vidu ankaŭ la klarigojn
tim⭑·/·i
tim⭑·i
(tr)
1.
Sent⭑·i mal·agrabl⭑·an sent⭑·on, kaŭz⭑·at·an de⭑ efektiv⭑·a aŭ⭑ imag⭑·a
minac⭑·ant·a danĝer⭑·o aŭ⭑ mal·bon⭑·o, kiu·n oni dezir⭑·as evit⭑·i: tim⭑·i la⭑
dolor⭑·on; ili sent⭑·as si·n mal·fort⭑·aj kaj⭑ tim⭑·as la⭑ […] mort⭑·on ; mi
tim⭑·is la⭑ koler⭑·on kaj⭑ furioz⭑·on ; vi ja⭑ ne⭑ tim⭑·as la⭑ mar⭑·on ;
tim⭑·ant·e la⭑ mok⭑·ojn de⭑ la⭑ mal·saĝ⭑·a kaj⭑ ne·pens⭑·ant·a amas⭑·o ; tim⭑·i la⭑
patr⭑·on, la⭑ ŝtel⭑·ist·ojn; tim⭑·u Di⭑·on ; kornik¹·o vundita propr⭑·an
vost⭑·on tim⭑·as ; dorm⭑·us lepor⭑·o, se⭑ ĝi ĉas⭑·on ne⭑ tim⭑·us ; li tim⭑·is
konfes⭑·i tio·n eĉ⭑ al⭑ si mem⭑ ; li dir⭑·is: ŝi est⭑·as mi⭑·a frat⭑·in·o, ĉar⭑
li tim⭑·is dir⭑·i: mi⭑·a edz⭑·in·o, por⭑ ke⭑ la⭑ hom⭑·oj de⭑ la⭑ lok⭑·o ne⭑ mort⭑·ig·u
li·n pro⭑ , ĉar⭑ ŝi est⭑·is bel⭑+aspekt¹·a ; la⭑ pli·mult⭑·o tim⭑·is
entrepren⭑·i inform¹·iĝ·an vojaĝ⭑·on ; ne⭑ tim⭑·u serv⭑·i al⭑ la⭑ Ĥalde⁽⁺⁾·oj ;
mal·riĉ⭑·ul·o rab⭑·ist·on ne⭑ tim⭑·as ; mi tim⭑·as, ke⭑ mi pov⭑·us far⭑·i ia·n
publik⭑·an mal·just⭑·aĵ·on al⭑ tiu aŭ⭑ ali⭑·a person⭑·o ; ili ne⭑ tim⭑·is, ke⭑
la⭑ mond⭑·o kulp⭑·ig·os ili·n ; la⭑ esprim⭑·o „est⭑·u tim⭑·at·a“ est⭑·as uz⭑·it·a
tut⭑·e bon⭑·e kaj⭑ regul⭑·e .
2.
{Antaŭ·tim⭑·i} : li tim⭑·as sen·konsol⭑·an mal·jun⭑·ec·on kaj⭑ ebl⭑·e eĉ⭑
ribel⭑·on, fru⭑·an mort⭑·on ; tim⭑·i pri⭑ si⭑·a viv⭑·o, hav⭑·aĵ·o; van⭑·e vi
tim⭑·as, ke⭑ ni vol⭑·as en·konduk⭑·i nov⭑·an ortografi¹·on ; kiu bon⭑·e ag⭑·as,
tim⭑·i ne⭑ bezon⭑·as ; mi tim⭑·as, ke⭑ pluv⭑·os morgaŭ⭑, ke⭑ li ne⭑ ven⭑·os; ĉu⭑
ni dev⭑·as tim⭑·i, ke⭑ […] ni⭑·a tut⭑·a labor⭑·ad·o far⭑·iĝ·os van⭑·a ? mi tim⭑·as,
ĉu⭑ post⭑ [tiel⭑ bel⭑·aj promes⭑·oj] vi ne⭑ kaŝ⭑·as mal·pli⭑ sukces⭑·ajn
rezultat⭑·ojn ; mi tim⭑·as, ke⭑ vi⭑·a indign⭑·o dikt⭑·us al⭑ vi tro⭑ akr⭑·ajn
vort⭑·ojn ; ne⭑ ekzist⭑·as eĉ⭑ la⭑ plej⭑ mal·grand⭑·a kaŭz⭑·o por⭑ tim⭑·i, ke⭑
aper⭑·us ia⭑ nov⭑·a lingv⭑·o, kiu el·puŝ⭑·us Esperant⭑·on ;. {pesimist²·o} ,
{nigrevidulo}
tim⭑·o
{Sent⭑·o} de⭑ tiu, kiu tim⭑·as: li pal⭑·iĝ·is de⭑ tim⭑·o kaj⭑ post⭑·e li
ruĝ⭑·iĝ·is de⭑ hont⭑·o ; mal·trankvil⭑·iĝ·i de⭑ tim⭑·o ; tim⭑·o pro⭑ io; pro⭑
tim⭑·o al⭑ li la⭑ gard⭑·ist·oj trem⭑·is ; tim⭑·o antaŭ⭑ si⭑·a frat⭑·o ; tim⭑·o
antaŭ⭑ Di⭑·o ; oni est⭑·is en⭑ grand⭑·a tim⭑·o pri⭑ ili ; komenc⭑·o de⭑ saĝ⭑·ec·o
est⭑·as tim⭑·o antaŭ⭑ la⭑ Etern⭑·ul·o; [la⭑] virt⭑·ul·oj est⭑·as sen·tim⭑·aj .
tim⭑·eg·o
Fort⭑·a tim⭑·o: Ne·pri·skrib⭑·ebl·a tim⭑·eg·o atak⭑·is mi·n, sed⭑ ĝi ankaŭ⭑
en·verŝ⭑·is en⭑ mi·n nov⭑·an viv⭑·on, kiu·n mi jam⭑ de·long⭑·e ne⭑ sent⭑·is en⭑ mi
; Ŝi·n port⭑·is efektiv⭑·e kaj⭑ preskaŭ⭑ lev⭑·is super⭑ la⭑ ter⭑·on dolor⭑·o
kaj⭑ tim⭑·eg·o .
{terur⭑·o^1}
tim⭑·a
1.
{Tim⭑·em·a} : antaŭ⭑ tim⭑·a okul⭑·o potenc⭑·iĝ·as eĉ⭑ kul⭑·o ; tim⭑·a klient¹-in⭑·o
; tim⭑·a dub⭑·o .
2.
Esprim⭑·ant·a tim⭑·on: tim⭑·a mien⭑·o ; tim⭑·a zorg⭑·o .
tim⭑·em·a
Inklin⭑·a al⭑ tim⭑·o: kiu est⭑·as tim⭑·em·a kaj⭑ sen·kuraĝ⭑·a, tiu ir⭑·u kaj⭑
re·ven⭑·u al⭑ si⭑·a dom⭑·o ; tim⭑·em·a antilop¹·o ; ĝi far⭑·iĝ·is tim⭑·em·a kaj⭑
hont⭑·em·a kaj⭑ kaŝ⭑·is la⭑ kap⭑·on sub⭑ la⭑ flug⭑·il·oj ; tiu tim⭑·em·a knab⭑·in·o
rigard⭑·is mi·n, kaŝ⭑·it·a inter⭑ la⭑ arb⭑·et·oj ; kun⭑ la⭑ plej⭑ tim⭑·em·a
modest⭑·ec·o .
tim⭑·ig·a
Tia, ke⭑ ĝi kaŭz⭑·as tim⭑·on: en⭑ ĉiu sonĝ⭑·o li hav⭑·is la⭑ tim⭑·ig·an
imag⭑·on, ke⭑ unu⭑ aŭ⭑ la⭑ ali⭑·a el⭑ tiu·j grand⭑+valor⭑·aĵ·oj perd⭑·iĝ·is ; kiam⭑
la⭑ av⭑·in·o […] vok⭑·is ili·n, […] la⭑ vok⭑·o neniam⭑ est⭑·is akr⭑·a aŭ⭑ tim⭑·ig·a
; ĉarm⭑·a est⭑·is la⭑ voĉ⭑·o, mal·ĝoj⭑·aj la⭑ vort⭑·oj, ne·kompren⭑·ebl·aj sed⭑
tim⭑·ig·aj . {embaras⭑·a^1} , {horor⁽⁺⁾·a} , {strang⭑·a}
tim⭑·ig·i
(tr)
Kaŭz⭑·i al⭑ iu tim⭑·on: pel⭑·u ili·n per⭑ Vi⭑·a vent⭑·eg·o, kaj⭑ per⭑ Vi⭑·a
fulm⭑·o-tondr⭑·o ili·n tim⭑·ig·u ; la⭑ popol⭑·o mi·n tim⭑·ig·is ; li·n tim⭑·ig·is la⭑
glav⭑·o ; terur⭑·it·e kaj⭑ tim⭑·ig·it·e, ili supoz⭑·is, ke⭑ ili vid⭑·as
spirit⭑·on . {terur⭑·i} {minac⭑·i}
tim⭑·ind·a
Kapabl⭑·a mal·util⭑·i, danĝer⭑·a, kiu·n oni ne⭑ spit⭑·u: kiel⭑ tim⭑·ind·aj
est⭑·as Vi⭑·aj far⭑·oj! pro⭑ Vi⭑·a grand⭑·a fort⭑·o kaŝ⭑·iĝ·as antaŭ⭑ Vi Vi⭑·aj
mal·amik⭑·oj ; kiel⭑ tim⭑·ind·a est⭑·as ĉi⭑ tiu lok⭑·o !
tim⭑·ind·aĵ·o
Io, kio ŝajn⭑·as tim⭑·ind·a, {minac⭑·a} : ne⭑ ek·tim⭑·u tiu·jn imag⭑·ajn
tim⭑·ind·aĵ·ojn .
tim⭑·ul·o
Tiu, kiu facil⭑·e tim⭑·as; {poltron⁽⁺⁾·o} : tim⭑·ul·o tim⭑·as eĉ⭑ si⭑·an propr⭑·an
ombr⭑·on ; kontraŭ⭑ muŝ⭑·oj brav⭑·ul·o, kontraŭ⭑ hom⭑·oj tim⭑·ul·o ; la⭑
konscienc⭑·o far⭑·as ni·n tim⭑·ul·oj ; mi, cert⭑·eg·e, nur⭑ est⭑·us tim⭑·ul·o kaj⭑
ne·taŭg⭑·ul·o, se⭑ mi vi·n kontent⭑·ig·ad·us je⭑ ĉio, kio·n vi vol⭑·as .
antaŭ·tim⭑·i
(tr)
Antaŭ·vid⭑·i eventual¹·an mal·bon⭑·aĵ·on, bedaŭr⭑·ind·aĵ·on: tio, kio·n
antaŭ·tim⭑·is Ivan⁽⁺⁾·o, re·al·iĝ⭑·is: li⭑·a aspekt¹·o ekscit⭑·is skandal²·an
interes⭑·iĝ·on ; la⭑ gazet⭑·ar·o ne⭑ perd⭑·is tiom⭑ da⭑ aĉet⭑·ant·oj, kiom⭑ la⭑
el·don⭑·ist·oj antaŭ·tim⭑·is . {tim⭑·i ^2} {esper⭑·i}
antaŭ·tim⭑·o
Tim⭑·o pro⭑ io okaz⭑·ont·a: ne⭑ prav⭑·iĝ·is la⭑ antaŭ·tim⭑·o de⭑ la⭑ prokurator⁽⁺⁾·o
pri⭑ eventual¹·a tumult⭑·o dum⭑ la⭑ ekzekut⭑·o ; ĝi hav⭑·is la⭑ sam⭑·an
antaŭ·tim⭑·on kiel⭑ tiam⭑, kiam⭑ ĝi est⭑·is […] ekzamen⭑·ot·a de⭑ sinjor⭑·oj
la⭑ urb⭑·aj deleg¹·it·oj .
ek·tim⭑·i
Subit⭑·e tim⭑·i pro⭑ nov⭑·a, aper⭑·ant·a danĝer⭑·o: se⭑ el·paŝ⭑·os kontraŭ⭑ mi·n
arme¹·o, mi⭑·a kor⭑·o ne⭑ ek·tim⭑·os ; la⭑ garnizon¹·an·oj kaj⭑ la⭑ vag⭑+atak⭑·ist·oj
ankaŭ⭑ ek·tim⭑·is, [kiam⭑] la⭑ ter⭑·o ek·trem⭑·is ; ŝi vid⭑·ebl·e fort⭑·e
ek·tim⭑·is, sed⭑ nur⭑ unu⭑ moment⭑·on ; [ĝi] pro⭑ grand⭑·a ĝoj⭑·o tiel⭑
ek·tim⭑·is, ke⭑ ĝi tut⭑·e ne⭑ sci⭑·is, kio·n ĝi dev⭑·as pens⭑·i ; li ek·aŭd⭑·is
bru⭑·an ton⭑·on, kiu pov⭑·is ek·tim⭑·ig·i la⭑ kor⭑·on eĉ⭑ de⭑ plej⭑ kuraĝ⭑·a vir⭑·o
.
for·tim⭑·ig·i
(tr)
Mal·proksim⭑·ig·i kaŭz⭑·ant·e tim⭑·on: brut⭑·ar·oj tie paŝt⭑·iĝ·os, kaj⭑ neniu
ili·n for·tim⭑·ig·os ; li […] for·tim⭑·ig·is la⭑ lup⭑·on per⭑ for·teg⭑·a „
!“ ; ŝi for·tim⭑·ig·os la⭑ kolekt⭑·ist·ojn per⭑ si⭑·a lang⭑·o .
mal·tim⭑·i
(tr)
Far⭑·i mal·atent⭑·ant·e danĝer⭑·on: li mal·tim⭑·is ni·n insult⭑·i; ne⭑ tial⭑, ke⭑
ili mal·tim⭑·us mort⭑·i, sed⭑ tial⭑, ke⭑ ili kuraĝ⭑·is ne⭑ viv⭑·i per⭑ la⭑
kost⭑·o de⭑ hont⭑·o .
mal·tim⭑·a
Ĉia+risk⭑·e sen·tim⭑·a, mal·atent⭑·ant·a danĝer⭑·on: mal·tim⭑·aj kavalir⭑·oj sur⭑
spir⭑·eg·ant·aj ĉeval⭑·oj ; ĉu⭑ li ne⭑ est⭑·as tiu, kiu·n oni cel⭑·as
mort⭑·ig·i? kaj⭑ jen⭑ li parol⭑·as mal·tim⭑·e, kaj⭑ ili dir⭑·as al⭑ li nenio·n
; la⭑ plej⭑ simpl⭑·aj opini⭑-esprim⭑·oj de⭑ la⭑ jur⭑·a konsil⭑·ist·o si⭑·a+flank⭑·e
ŝajn⭑·is al⭑ li tro⭑ mal·tim⭑·aj kaj⭑ tro⭑ mal·pi⭑·aj . {aŭdac⁸·a} {arogant⭑·a}
, {brav⭑·a} , {entrepren⭑·em·a} , {kuraĝ⭑·a} , {risk⭑·em·a}
Rim.: Pri⭑ vort⭑·aj nuanc⭑·oj vid⭑·u {rimark⭑·on ĉe⭑ „kuraĝ⭑·a“} .
kulis²-tim⭑·o
Tim⭑·o, kiu·n oni antaŭ·sent⭑·as en⭑ {kulis²·o} kaj⭑ sent⭑·as dum⭑ prezent⭑·ad·o
antaŭ⭑ publik⭑·o: tiu+moment⭑·e tut⭑·e ne⭑ hav⭑·is kulis²-tim⭑·on,
ŝi tre⭑ bon⭑·e rol¹·is ; aktor¹·o […] malgraŭ⭑ mult⭑+jar⭑·a sur·scen⭑·ej·a
spert⭑·o ĉiu·n foj⭑·on spert⭑·as kulis²-tim⭑·on .
tim⭑·o-sent⭑·o
{Tim⭑·o} : kiam⭑ hom⭑·o pens⭑·as ne⭑ nur⭑ pri⭑ si mem⭑, ankaŭ⭑ la⭑ tim⭑·o-sent⭑·o
est⭑·as mal·pli⭑ grand⭑·a ; la⭑ grand⭑·a korv⭑·o-nigr⭑·a har⭑-amas⭑·o, kiu·n mi
vid⭑·is, plen⭑·ig·is mi·n per⭑ tim⭑·o-sent⭑·o .
bird⭑·o-tim⭑·ig·il·o
Objekt⭑·o aranĝ⭑·it·a tiel⭑, ke⭑ per⭑ form⭑·o, bril⭑·o, bru⭑·o aŭ⭑ mov⭑·o ĝi
tim⭑·ig·as bird⭑·ojn for⭑ de⭑ kultiv⁽⁺⁾·aĵ·oj: bird⭑·o-tim⭑·ig·il·o sur⭑ la⭑ erik²·ej·o
; pri⭑ tia·j bird⭑-tim⭑·ig·il·oj ĉiu·j rid⭑·is! . {ĉifon⭑-figur⭑·o}
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.138 2024/02/14 01:23:36 ]
__________________________________________________________________