tiran¹·/·o

tiran¹·o

   1.
          {Regn⭑·estr·o} mal·just⭑·a kaj⭑ kruel⭑·a, ne⭑ respekt⭑·ind·a sed⭑ tim⭑·at·a: kial⭑
          vi fanfaron⭑·as pro⭑ mal·bon⭑·o, ho⭑ tiran¹·o? ; ni re·ir⭑·u al⭑ ni⭑·a popol⭑·o
          kaj⭑ al⭑ la⭑ land⭑·o de⭑ ni⭑·a nask⭑·iĝ·o, for⭑ de⭑ la⭑ glav⭑·o de⭑ la⭑ tiran¹·o ;
          kiam⭑ li leg⭑·is pri⭑ tiran¹·oj kaj⭑ pri⭑ ĉiu·j mal·just⭑·aĵ·oj kaj⭑
          mal·bon⭑·aĵ·oj, […] larm⭑·oj star⭑·is en⭑ li⭑·aj okul⭑·oj ; la⭑ tiran¹·o
          (Napoleon⁽⁺⁾·o) tra·ir⭑·is tra⭑ Lion⁽⁺⁾·o . {despot¹·o} .

   2.
          En⭑ antikv⭑·a Grek⁸·uj·o, hom⭑·o, kiu uzurp⭑·is la⭑ absolut⭑·an reg⭑-pov⭑·on en⭑
          iu civit³·o, sed⭑ kies⭑ aŭtoritat⭑·o posed⭑·is nenia·n religi⭑·an
          karakter⭑·on: tem⭑·as pri⭑ oligarki⁽⁺⁾·o, spec⭑·o de⭑ soci³·o plen⭑·a de⭑ mult⭑·aj
          mal·bon⭑·aĵ·oj, sekv⭑·as ĝi·n ĝi⭑·a mal⭑·o, demokrati⁸·o, la⭑ nobl⭑·a tiran¹·ec·o
          super⭑·as la⭑ ali⭑·ajn . {aŭtokrat²·o}

   3.
          Sen·indulg⭑·e kaj⭑ kruel⭑·e ordon⭑·em·a hom⭑·o: mi star⭑·os ĉe⭑ vi⭑·a lit⭑·o, kiam⭑
          vi est⭑·os mort⭑·ant·a – mi tiel⭑ fort⭑·e dezir⭑·us vid⭑·i, kiel⭑ tiran¹·o
          fin⭑·as la⭑ viv⭑·on ; [li] tondr⭑·as en⭑ la⭑ orel⭑·ojn de⭑ la⭑ popol⭑+amas⭑·a
          publik⭑·o […] li vol⭑·as nepr⭑·e est⭑·i pli⭑ tiran¹·o ol⭑ la⭑ tiran¹·o mem⭑ ;
          [li] tut⭑·e ne⭑ suspekt⭑·ant·e tio·n, far⭑·iĝ·is la⭑ kruel⭑·a tiran¹·o de⭑ ŝi⭑·a
          kor⭑·o .

   {Tiran⁽⁺⁾·o (ĉef·urb⭑·o)}

tiran¹·a

          Sen·indulg⭑·e kaj⭑ kruel⭑·e trud⭑+ordon⭑·a: hejm⭑·e  est⭑·is brut⭑·a kaj⭑
          tiran¹·a, li kri⭑·eg·is kaj⭑ blasfem¹·is ĉiu+tag⭑·e al⭑ la⭑ infan⭑·oj,
          for·manĝ⭑·is la⭑ plej⭑ bon⭑·ajn manĝ⭑-pec⭑·ojn kaj⭑ mal·atent⭑·is ili⭑·an
          mal·sat⭑·on ; tiran¹·aj kutim⭑·oj (al⭑ kiu·j oni ne⭑ kuraĝ⭑·as mal·obe⭑·i).

tiran¹·i

   (x)

          Sin⁸-ten⭑·i kiel⭑ tiran¹·o, abrupt²·e ordon⭑·ant·e: dum⭑ la⭑ primitiv²·a aŭ⭑
          kruel⭑·a epok⭑·o [ili] tiran¹·is, tromp⭑·is kaj⭑ rab⭑·ad·is la⭑ popol⭑·on ;
          komenc⭑·iĝ·is por⭑  viv⭑·o tre⭑ lac⭑·ig·a, […] oni simpl⭑·e tiran¹·is
          li·n […] [la⭑ popol⭑·o] pied⭑-prem⭑·is li⭑·ajn herb⭑·ej·ojn, romp⭑·is li⭑·ajn
          arb⭑·ojn, eĉ⭑ difekt⭑·is la⭑ ĉirkaŭ·mur⭑·on . {ĉikan⭑·i^1} , {molest⁽⁺⁾·i}

tiran¹·ec·o

          Tiran⁽⁺⁾·a politik¹·a sistem⭑·o, tiran¹·a sin⁸-ten⭑·o: antaŭ⭑ vi trem⭑·as la⭑ tut⭑·a
          mond⭑·o, sed⭑ vi trem⭑·as antaŭ⭑ la⭑ propr⭑·aj sklav⭑·oj, ĉar⭑ vi sci⭑·as, ke⭑
          ĉiu+hor⭑·e ili pov⭑·as ek·ribel⭑·i terur⭑·e kontraŭ⭑ vi⭑·a tiran¹·ec·o, kiel⭑ ili
          jam⭑ plur⁴+foj⭑·e ribel⭑·is ; [pro⭑ edz⭑·in·iĝ·o] ĉio fin⭑·iĝ·u por⭑ ni kaj⭑ ke⭑
          ni romp⭑·u ĉiu·jn inter·rilat⭑·ojn kun⭑ la⭑ viv⭑·ant·oj! ― ĝi est⭑·as mir⭑·ind·a
          afer⭑·o, tiu tiran¹·ec·o de⭑ sinjor⭑·oj la⭑ edz⭑·oj . {despot¹·ec·o} ,
          {sklav⭑·ec·o} , {sub·prem⭑·it·ec·o} , {jug⭑·o}

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.24 2023/11/07 06:32:25 ]
     __________________________________________________________________