vidu ankaŭ la klarigojn
tem⭑·/·o
tem⭑·o
1.
Tio, pri⭑ kio oni parol⭑·as, skrib⭑·as, verk⭑·as, pens⭑·as; pri·parol⭑·aĵ·o,
pri·trakt⭑·aĵ·o, pri·pens⭑·aĵ·o: por⭑ ke⭑ oni pov⭑·u facil⭑·e trov⭑·i la⭑
proverb⭑·ojn, trakt⭑·ant·ajn pri⭑ ĉia dezir⭑·at·a tem⭑·o, la⭑ laŭ·en·hav⭑·e
divid⭑·it·aj grup⭑·oj da⭑ proverb⭑·oj est⭑·os numer⭑·it·aj, kaj⭑ en⭑ la⭑ fin⭑·o de⭑
la⭑ verk⭑·o est⭑·os pres⭑·it·a alfabet⭑·a registr⭑·o de⭑ tem⭑·oj ; mi ŝanĝ⭑·is la⭑
tem⭑·on de⭑ la⭑ parol⭑·ad·o ; mi⭑·a kor⭑·o plen⭑·iĝ·is per⭑ bon⭑·a tem⭑·o, mi
kant⭑·os pri⭑ reĝ⭑·o ; ili tio·n ne⭑ dir⭑·is laŭt⭑·e, ili ja⭑ hav⭑·is sufiĉ⭑·e
da⭑ ali⭑·aj tem⭑·oj por⭑ parol⭑·ad·o ; don⭑·i tem⭑·on por⭑ poem¹·o ; la⭑ princ⭑·o
direkt⭑·is la⭑ inter·parol⭑·ad·on al⭑ ali⭑·aj tem⭑·oj ; ŝanĝ⭑·i la⭑ tem⭑·on ;
liber⭑·aj amik⭑·aj inter·parol⭑·ad·oj pri⭑ ĉiu·j ebl⭑·aj tem⭑·oj ; la⭑ tem⭑·o
est⭑·as tiel⭑ ampleks⭑·a, ke⭑ kiom⭑ ajn⭑ mult⭑·e mi parol⭑·us, mi ne⭑
klar⭑·ig·us eĉ⭑ la⭑ cent⭑·on·on de⭑ tio, kio dev⭑·as est⭑·i klar⭑·ig·at·a ; mi
trans·ir⭑·as al⭑ la⭑ ver⭑·a tem⭑·o de⭑ mi⭑·a hodiaŭ⭑·a parol⭑·ad·o ; vast⭑·aj kaj⭑
est⭑·as la⭑ tem⭑·oj, kiu·jn ni dev⭑·os pri·diskut¹·ad·i ;
dir⭑·i kelk⭑·e da⭑ vort⭑·oj pri⭑ tiu tem⭑·o ; pardon⭑·u al⭑ mi la⭑ mal·agrabl⭑·an
tem⭑·on, kiu·n mi elekt⭑·is ; brul⭑·ant·a tem⭑·o ; ne⭑ tuŝ⭑·is
tiam⭑ la⭑ tem⭑·on pri⭑ gajn⭑·o kaj⭑ perd⭑·o ; pri⭑ la⭑ lingv⭑·aj tem⭑·oj li ne⭑
ŝat⭑·is insist¹·ad·i ; iom⭑ post⭑ iom⭑, komenc⭑·ant·e de⭑ afer⭑·oj simpl⭑·aj kaj⭑
trans·ir⭑·ant·e al⭑ pli⭑ alt⭑·aj tem⭑·oj ; li verk⭑·as pri⭑ tiu tem⭑·o, est⭑·ant·e
ne⭑ special⭑·ist·o ; li re·ven⭑·is al⭑ si⭑·a tem⭑·o ; tiu vort⭑·o star⭑·as
ekster⭑ la⭑ tem⭑·o de⭑ ni⭑·a parol⭑·ad·o . {objekt⭑·o ^3} {kamp⭑·o ^1.d} ,
{punkt⭑·o ^4} , {region⭑·o ^3}
2.
La⭑ mal·pli⭑ inform¹·a part⭑·o de⭑ komunik⭑·aĵ·o, kiu ne⭑ en·ten⭑·as nov⭑·an
inform¹·on, sed⭑ serv⭑·as kiel⭑ de·ir⭑·a punkt⭑·o por⭑ la⭑ nov⭑·a, la⭑ interes⭑·a
part⭑·o ( {rema⁽⁺⁾·o} ), kiu·n la⭑ tem⭑·o lig⭑·as kun⭑ la⭑ kun·tekst⭑·o: ĉar⭑ tem⭑·o
kutim⭑·e est⭑·as kon⭑·at·aĵ·o, kaj⭑ rema⁽⁺⁾·o est⭑·as nov⭑·aĵ·o, tial⭑ ne·mal·oft⭑·e la⭑
tem⭑·o est⭑·as determin²·it·a difin⭑·e, kaj⭑ la⭑ rema⁽⁺⁾·o, ne·difin⭑·e: „_Sur⭑ la⭑
ter⭑·o_ kuŝ⭑·as ŝton⭑·o“ , „_Antaŭ⭑ la⭑ dom⭑·o_ star⭑·as arb⭑·o“
tem⭑·i
(ntr)
1.
Hav⭑·i kiel⭑ tem⭑·on: la⭑ diskut¹·o tem⭑·is pri⭑ ŝanĝ⭑·o en⭑ la⭑ regul⭑·ar·o; pri⭑
milit⭑·oj kaj⭑ lert⭑·aĵ·oj politik¹·aj tem⭑·is ja⭑ la⭑ tut⭑·a instru⭑·ad·o .
2.
La⭑ tem⭑·o, la⭑ demand⭑·o est⭑·as pri⭑, la⭑ afer⭑·o koncern⭑·as: tem⭑·as en⭑ tiu
ĉapitr⭑·o pri⭑ tut⭑·e ali⭑·a afer⭑·o; [ambaŭ·kaz⭑·e] tem⭑·as pri⭑ la⭑ sam⭑·a afer⭑·o
; tem⭑·as pri⭑ mi⭑·a fi·lin⭑·o ; ja⭑ ne⭑ tem⭑·as pri⭑ komplot²·' / por⭑
vi·n iel⭑ ajn⭑ ofend⭑·i ; ili flustr³·as kaj⭑ susur⁶·as / kvazaŭ⭑ tem⭑·us pri⭑
mister⭑·' .
tem⭑·ar·o
Tut⭑·o de⭑ divers⭑·aj, oft⭑·e parenc⭑·aj tem⭑·oj: antaŭ⭑ ol⭑ parol⭑·i pri⭑ la⭑
tem⭑·ar·o, ni ekzamen⭑·u la⭑ vers⭑-teknik³·on ; la⭑ tem⭑·ar·o est⭑·as vast⭑·a kaj⭑
koncern⭑·is kaj⭑ de·ven⭑·on de⭑ la⭑ Majstr⭑·o, kaj⭑ evolu²·on de⭑ la⭑ lingv⭑·o,
inkluziv²·e problem¹·ojn de⭑ re·form⭑·oj kaj⭑ Id⁽⁺⁾·o-kriz⭑·on, kaj⭑ problem¹·on
de⭑ de·nask⭑·aj esperant⭑·ist·oj, kaj⭑ hilel⁽⁺⁾·ism·on-hom⭑·ar·an·ism·on, ktp, ktp
; la⭑ tip¹·a -a kaj⭑ -a (uson⁹·a kaj⭑ brit⁹·a
televid⁸-kompani¹·oj) tem⭑·ar·o (reg⭑·ist·ar·e inspir⭑·it·a, ne⭑ ne⭑·u tiu+foj⭑·e!),
kiu·n mi oft⭑·e vid⭑·as televid⁸·e ; „Scienc⭑·o kaj⭑ Kultur¹·o“ […] en·hav⭑·as
divers⭑·ajn aktual⁴·ajn scienc⭑·ajn artikol⭑·ojn […] kaj⭑ abund³·an
literatur⭑·an kaj⭑ kultur¹·an tem⭑·ar·on .
ekster·tem⭑·a
Ne⭑ kongru⁽⁺⁾·a kun⭑ la⭑ ceter⭑·a tem⭑·o, la⭑ pri·parol⭑·on de·voj⭑·ig·ant·a: tio
est⭑·as tut⭑·e ali⭑·a afer⭑·o kaj⭑ ekster·tem⭑·a ; li ating⭑·as la⭑ pint⭑·on per⭑
kontribu³·o ekster·tem⭑·a ; diskut¹·oj pri⭑ land⭑·o-nom⭑·oj en⭑ Esperant⭑·o
est⭑·as ne⭑ nur⭑ ted⭑·aj por⭑ la⭑ leg⭑·ant·o, sed⭑ ankaŭ⭑ ekster·tem⭑·aj por⭑ la⭑
verk⭑·o . {flank⭑·aĵ·o^2} , {parentez⭑·o^1}
pri·tem⭑·i
(tr)
{Koncern⭑·i} , hav⭑·i kiel⭑ tem⭑·on: roman¹·o, kiu pri·tem⭑·as ekskluziv²·e la⭑
viv⭑·on de⭑ E-klubo ; la⭑ vort⭑·o „intim⭑·a” […] ne⭑ nur⭑ […] pri·skrib⭑·as
aŭ⭑ pri·tem⭑·as erotik³·on ; kvankam⭑ ĉef⭑·e biografi²·o, ĉi⭑ tiu libr⭑·o
ankaŭ⭑ detal⭑·e klar⭑·ig·as […] mond⭑·ajn event⁸·ojn de⭑ la⭑ pri·tem⭑·at·a
period¹·o ; la⭑ en·hav⭑·o de⭑ ĉi⭑ tiu verk⭑·o pri·tem⭑·as la⭑ viv⭑·on en⭑
Transilvani⁽⁺⁾·o dum⭑ tiu period¹·o .
tem⭑·o kun⭑ variaĵojvariaĵoj pri⭑ tem⭑·o
{Kompon¹·aĵ·o} el⭑ melodi¹·o, tiel⭑~nom⭑·at·a tem⭑·o, kaj⭑ {vari³·aĵ·oj}
konserv⭑·ant·aj la⭑ skem⁴·on de⭑ la⭑ tem⭑·o sed⭑ vari³·ig·ant·aj ĝi·n
divers⭑+manier⭑·e: ‐ Tem⭑·o kaj⭑ Vari³·aĵ·oj por⭑ Sol⭑·a
Violonĉel⭑·o ; la⭑ iel⭑ popular²·aj Simfoni¹·aj vari³·aĵ·oj pri⭑ tem⭑·oj de⭑
.
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.117 2023/12/12 20:10:29 ]
__________________________________________________________________