tranĉ⭑·/·i

tranĉ⭑·i

   (tr)

   1.
          {Divid⭑·i} solid²·aĵ·on per⭑ akr⭑·a il⭑·o: la⭑ tajlor⭑·et·o, pren⭑·is pan⭑·on el⭑
          la⭑ ŝrank⭑·o, tranĉ⭑·is pec⭑·on tra⭑ la⭑ tut⭑·a bul⭑·o kaj⭑ sur·ŝmir⭑·is la⭑
          marmelad¹·on ; ili bat⭑·et·end·is foli⭑·ojn da⭑ or⭑·o kaj⭑ tranĉ⭑·is ili·n en⭑
          form⭑·o de⭑ faden⭑·oj por⭑ en·teks⭑·i ; ambaŭ·tranĉ⭑·a glav⭑·o ; [ili]
          kolekt⭑·is de⭑ ĝi kolocint⁽⁺⁾·ojn […] kaj⭑ tranĉ⭑·is ili·n en⭑ la⭑ kaldron⭑·on
          kun⭑ la⭑ sup⭑·o ; li tranĉ⭑·is pec⭑·on da⭑ lign⭑·o kaj⭑ iu+foj⭑·e ankaŭ⭑ tranĉ⭑·is
          al⭑ si la⭑ fingr⭑·on ; ŝi tamen⭑ baldaŭ⭑ re⭑·e si·n lev⭑·is, por⭑ en·verŝ⭑·i
          te⭑·on al⭑ si⭑·a edz⭑·o kaj⭑ tranĉ⭑·i pan⭑·on kun⭑ buter⭑·o ; per⭑ si⭑·a pioĉ⁴·et·o,
          li tranĉ⭑·is en⭑ la⭑ glaci⭑·o kelk⭑·ajn ŝtup⭑·ojn ; vi⭑·a lang⭑·o kiel⭑
          akr⭑·ig·it·a raz⭑·il·o ĝi tranĉ⭑·as malic⭑·on ; el⭑ fremd⭑·a led⭑·o oni tranĉ⭑·as
          larĝ⭑·e ; tranĉ⭑·i rekt⭑·e en⭑ la⭑ karn¹·on (uz⭑·i efik⭑·an, sed⭑ mal·mild²·an
          rimed⭑·on) ; per⭑ tond⭑·il·oj li tranĉ⭑·is la⭑ dekstr⭑·an manik⭑·on ; ĉiu
          tajlor⭑·o hav⭑·as si⭑·an tranĉ⭑-manier⭑·on . {falĉ⭑·i} , {fend⭑·i} , {hak⭑·i} ,
          {romp⭑·i} , {sekc⭑·i} , {tond⭑·i}

   2.
          Tra·iĝ⭑·i: kelk⭑~dek⭑·o da⭑ kanal¹·oj […] tranĉ⭑·is [la⭑ eben⭑·aĵ·on] en⭑ ĉiu·j
          direkt⭑·oj, kaj⭑ ĝi ŝajn⭑·is kvazaŭ⭑ ret⭑·o ; la⭑ vip⭑·et·o de⭑ la⭑ duk⭑-in⭑·o,
          sving⭑·it·e de⭑ koler⭑·a brak⭑·o, tranĉ⭑·is sibl⭑·ant·e la⭑ aer⭑·on ; kor⭑+ŝir⭑·a
          ĝem⭑·o kaj⭑ plor⭑·o tranĉ⭑·is la⭑ glaci⭑·an aer⭑·on de⭑ la⭑ nokt⭑·o ; tranĉ⭑·is la⭑
          mal·lum⭑·on per⭑ blank⭑·aj okul⭑·oj aŭtomobil¹·o de⭑ la⭑ ruĝ⭑·a kruc⭑·o .
          {apart⭑·ig·i} , {dis·lim⭑·i} , {tra·kur⭑·i}

   3.
          Akr⁽⁺⁾·e kaj⭑ dolor⭑·e {frap⭑·i} la⭑ sent⭑·um·ojn: krud⭑·a vent⭑·o tranĉ⭑·is al⭑ ĉiu
          la⭑ vizaĝ⭑·on ; la⭑ frost⭑·o tranĉ⭑·is la⭑ mal·jun⭑·ajn pulm⭑·ojn ; la⭑ lum⭑·o
          […] al⭑ la⭑ proksim⭑·e star⭑·ant·aj tranĉ⭑·as la⭑ okul⭑·ojn kaj⭑ ili pen⭑·as
          esting⭑·i ĝi·n ; la⭑ vid⭑·o de⭑ la⭑ riĉ⭑·a tabl⭑·o akr⭑·e tranĉ⭑·is si·n en⭑ la⭑
          okul⭑·ojn ; dolor⭑·o, envi⭑·o, koler⭑·o tranĉ⭑·is tiam⭑ du⭑×dek⭑ vir⭑·in·ajn
          brust⭑·ojn ; ha⭑, nun⭑ vi plor⭑·as, nun⭑ kompat⭑·o tranĉ⭑·as vi⭑·ajn kor⭑·ojn ;
          la⭑ vort⭑·oj slav⁽⁺⁾·aj, […] en·met⭑·it·e en⭑ sistem⭑·on roman¹·a+german⭑·an,
          tranĉ⭑·as la⭑ orel⭑·on . {agac⭑·i^2} , {impres⭑·i} , {incit⭑·i^4} ,
          {pik⭑·i^2} , {taŭz⁽⁺⁾·i^1.c} , {turment⭑·i}

tranĉ⭑·o

   1.
          Ag⭑·o tranĉ⭑·i; rezult²·o de⭑ tiu ag⭑·o: ĉiu kap⭑·o kalv⁴·iĝ·is, kaj⭑ ĉiu barb⭑·o
          est⭑·as for·tond⭑·it·a, sur⭑ ĉiu·j man⭑·oj est⭑·as tranĉ⭑·oj, kaj⭑ sur⭑ la⭑
          lumb⭑·oj est⭑·as sak⭑·aĵ·o ; sur⭑ li⭑·a kap⭑·o est⭑·as long⭑·a tranĉ⭑·o ; [li]
          ŝmir⭑·is la⭑ part⭑·on de⭑ li seg⭑·it·an, por⭑ ke⭑ […] la⭑ freŝ⭑·a tranĉ⭑·o de⭑ la⭑
          lign⭑·o ne⭑ apart⭑·iĝ·u blank⭑·e ; ĉiu lingv⭑·o dis·tranĉ⭑·as la⭑ real¹·on laŭ⭑
          propr⭑·aj angul⭑·oj, en⭑ tranĉ⭑·ojn kun⭑ mal·sam⭑·aj form⭑·oj kaj⭑ grand⭑·ec·oj ;
          rilat⭑·o inter⭑ la⭑ pozici¹·o de⭑ ĉiu cifer⭑·o kaj⭑ la⭑ dek⭑·um·a tranĉ⭑·o, al⭑
          kiu ĝi aparten⭑·as ; post⭑ 1882 Zamenhof far⭑·is plur⁴·ajn tranĉ⭑·ojn kaj⭑
          redukt⁴·ojn en⭑ la⭑ pra·versi⁹·o de⭑ la⭑ lingv⭑·o, kun⭑ la⭑ cel⭑·o ĝi·n laŭ·ig⭑·i
          al⭑ minimum³·aj gramatik⭑·o kaj⭑ vort⭑·o-stok⁹·o ; Fest⭑·o kulmin⁽⁺⁾·is per⭑
          tranĉ⭑·o de⭑ la⭑ tradici¹·a kuk⭑·o .

   2.
          {dedekind⁽⁺⁾·a tranĉ⭑·o}

tranĉ⭑·aĵ·o

   1.
          {Pec⭑·o} apart⭑·ig·it·a per⭑ tranĉ⭑·o: rid⭑·ant·e oni kapt⭑·ad·is tranĉ⭑·aĵ·ojn da⭑
          pom⭑·oj ; sklav⭑·oj en·port⭑·is tri⭑-pied⭑·on […], sur⭑ kiu·n ili komenc⭑·is
          ŝut⭑·i et⭑·ajn tranĉ⭑·aĵ·ojn da⭑ mirh⭑·o kaj⭑ nard⁽⁺⁾·o ; sur⭑ vesper⭑·a tabl⭑·o
          est⭑·is te⭑·o kun⭑ tranĉ⭑·aĵ·oj de⭑ ŝink⭑·o ; mi don⭑·is al⭑ ŝi tranĉ⭑·aĵ·on da⭑
          pan⭑·o tremp⭑·it·an en⭑ miel⭑·o ; ili ankoraŭ⭑ ŝmir⭑·as buter⭑·on sur⭑ si⭑·ajn
          pan⭑+tranĉ⭑·aĵ·ojn .

   2.
          Tranĉ⭑·o, fend⭑·o: la⭑ [hak]il⭑·o fal⭑·is per·fort⭑·e sur⭑ la⭑ kverk⭑·aĵ·an
          tabul⭑·on en⭑ kiu·n ĝi kav⭑·ig·is profund⭑·an tranĉ⭑·aĵ·on .

tranĉ⭑·il·o

          Divers⭑+form⭑·a il⭑·o por⭑ tranĉ⭑·i: la⭑ tranĉ⭑·il·o est⭑·is tiel⭑ mal·akr⭑·a, ke⭑
          mi ne⭑ pov⭑·is tranĉ⭑·i per⭑ ĝi la⭑ viand⭑·on kaj⭑ mi dev⭑·is uz⭑·i mi⭑·an poŝ⭑·an
          tranĉ⭑·il·on ; oni met⭑·is antaŭ⭑ mi manĝ⭑·il·ar·on, kiu konsist⭑·is el⭑
          teler⭑·o, kuler⭑·o, tranĉ⭑·il·o, fork⭑·o, glas⭑·et·o ; far⭑·u al⭑ vi ŝton⭑·ajn
          tranĉ⭑·il·ojn ; est⭑·is al⭑ ŝi, […] kiel⭑ se⭑ ŝi paŝ⭑·us sur⭑ akr⭑·ajn
          pingl⭑·ojn kaj⭑ tranĉ⭑·il·ojn ; la⭑ fiŝ⭑·o est⭑·is kapt⭑·it·a, […] la⭑
          serv⭑·ist·in·o per⭑ grand⭑·a tranĉ⭑·il·o ĝi·n dis·tranĉ⭑·is ; en⭑ mi⭑·a zon⭑·o
          sid⭑·is tranĉ⭑·il·o kaj⭑ pistol⭑·o ; ne⭑ tim⭑·u tranĉ⭑·il·on, tim⭑·u babil⭑·on .

al·tranĉ⭑·i

   (tr)

          Don⁽⁺⁾·i ĝust⭑·an form⭑·on per⭑ tranĉ⭑·ad·o: el⭑ la⭑ tol⭑·o oni al·tranĉ⭑·is dek⭑~du⭑
          pec⭑·ojn ; vest⭑·ojn, super·vest⭑·ojn kaj⭑ eĉ⭑ iom⭑ pli⭑ elegant¹·an tol⭑·aĵ·on
          mi al·tranĉ⭑·i ne⭑ pov⭑·us .

ĉirkaŭ·tranĉ⭑·i

   (tr)

          Tranĉ⭑·i ĉe⭑ la⭑ ĉirkaŭ⭑·o, por⭑ don⭑·i ĝust⭑·an form⭑·on: pacienc⭑·e ŝi
          ĉirkaŭ·tranĉ⭑·is unu⭑ post⭑ la⭑ ali⭑·a ĉiu·jn pres⭑·ajn liter⭑·ojn, kiu·jn ŝi
          bezon⭑·is por⭑ kompost⭑·i si⭑·an leter⭑·on ; la⭑ salik⭑·a branĉ⭑·o tie ekster⭑·e
          far⭑·iĝ·is bel⭑·eg·a arb⭑·o, liber⭑·a kaj⭑ ne⭑ ĉirkaŭ·tranĉ⭑·it·a ĝi tie star⭑·is
          .

de·tranĉ⭑·i, for·tranĉ⭑·i

   (tr)

   1.
          {Apart⭑·ig·i} , {for·ig⭑·i} tranĉ⭑·ant·e: ili de·tranĉ⭑·is tie branĉ⭑·on kun⭑
          unu⭑ penik⭑·o da⭑ vin⭑-ber⭑·oj ; [li] for·raz⭑·is al⭑ ili du⭑·on·on de⭑ la⭑
          barb⭑·o, kaj⭑ de·tranĉ⭑·is ili⭑·ajn vest⭑·ojn ĝis⭑ du⭑·on·o ;  pren⭑·is
          akr⭑·an ŝton⭑·on, kaj⭑ de·tranĉ⭑·is la⭑ prepuci⁽⁺⁾·on de⭑ si⭑·a fil⭑·o ; de·tranĉ⭑·i
          la⭑ ung⭑·ojn ; mal·delikat⭑·aj kre⭑·aĵ·oj, ili for·tranĉ⭑·is pec⭑·on de⭑ mi⭑·a
          bel⭑·eg·a barb⭑·o ! li de·tranĉ⭑·is bukl⭑·on de⭑ si⭑·aj arĝent⭑+kolor⭑·aj har⭑·oj ;
          la⭑ kol⭑·o de⭑ la⭑ botel⭑·o rest⭑·is ne·romp⭑·it·a, kaj⭑ oni ĝi·n de·tranĉ⭑·is per⭑
          diamant⭑·o ; li pren⭑·is el⭑ si⭑·a zon⭑·o mal·grand⭑·an ponard⭑·on, kaj⭑
          for·tranĉ⭑·is la⭑ sigel⭑·on ĉe⭑ la⭑ mal·supr⭑·o ; potenc⭑·a konstru⭑·aĵ·o […] de⭑
          la⭑ form⭑·o de⭑ de·tranĉ⭑·it·a (sen·pint⭑·a) piramid¹·o ; dek⭑ foj⭑·ojn mezur⭑·u,
          unu⭑ foj⭑·on de·tranĉ⭑·u .

   2.
          {Apart⭑·ig·i} , {for·ig⭑·i} akr⭑·e: li for·ig⭑·is tiu·n paragraf¹·on kiel⭑
          ne·praktik⭑·an, ankaŭ⭑ li for·tranĉ⭑·is mult⭑·on el⭑ la⭑ last⭑·a punkt⭑·o ;
          neces⭑·os pli⭑ for·tranĉ⭑·i publik⭑·ajn el·spez⭑·ojn ; oni dev⭑·as radik⭑·e
          for·tranĉ⭑·i la⭑ ribel⭑·em·on ; [li] refut¹·as, ke⭑ tiu revoluci¹·o ver⭑·e
          cel⭑·is egal⭑·ec·on: ĝi for·tranĉ⭑·is tut⭑·an ar⭑·on da⭑ ne·franc⭑·e parol⭑·ant·aj
          minoritat⁽⁺⁾·oj .

   3.
          (p.p. {angul⭑·o} rilat⭑·e al⭑ {kurb⭑·o} aŭ⭑ {surfac⁸·o} ) Dir⭑·i, ke⭑ eben⭑·a
          angul⭑·o de·tranĉ⭑·as {ark⭑·on} sur⭑ cirkl⁸·o, signif⭑·as, ke⭑ la⭑ rand⭑·oj de⭑
          tiu ark⭑·o est⭑·as inter·sekc⭑·o-punkt⭑·oj de⭑ la⭑ cirkl⁸·o kun⭑ la⭑ later⁴·oj de⭑
          la⭑ angul⭑·o; dir⭑·i, ke⭑ solid²·a angul⭑·o de·tranĉ⭑·as surfac⁸·on sur⭑ sfer¹·o,
          signif⭑·as, ke⭑ tiu surfac⁸·o est⭑·as inter·sekc⭑·o de⭑ la⭑ sfer¹·o kun⭑ la⭑
          solid²·a angul⭑·o: {centr⭑·a angul⭑·o} est⭑·as du⭑·obl·o de⭑ {cirkonferenc⁽⁺⁾·a
          angul⭑·o} , kiu de·tranĉ⭑·as la⭑ sam⭑·an ark⭑·on.

el·tranĉ⭑·i

   (tr)

   1.
          Don⁽⁺⁾·i form⭑·on al⭑ io, for·tranĉ⭑·ant·e de⭑ ĝi pec⭑·et·ojn, {tajl⁸·i} : [li]
          el·tranĉ⭑·as la⭑ komik¹·ajn amuz⭑·ajn bild¹·ojn ; la⭑ sap⭑·ist·o el·ŝir⭑·is el⭑ la⭑
          sub·ŝtof⭑·o de⭑ si⭑·a mal·nov⭑·a jak⭑·o ruĝ⭑·an ĉifon⭑·on, el·tranĉ⭑·is el⭑ ĝi
          dent⭑+vic⭑·an kok⭑·an krest¹·on kaj⭑ al·glu⭑·is ĝi·n ; li el·tranĉ⭑·is du⭑
          pec⭑·et·ojn da⭑ lign⭑·o, kiu·j simil⭑·is al⭑ mal·grand⭑·aj lign⭑·aj ŝu⭑·oj ;
          el·tranĉ⭑·i el⭑ haŭt⭑·oj rimen⭑·ojn ; en⭑ la⭑ balkon¹·o est⭑·is el·tranĉ⭑·it·a
          karikatur²·a vizaĝ⭑·o .

   2.
          For·tranĉ⭑·i el⭑ io: la⭑ jun⭑·ul·o ir⭑·is al⭑ la⭑ drak⭑·o, el·tranĉ⭑·is la⭑ sep⭑
          lang⭑·ojn ; per⭑ ĉi⭑ tiu ponard⭑·o mi pov⭑·us el·tranĉ⭑·i tiu·n mal·nobl⭑·an
          kor⭑·on ; prem⭑-maŝin⭑·oj el·tranĉ⭑·is la⭑ neces⭑·ajn form⭑·ojn per⭑ unu⭑-sol⭑·a
          prem⭑·o .

en·tranĉ⭑·o

          Tranĉ⭑·e far⭑·it·a {sulk⭑·o} : en·tranĉ⭑·ojn pro⭑ mort⭑·int·o ne⭑ far⭑·u sur⭑ vi⭑·a
          korp⭑·o ; [li] far⭑·is kruc⭑+form⭑·an en·tranĉ⭑·on de⭑ la⭑ umbilik⭑·o ĝis⭑ la⭑
          ŝlos⭑·il-ost⭑·o ; ĉiu+maten⭑·e mi far⭑·is en·tranĉ⭑·on en⭑ mal·nov⭑·an lat⁴·on
          (nombr⭑·ant·e tag⭑·ojn) ; akr⭑·aj ŝton⭑·oj far⭑·is et⭑·ajn, blank⭑·ajn
          en·tranĉ⭑·ojn sur⭑ la⭑ supr⭑·a led⭑·o de⭑ li⭑·aj marŝ⭑·o-ŝu⭑·oj . {fend⭑·o} ,
          {fold⁽⁺⁾·o} , {kanel⁽⁺⁾·o} , {krev⭑·o}

mis·tranĉ⭑·o

   1.
          Mal·bon⭑·e tranĉ⭑·i: Kaheno ĉiam⭑ mis·tranĉ⭑·as oblikv¹·e .

   2.
          {Vort⭑-lud⭑·o} en⭑ kiu de⭑ mal·sam⭑·a divid⭑·o de⭑ samson⁽⁺⁾·aj vort⭑·oj rezult²·as
          mal·sam⭑·a senc⭑·o, ekzempl⭑·e en⭑ „la⭑ strang⭑·a butik⭑·o“ kaj⭑ „last⭑·-~rang⭑·a
          butik⭑·o“; {kalembur⁽⁺⁾·o} : li ne⭑ mark⭑·is per⭑ paŭz⭑·o la⭑ lim⭑·ojn inter⭑ la⭑
          radik⭑·oj en⭑ si⭑·aj mis·tranĉ⭑·oj .

poŝ⭑-tranĉ⭑·il·o

          Mal·grand⭑·a tranĉ⭑·il·o kun⭑ fald⭑·ebl·a kling²·o: mi kur⭑·is kun⭑ sovaĝ⭑·a
          furioz⭑·o al⭑ iu arb⭑·o kaj⭑ pik⭑·ad·is ĝi·n per⭑ mi⭑·a poŝ⭑-tranĉ⭑·il·o ; sur⭑ la⭑
          bask⭑·on ŝi el·met⭑·ad·is rozari⭑·on, poŝ⭑-tranĉ⭑·il·on, kelk⭑·e da⭑
          pan⭑+krust⭑·et·oj .

dedekind⁽⁺⁾·a tranĉ⭑·o

          (en⭑ la⭑ ar⭑·o de⭑ {racional⁽⁺⁾·oj} ) Tia du⭑·op·o  el⭑ sub·ar⭑·oj de⭑ la⭑
          ar⭑·o de⭑ racional⁽⁺⁾·oj, ke⭑: (1) ĉiu element¹·o de⭑  est⭑·as strikt⁽⁺⁾·e
          mal·pli⭑ grand⭑·a ol⭑ ajn⭑·a element¹·o de⭑  ; (2) por⭑ ĉiu pozitiv¹·a
          racional⁽⁺⁾·o  ekzist⭑·as tia·j  kaj⭑  , ke⭑  :
          ne·racional⁽⁺⁾·o est⭑·as difin⭑·ebl·a per⭑ (dedekind⁽⁺⁾·a) tranĉ⭑·o far⭑·at·a en⭑
          racional⁽⁺⁾·oj . {Dedekind⁽⁺⁾·o}

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.125 2023/10/21 14:37:42 ]
     __________________________________________________________________