turn⭑·/·i

turn⭑·i

   (tr)

   1.
          Mov⭑·i io·n ĉirkaŭ⭑ ĝi⭑·a aks⭑·o: turn⭑·i rad⭑·on; turn⭑·i ŝlos⭑·il·on en⭑ la⭑
          serur⭑·o; ĉe⭑ la⭑ son⭑·o de⭑ li⭑·a voĉ⭑·o  turn⭑·is la⭑ kap⭑·on ; la⭑
          kamp⭑·ar·an·o […] turn⭑·is kaj⭑ re·turn⭑·is la⭑ paĝ⭑·ojn ; la⭑ foli⭑·oj en⭑ la⭑
          arb⭑·ar·o far⭑·iĝ·is flav⭑·aj […], la⭑ vent⭑·o ili·n for·port⭑·is kaj⭑
          turn⭑·o-pel⭑·is . {kirl³·i} , {rul⭑·i ^1}

   2.
          Direkt⭑·i en⭑ iu·n direkt⭑·on: turn⭑·i post⭑·en la⭑ ĉeval⭑·on ; ili turn⭑·is al⭑
          Mi la⭑ dors⭑·on (sign⭑·o de⭑ mal·estim⭑·o, rifuz⭑·o, fuĝ⁸·o...) ; re·turn⭑·u vi·n
          de⭑ vi⭑·aj mal·bon⭑·aj voj⭑·oj ; turn⭑·i la⭑ okul⭑·ojn al⭑ la⭑ pord⭑·o; turn⭑·i
          si⭑·an rigard⭑·on, atent⭑·on al⭑ io; turn⭑·i ĉiu·jn si⭑·ajn fort⭑·ojn,
          klopod⭑·ojn al⭑ iu cel⭑·o; la⭑ rand⭑·oj de⭑ la⭑ ĉin⁹·aj tegment⭑·oj est⭑·as
          turn⭑·it·aj supr⭑·en. {adres⭑·i} , {aplik³·i} , {cel⭑·i}

   3.
          Met⭑·i en⭑ nov⭑·an stat⭑·on, {ŝanĝ⭑·i} : la⭑ edz⭑·iĝ·o de⭑ la⭑ princ⭑·o dev⭑·is ja⭑
          al·port⭑·i al⭑ ŝi la⭑ mort⭑·on kaj⭑ turn⭑·i ŝi·n en⭑ ŝaŭm⭑·on sur⭑ la⭑ mar⭑·o .
          {ali⭑~form⭑·i} , {metamorfoz¹·i}

turn⭑·iĝ·i, si·n turn⭑·i

   1.
          Mov⭑·iĝ·i ĉirkaŭ⭑ si⭑·a aks⭑·o: la⭑ rad⭑·o turn⭑·iĝ·is, la⭑ sitel⭑·oj ĉerp⭑·is la⭑
          akv⭑·on el⭑ la⭑ lag⭑·et·o ; pord⭑·o turn⭑·iĝ·as sur⭑ si⭑·a hok⭑·o ; sen·ĉes⭑·e
          turn⭑·iĝ·is en⭑ li⭑·a kap⭑·o […] la⭑ sam⭑·aj pens⭑·oj ; jun⭑·aj fraŭl⭑-in⭑·oj
          turn⭑·iĝ·ad·is en⭑ gaj⭑·a danc⭑·o ; la⭑ neĝ⭑·o turn⭑·iĝ·ad·is ; ĉio turn⭑·iĝ·as
          ĉirkaŭ⭑ mi! tio ven⭑·as de⭑ tio, ke⭑ mi el·trink⭑·is la⭑ botel⭑·on ; la⭑
          reĝ⭑·o si·n turn⭑·is kaj⭑ turn⭑·ad·is antaŭ⭑ la⭑ spegul⭑·o ; li si·n turn⭑·is
          sur⭑ la⭑ kalkan⭑·o ; turn⭑·iĝ·ad·i kiel⭑ serpent⭑·o (rapid⭑·e ĉiu+flank⭑·en
          tord⭑·i si⭑·an korp⭑·on) . {kirl³·iĝ·i} , {rul⭑·iĝ·i^1.a} , {tord⭑·i}

   2.
          Ŝanĝ⭑·i si⭑·an direkt⭑·on: tie la⭑ karavan¹·o si·n turn⭑·is al⭑ la⭑ sud⭑·o; si·n
          turn⭑·i kontraŭ⭑ la⭑ mal·amik⭑·on; la⭑ fortun⁽⁺⁾·o pov⭑·as […] for·las⭑·i ni·n, eĉ⭑
          si·n turn⭑·i kontraŭ⭑ ni ; kontraŭ⭑ mi·n mem⭑ si·n turn⭑·is mi⭑·a ruz⭑·o.
          {de·klin⭑·iĝ·i} , {konvert⭑·iĝ·i}

   3.
          Ek⭑ {direkt⭑·i} si⭑·an atent⭑·on, si⭑·an ag⭑·ad·on, si⭑·an pens⭑·on aŭ⭑
          konsider⭑·on al⭑...: kie·n ajn⭑ li si·n turn⭑·os, li sukces⭑·os ; si·n
          turn⭑·i al⭑ iu kun⭑ pet⭑·o por⭑ help⭑·o; por⭑ ĉiu·j inform¹·oj turn⭑·u vi·n al⭑
          Sinjor⭑·o Ajn⭑·ul·o; ne⭑ turn⭑·u vi·n al⭑ idol⭑·oj ; mi⭑·a voĉ⭑·o si·n turn⭑·as al⭑
          la⭑ hom⭑·oj ; li⭑·a atent⭑·o baldaŭ⭑ si·n turn⭑·is al⭑ ni.

   4.
          Iĝ⭑·i en⭑ nov⭑·an stat⭑·on: li⭑·a am⭑·o turn⭑·iĝ·is en⭑ mal·am⭑·on; Aleksandr⭑·o
          mort⭑·is […kaj⭑] turn⭑·iĝ·is en⭑ polv⭑·on .

de·turn⭑·i, for·turn⭑·i

   (tr)

          Ŝanĝ⭑·i la⭑ kutim⭑·an aŭ⭑ normal¹·an direkt⭑·on de⭑: de·turn⭑·i la⭑ flu⭑·on de⭑
          river⭑·o; de·turn⭑·i iu·n de⭑ la⭑ voj⭑·o; tim⭑·u la⭑ Etern⭑·ul·on, kaj⭑ de·turn⭑·u
          vi·n de⭑ mal·bon⭑·o ; Sed⭑ baldaŭ⭑ ŝi for·turn⭑·as la⭑ vizaĝ⭑·on, kvazaŭ⭑ ŝi
          ne⭑ kon⭑·us li·n . {de·admon⭑·i} , {de·klin⭑·i} , {de·log⭑·i} , {de·voj⭑·ig·i} ,
          {el·re·lig⭑·i}

de·turn⭑·iĝ·i, for·turn⭑·iĝ·i

   (ntr)

          Ek·ir⭑·i al⭑ ali⭑·a direkt⭑·o, turn⭑·i si·n, si⭑·an vizaĝ⭑·on, rigard⭑·on aŭ⭑
          pens⭑·on al⭑ io ali⭑·a: kiam⭑ li sent⭑·is, ke⭑ li⭑·a pens⭑·ad·o tro⭑
          koncentr⁸·iĝ·as al⭑ ŝi, li hast⁽⁺⁾·e de·turn⭑·iĝ·is, tim⭑·ant·e pli⭑·an sufer⭑·on .

el·turn⭑·iĝ·i

          El·ir⭑·i el⭑ mal·facil⭑·a situaci⭑·o per⭑ si⭑·a lert⭑·o: sen⭑ la⭑ angl⭑·a ne⭑ ebl⭑·as
          el·turn⭑·iĝ·i en⭑ la⭑ mond⭑·o kaj⭑ en⭑ la⭑ est⭑·ont·a profesi⭑·o ; el·turn⭑·iĝ·i el⭑
          la⭑ pag⭑·ad·o de⭑ impost¹·oj .

el·turn⭑·iĝ·o

          Ag⭑·o el·turn⭑·iĝ·i; tiu+cel⭑·a rimed⭑·o: dir⭑·u al⭑ mi sen⭑ el·turn⭑·iĝ·o, kio
          okaz⭑·is hieraŭ⭑ vesper⭑·e ; – Mi ne⭑ pov⭑·as juĝ⭑·i pri⭑ li – [aĥ⁽⁺⁾], tio
          est⭑·as simpl⭑·e el·turn⭑·iĝ·o ; la⭑ respond⭑·o […] est⭑·is tut⭑·e traf⭑·a kaj⭑
          ĝust⭑·a respond⭑·o, ne⭑ nur⭑ moment⭑·a el·turn⭑·iĝ·o ; la⭑ divers⭑·aj teknik³·aj
          el·turn⭑·iĝ·oj por⭑ la⭑ trans·kod⁹·ig·o de⭑ la⭑ ĉapel⭑·it·aj liter⭑·oj tut⭑·e ne⭑
          est⭑·as kontraŭ⭑-fundament⭑·aj . {el·ir⭑·ej·o^2} , {eskap⁸·o} , {evit⭑·o} ,
          {mensog⭑·o} , {pretekst⭑·o} , {provizor¹·o} , {solv⭑·o}

el·turn⭑·aĵ·o

          El·turn⭑·iĝ·a rimed⭑·o: preskaŭ⭑ ne·ebl⭑·a el·turn⭑·aĵ·o .

re·turn⭑·e

   1.
          Laŭ⭑ kontraŭ⭑·a direkt⭑·o; mal·antaŭ⭑·en ir⭑·ant·e; re·ven⭑·ant·e al⭑ la⭑ de·ir⭑·a
          punkt⭑·o: Mi ir⭑·os re·turn⭑·e al⭑ mi⭑·a unu⭑·a edz⭑·o, ĉar⭑ pli⭑ bon⭑·e est⭑·is al⭑
          mi tiam⭑, ol⭑ nun⭑ ; li pren⭑·is ili·n [la⭑ galoŝ⭑·ojn] re·turn⭑·e ; ni
          ricev⭑·as re·turn⭑·e ni⭑·an hom⭑·an form⭑·on ; rigard⭑·i re·turn⭑·en; flam⭑·o
          mov⭑·at·a de⭑ vent⭑·o tie·n kaj⭑ re·turn⭑·en; met⭑·i io·n re·turn⭑·e en⭑ ĝi⭑·an
          lok⭑·on.

   2.
          Kompens¹·e: don⭑·i re·turn⭑·e; kiam⭑ li el·spez⭑·is spes⁽⁺⁾-dek⭑·on, li ricev⭑·is
          spes⁽⁺⁾-mil⭑·on re·turn⭑·e .

re·turn⭑·it·e

          Laŭ⭑ {invers⁴·a} manier⭑·o: mi ne⭑ vol⭑·us li·n rekt⭑·e mort⭑·ig·i, mi vol⭑·us,
          ke⭑ li mem⭑ mort⭑·u, mi vol⭑·us far⭑·i kiel⭑ prudent⭑·a kurac⭑·ist·o, nur⭑
          re·turn⭑·it·e .

akv⭑·ot-urn⭑·o

   1.
          Lok⭑·o de⭑ akv⭑·ej·o, kie akv⭑·o turn⭑·iĝ·as kun⭑ en·suĉ⭑·a fort⭑·o: ili halt⭑·ig·as
          aŭ⭑ turn⭑·as la⭑ ŝip⭑·on, por⭑ evit⭑·i danĝer⭑·ajn akv⭑·ot-urn⭑·ojn ; la⭑ mond⭑·o
          […] est⭑·as grand⭑·eg·a akv⭑·ot-urn⭑·o, en⭑ kiu la⭑ hom⭑·oj est⭑·as ĵet⭑·at·aj .
          {vortic⁽⁺⁾·o} {akv⭑·o-kirl³·o}

   2.
          {Tromb⭑·o^1} : la⭑ uragan¹·o kri⭑·eg·is, kvazaŭ⭑ ar⭑·o de⭑ satan¹·oj, rabi¹·aj
          akv⭑·ot-urn⭑·oj bat⭑·is la⭑ ĉiel⭑·on, kaj⭑ la⭑ vent⭑·eg·o bala⭑·is la⭑ fund⭑·on .

kapt⭑-urn⭑·o

          Sent⭑·o pri⭑ ne·firm⭑·ec·o en⭑ la⭑ spac⭑·o, pri⭑ mank⭑·o de⭑ sam⭑~pez⭑·o, pro⭑ kiu
          ŝajn⭑·as turn⭑·iĝ·i la⭑ objekt⭑·oj ĉirkaŭ⭑·e: la⭑ vid⭑·o de⭑ la⭑ mult⭑·aj
          grand⭑+valor⭑·aĵ·oj pov⭑·is kaŭz⭑·i kapt⭑-urn⭑·on ; li ek·sent⭑·is fort⭑·an
          kapt⭑-urn⭑·on ; sinjor⭑·in·o Ann⭑·et·o sent⭑·is kapt⭑-urn⭑·on de⭑ rav⭑·o ; en⭑
          kapt⭑+urn⭑·a alt⭑·o ; li est⭑·is bel⭑·ul·o kaj⭑ turn⭑·is la⭑ kap⭑·ojn al⭑ la⭑
          vir⭑·in·oj (mal·saĝ⭑·ig·is ili·n) . {vertiĝ⁽⁺⁾·o}

kapt⭑+urn⭑·iĝ·o

          {Kapt⭑-urn⭑·o} : li ricev⭑·is kapt⭑+urn⭑·iĝ·on, kiam⭑ li ek·pens⭑·is pri⭑ tio ;
           , sent⭑·ant·e iom⭑ da⭑ kapt⭑+urn⭑·iĝ·o, [esper⭑·is], ke⭑ ĉiu·j
          ating⭑·os la⭑ mal·supr⭑·on sen⭑ ia⭑ katastrof¹·o .

parol⭑-turn⭑·o

          {Dir⭑-manier⭑·o} : freŝ⭑·aj, surpriz⭑·aj parol⭑-turn⭑·oj ; Petr⭑-oni⭑·us
          esprim⭑·is dub⭑·on pri⭑ traf⭑·ec·o de⭑ iu parol⭑-turn⭑·o ; mult⭑·o el⭑ tiu·j
          form⭑·oj est⭑·as klar⭑·ig·ebl·a per⭑ sen·konsci⭑·a traduk⭑·o esperant⭑·en de⭑
          form⭑·oj kaj⭑ parol⭑-turn⭑·oj naci⭑+lingv⭑·aj . {proverb⭑·o}

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.126 2023/12/12 20:10:29 ]
     __________________________________________________________________