭑
profit⭑·on, kiu·n io don⭑·as. Io, kio _serv⭑·as_ por⭑ ia⭑ cel⭑·o, plej⭑ oft⭑·e
taŭg⭑·u por⭑ ĝi, sed⭑ ne⭑ ĉiam⭑: glaci⭑-pec⭑·o pov⭑·as serv⭑·i kiel⭑ lens⁴·o al⭑
lud⭑·ant·a infan⭑·o, sed⭑ ne⭑ taŭg⭑·as por⭑ tia uz⭑·o: kio serv⭑·as por⭑ ĉio,
taŭg⭑·as por⭑ nenio .
2.
Est⭑·i kapabl⭑·a por⭑ io: li est⭑·as hom⭑·o saĝ⭑·a kaj⭑ neniu pli⭑ bon⭑·e
taŭg⭑·as por⭑ si⭑·a ofic⭑·o, ol⭑ li ; vi taŭg⭑·as nur⭑ por⭑ mort⭑·ig·i
feliĉ⭑·ul·ojn ; ŝi vol⭑·is komenc⭑·i instru⭑·i, [sed⭑] ŝi tut⭑·e ne⭑ taŭg⭑·is ;
ni [ne⭑] akcept⭑·u en⭑ ni⭑·ajn instituci⭑·ojn person⭑·ojn, kiu·j ne⭑ taŭg⭑·as
por⭑ negoc⭑·oj ; [tiel⭑] mult⭑·e mi dev⭑·as kur⭑·i, mi⭑·aj pied⭑·oj ne⭑ taŭg⭑·os
tiel⭑ long⭑·e ; li taŭg⭑·as nek⭑ por⭑ stud¹·o nek⭑ por⭑ lud⭑·o . {serv⭑·i} ,
{util⭑·i} , {valor⭑·i}
3.
{Konform⭑·i} : tiu est⭑·os mi⭑·a edz⭑·in·o, por⭑ kies⭑ pied⭑·o taŭg⭑·as ĉi⭑ tiu
or⭑·a ŝu⭑·o ; ŝi rimark⭑·is sur⭑ la⭑ fund⭑·o la⭑ du⭑·on-ring⭑·on, […] ŝi pren⭑·is
la⭑ ali⭑·an du⭑·on·on, kiu·n ŝi port⭑·is sur⭑ ruband⭑·o sur⭑ la⭑ kol⭑·o: ambaŭ⭑
du⭑·on·oj perfekt⭑·e taŭg⭑·is unu⭑ al⭑ la⭑ ali⭑·a ; mi ig⭑·is li·n don⭑·i mult⭑·ajn
detal⭑·ojn pri⭑ la⭑ lok⭑·o, kaj⭑ ĉiu·j li⭑·aj pri·skrib⭑·oj perfekt⭑·e taŭg⭑·as
pri⭑ .
taŭg⭑·a
Taŭg⭑·ant·a, funkci¹·ant·a por⭑ iu uz⭑·o: [Esperant⭑·o] montr⭑·iĝ·is kiel⭑
lingv⭑·o taŭg⭑·a en⭑ ĉiu·j rilat⭑·oj ; Esperant⭑·o tuj⭑ pruv⭑·iĝ·is tut⭑·e taŭg⭑·a
kiel⭑ parol⭑·a lingv⭑·o ; tio ne⭑ est⭑·as taŭg⭑·a por⭑ infan⭑·oj ; mi
for·vetur⭑·os al⭑ Franc⭑·uj·o, […] por⭑ ke⭑ el⭑ mi far⭑·iĝ·u io taŭg⭑·a ; laŭ⭑
la⭑ soci³·a situaci⭑·o kaj⭑ cirkonstanc⭑·oj ni est⭑·is taŭg⭑·aj unu⭑ por⭑ la⭑
ali⭑·a, li eĉ⭑ est⭑·is bon⭑+hav⭑·a hom⭑·o ; se⭑ mi trov⭑·os taŭg⭑·ajn
kamarad⭑·ojn, mi dev⭑·ig·os la⭑ reĝ⭑·on don⭑·i al⭑ mi la⭑ trezor⭑·ojn de⭑ la⭑
tut⭑·a regn⭑·o ; [por⭑]j vin⭑+ber⭑·ist·oj sur⭑ la⭑ mont⭑·oj [est⭑·is]
kresk⭑·o-taŭg⭑·aj lok⭑·oj ; sem⭑·o-taŭg⭑·a ter⭑·o . {cel⭑-konform⭑·a} ,
{konven⭑·a^1.a} , {util⭑·a}
taŭg⭑·e
Laŭ⭑ manier⭑·o ebl⭑·ig·ant·a ating⭑·i la⭑ cel⭑·on; ĝust⭑·e, kontent⭑·ig·e: taŭg⭑·e
respond⭑·i ; baldaŭ⭑ ĉio plej⭑ taŭg⭑·e aranĝ⭑·ig·os por⭑ ni·n ĉiu·jn ĝoj⭑·ig·i
; [neces⭑·as] sufiĉ⭑·e da⭑ spirit⭑-ĉe·est⭑·o por⭑ taŭg⭑·e lud⭑·i la⭑ rol¹·on, kiu·n
al⭑ ili trud⭑·as la⭑ cirkonstanc⭑·oj ; li preskaŭ⭑ frenez⭑·iĝ·is pro⭑ la⭑
van⭑·aj klopod⭑·oj aranĝ⭑·i la⭑ kravat⭑·on taŭg⭑·e ; por⭑ pov⭑·i taŭg⭑·e alt⭑·ig·i
aŭ⭑ mal·al·tig⁸·i la⭑ voĉ⭑·on, li dev⭑·as ĉef⭑·e uz⭑·i la⭑ mez⭑·ajn registr⭑·ojn de⭑
si⭑·a propr⭑·a voĉ⭑·o .
taŭg⭑·ig·i
Far⭑·i taŭg⭑·a: dank⭑·ant·e la⭑ Patr⭑·on, kiu taŭg⭑·ig·is ni·n por⭑ part⭑·o-pren⭑·o
en⭑ la⭑ hered⭑·aĵ·o ; por⭑ prov⭑·i ili·n, kaj⭑ taŭg⭑·ig·i por⭑ la⭑ alt⭑·aj
pozici¹·oj, al⭑ kiu·j li vol⭑·is post⭑·e ili·n vok⭑·i, li send⭑·is ili·n for⭑
en⭑ la⭑ mond⭑·on ; la⭑ popol⭑·a lern⭑·ej·o […] eduk⭑·is ag⭑·o-kapabl⭑·ajn hom⭑·ojn
kaj⭑ taŭg⭑·ig·is ili·n por⭑ plen⭑·um·i la⭑ viv⭑-bezon⭑·ojn de⭑ la⭑ praktik⭑·a
popol⭑·o . {kapabl⭑·ig·i} , {konven⭑·ig·i}
mal·taŭg⭑·a, sen·taŭg⭑·a
Ne⭑ taŭg⭑·ant·a, ne⭑ bon⭑·a por⭑ iu cirkonstanc⭑·o: kelk⭑·aj mal·bon⭑·aj kaj⭑
sen·taŭg⭑·aj el⭑ la⭑ vir⭑·oj ek·parol⭑·is ; mi detru⭑·os la⭑ mur⭑·on, kiu·n vi
ŝmir⭑·is per⭑ mal·taŭg⭑·a morter⭑·o ; vi prepar⭑·as vi·n, por⭑ don⭑·i al⭑ mi
mensog⭑·an kaj⭑ sen·taŭg⭑·an respond⭑·on ; tiu aktor¹-in⭑·o est⭑·as tre⭑
mal·taŭg⭑·a ; ni est⭑·is tut⭑·e mal·taŭg⭑·aj, tio·n montr⭑·is la⭑ ironi¹·a
grimac⭑·o de⭑ la⭑ knab⭑·in·o .
sen·taŭg⭑·ul·o
Hom⭑·o, kiu taŭg⭑·as por⭑ nenio: [li] montr⭑·iĝ·is plej⭑ sen·dank⭑·a
sen·taŭg⭑·ul·o ; [li] est⭑·as fripon⭑·o kaj⭑ sen·taŭg⭑·ul·o ; tiu ĉi⭑
sen·taŭg⭑·ul·o ne⭑ konsci⭑·as, per⭑ kio li si·n okup⭑·as! li fos⭑·as tomb⭑·on
kaj⭑ kant⭑·as ! kompar⭑·e vi·n, est⭑·is [ambaŭ⭑] nenio ali⭑·a ol⭑ simpl⭑·aj
nud⭑·aj mal·taŭg⭑·ul·oj .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.28 2023/11/03 12:47:04 ]
__________________________________________________________________