vidu ankaŭ la klarigojn
ton⭑·/·o
ton⭑·o
1.
Muzik⭑·a {son⭑·o} , hav⭑·ant·a difin⭑·it·an alt⭑·ec·on: li tamen⭑ aŭd⭑·is
ankoraŭ⭑ la⭑ ton⭑·ojn de⭑ orgen⭑·o ; tio est⭑·as nur⭑ du⭑ ton⭑·oj, ĉiam⭑ bum⁽⁺⁾,
bum⁽⁺⁾ ! son⭑·u plu⭑·e, vi ton⭑·oj de⭑ la⭑ bel⭑·a ĉas⭑-korn⭑·o ; nur⭑ raŭk⭑·e son⭑·is
la⭑ ton⭑·oj, kiu·jn la⭑ mal·jun⭑·a vir⭑·o el·ig⭑·is, post⭑·e li mal·laŭt⭑·e
kant⭑·et·is por⭑ si mem⭑ iu·n kant⭑·on ; jen⭑ tiu jen⭑ ali⭑·a aŭd⭑·is ia·n
strang⭑·an ton⭑·on, simil⭑·an al⭑ son⭑·o de⭑ preĝ⭑·ej·a sonor⭑·il·o ; mir⭑·ind·a
flut⭑·o, el⭑ ĝi el·ir⭑·is ton⭑·o, tiel⭑ long⭑·e tir⭑·it·a, kiel⭑ son⭑·o de⭑
lokomotiv⭑·o ; mis·ton⭑·o.
a)
Ĉef·ton⭑·o, baz¹·a son⭑·o de⭑ muzik⭑·a skal⭑·o, sur⭑ kiu est⭑·as
fundament⭑·it·a muzik⭑·a verk⭑·o: don⭑·i la⭑ ton⭑·on (hav⭑·i la⭑ ĉef⭑·an
voĉ⭑·on; est⭑·i sufiĉ⭑·e influ⭑·a por⭑ est⭑·i obe⭑·e imit⭑·at·a de⭑ ĉiu·j,
{konduk⭑·i 5} ) .
b)
Alt⭑·ig·o, mal·al·tig⁸·o aŭ⭑ ten⭑·o de⭑ voĉ⭑·--alt⭑·ec·o dum⭑ parol⭑·ad·o:
afabl⭑·a, amik⭑·a, koler⭑·a, kor⭑+tuŝ⭑·a ton⭑·o; la⭑ amas⭑·o […] ĉiu·n
vort⭑·on el·parol⭑·it·an per⭑ aŭtoritat⭑·a ton⭑·o de⭑ sci⭑·ant·o sankt⭑·e
kred⭑·as ; dir⭑·i kun⭑ protekt¹·a ton⭑·o ; per⭑ kategori¹·a ton⭑·o ;
despot¹·a ton⭑·o ek·son⭑·is en⭑ li⭑·a voĉ⭑·o ; per⭑ kia rajt⭑·o vi
parol⭑·as al⭑ mi per⭑ la⭑ ton⭑·o de⭑ super·ul⭑·o ? respond⭑·is la⭑
administr⭑·ant·o per⭑ ton⭑·o jes⭑·ant·a kaj⭑ sam⭑+temp⭑·e demand⭑·a ; de⭑
tiu moment⭑·o la⭑ ton⭑·o de⭑ ni⭑·a inter·parol⭑·ad·o iom⭑ dolĉ⭑·iĝ·is ; la⭑
ĉef⭑·a ton⭑·o de⭑ la⭑ libr⭑·o est⭑·as iom⭑ melankoli³·a. {fraz¹-melodi¹·o}
, {prozodi¹·o}
2.
Nuanc⭑·o de⭑ kolor⭑·o: ĉirkaŭ⭑·e la⭑ mont⭑·oj ricev⭑·is bel⭑·eg·an verd⭑·an ton⭑·on
.
3.
{dut⁽⁺⁾·o^1}
bon⭑~ton⭑·o, bon⭑·a ton⭑·o
Elegant¹·a {ĝentil⭑·ec·o} de⭑ bon⭑~eduk⭑·it·a hom⭑·o: nur⭑ en⭑ la⭑ ĉef·urb⭑·o
ekzist⭑·as ja⭑ bon⭑·-~ton⭑·o ; la⭑ vizit⭑·o en⭑ aparten⭑·as jam⭑
al⭑ la⭑ bon⭑·a ton⭑·o ; long⭑·a list¹·o de⭑ konsil⭑·oj, ŝveb³·ant·aj inter⭑ alt⭑·a
moral¹·o kaj⭑ simpl⭑·a ordinar⭑·a bon⭑~ton⭑·o .
dek⭑-du⭑-ton⭑·ism·o
Aŭstr⁽⁺⁾·uj·--de·ven⭑·a muzik⭑·a skol³·o el⭑ la⭑ komenc⭑·o de⭑ la⭑ 20a jar⭑-cent⭑·o,
kiu {ne·tonal⁽⁺⁾·e} uz⭑·as de⭑ la⭑ dek⭑ du⭑ kromat⁽⁺⁾·ajn ton⭑·ojn de⭑ okt⁽⁺⁾·o;
{dodekafonism⁽⁺⁾·o} : post⭑ la⭑ el·migr⭑·ad·o de⭑ en⭑ Uson⁹·on […]
la⭑ dek⭑-du⭑-ton⭑·ism·o precip⭑·e dis·vast⭑·iĝ·is en⭑ nord⭑·a Amerik⁸·o ; la⭑
diferenc⭑·oj inter⭑ la⭑ dek⭑-du⭑-ton⭑·ism·a teknik³·o de⭑ kaj⭑ la⭑
„kompon¹·ad·o per⭑ 12 ton⭑·oj“ de⭑ est⭑·as grav⭑·aj .
sub·ton⭑·o
Mal·ĉef⭑·a ton⭑·o, subtil¹·e sent⭑·ebl·a {nuanc⭑·o} : mild²·a ironi¹·o […] est⭑·as
konstat⭑·ebl·a kiel⭑ ia⭑ sub·ton⭑·o en⭑ la⭑ original¹·aj proz¹-verk⭑·oj de⭑
.
unu⭑+ton⭑·a
Ĉiam⭑ samson⁽⁺⁾·a, sam⭑+kolor⭑·a, sam⭑+aspekt¹·a, ne⭑ vari³·a, {banal²·a} ,
{griz⭑·a} , {monoton⁶·a} : la⭑ silent⭑·a, humil⭑·a, unu⭑+ton⭑·a pens⭑·o de⭑ la⭑
pal⭑·a vir⭑·in·o ; ili⭑·aj raport⭑·oj est⭑·is ted⭑·e unu⭑+ton⭑·aj ; teks⭑·aĵ·oj
mal·delikat⭑·aj kaj⭑ unu⭑+ton⭑·aj ; iu obtuz³·a, unu⭑+ton⭑·a bru⭑·ad·o .
unu⭑-ton⭑·o, unu⭑+ton⭑·ec·o
Karakter⭑·o de⭑ tio, kio hav⭑·as nur⭑ unu⭑ ton⭑·on, unu⭑ kolor⭑·on, daŭr⭑·e
sam⭑·an aspekt¹·on: unu⭑+ton⭑·ec·o de⭑ la⭑ pejzaĝ⭑·o, la⭑ incit⭑·ant·a flav⭑·ec·o de⭑
la⭑ sabl⭑·o, la⭑ varm⭑·eg·o kaj⭑, antaŭ⭑ ĉio, la⭑ sen·fin⭑·a sen·lim⭑·ec·o ― jen⭑
est⭑·as la⭑ ĉef⭑·aj ec⭑·oj de⭑ la⭑ libi⁸·a dezert⭑·o ; en⭑ la⭑ tag⭑·o de⭑ , grup⭑·oj da⭑ hom⭑·oj ir⭑·as dum⭑ mult⭑·aj hor⭑·oj de⭑ dom⭑·o al⭑ dom⭑·o,
kant⭑·ant·e „ “ kun⭑ ĝoj⭑·a unu⭑-ton⭑·o .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.107 2023/10/21 14:37:42 ]
__________________________________________________________________