util⭑·/·a

util⭑·a

          Profit⭑·e uz⭑·ebl·a; produkt⭑·ant·a efektiv⭑·e bon⭑·an rezultat⭑·on: [la⭑] or⭑·aj
          mon⭑·er·oj […] est⭑·is por⭑ li tre⭑ util⭑·aj ; la⭑ galoŝ⭑·oj […] en⭑ tiu
          mal·bon⭑·a veter⭑·o ili pov⭑·us est⭑·i tre⭑ util⭑·aj por⭑ li ; [ili] don⭑·os al⭑
          ni antaŭ·sci⭑·ig·ojn, kaj⭑ tia·j ĉiam⭑ est⭑·as util⭑·aj ; [por⭑ tiu] hal⭑·o
          […] pur⭑·ig·o est⭑·us tre⭑ util⭑·a ( {bezon⭑·a} ) ; se⭑ vi vol⭑·us tromp⭑·i
          vi⭑·ajn mal·amik⭑·ojn, ĉu⭑ tia hom⭑·o ne⭑ est⭑·us util⭑·a ? por⭑ la⭑ voj⭑·o util⭑·a
          bon⭑·a vort⭑·o konsil⭑·a: tri⭑ vi est⭑·as, tri⭑ voj⭑·ojn vi pren⭑·u ; la⭑ ec⭑·o
          de⭑ la⭑ diamant⭑·oj, montr⭑·it·a de⭑ Kunz, pov⭑·as don⭑·i util⭑·an pruv⭑·il·on ĉe⭑
          diferenc⭑·ig·ad·o de⭑ briliant⭑·oj ver⭑·aj de⭑ mal·ver⭑·aj ; ne⭑ ĉia bel⭑·aĵ·o
          est⭑·as util⭑·a ; la⭑ ge·instru⭑·ist·oj instru⭑·as la⭑ infan⭑·ojn pri⭑ mult⭑·aj
          util⭑·aj afer⭑·oj ; li far⭑·is si⭑·an ebl⭑·on est⭑·i util⭑·a al⭑ ĉiu·j si⭑·aj
          sam⭑~hejm⭑·an·oj ; la⭑ du⭑ best⭑·oj est⭑·is al⭑ ni tre⭑ util⭑·aj pro⭑ la⭑ lakt⭑·o,
          kiu·n ili don⭑·ad·is ; mi tre⭑ volont⭑·e leg⭑·as antikv⭑·ajn util⭑·ajn
          verk⭑·ojn ; ili ne⭑ vort⭑·o-batal⭑·u, kio est⭑·as neniel⭑ util⭑·a .
          {oportun⭑·a} , {taŭg⭑·a} {aplik³·ebl·a} , {favor⭑·a^2} , {praktik⭑·a} ,
          {konven⭑·a^1.a} , {uz⭑·ind·a}

util⭑·i

   (ntr)

          Est⭑·i util⭑·a; liver⭑·i util⭑·on: ili⭑·aj ŝild⭑·oj, kvankam⭑ fortik⭑·aj, ne⭑
          mult⭑·e util⭑·os, ĉar⭑ la⭑ soldat⭑·o est⭑·as mal·lert⭑·a ; se⭑ vi sci⭑·as
          pentr⭑·i, tio pov⭑·as iom⭑ util⭑·i al⭑ vi ; se⭑ ĉio en⭑ la⭑ mond⭑·o stat⭑·as
          kiel⭑ ebl⭑·e plej⭑ bon⭑·e, ne⭑ util⭑·us do⭑ pen⭑·ad·i por⭑ pli·bon⭑·ig·i la⭑ sort⭑·on
          de⭑ l'⭑ hom⭑·ar·o ; ĉu⭑ fakt¹·e util⭑·as star⭑·ig·i bel⭑·ajn sistem⭑·ojn, kiu·jn
          la⭑ raci¹·o ne⭑ pov⭑·as ĉiu+rilat⭑·e prav⭑·ig·i ? mal·nov⭑·a ĉifon⭑·aĵ·o, kiu ne⭑
          pov⭑·as plu⭑ util⭑·i ; kia·mani¹·er·e mi pov⭑·as vi·n util⭑·i ? ne⭑ iom⭑ util⭑·is
          al⭑ ili ili⭑·a diligent⭑·ec·o, kiom⭑ mal·util⭑·is al⭑ ili ili⭑·a tro·risk⭑·em·o ;
          kio·n util⭑·os mi⭑·a sang⭑·o, se⭑ mi ir⭑·os en⭑ la⭑ tomb⭑·on ? ne⭑ ĉio util⭑·as,
          kio bril⭑·as . {serv⭑·i}

util⭑·o

          Profit⭑·o, avantaĝ⁸·o ricev⭑·it·a per⭑ el·uz⭑·o de⭑ io: ni dev⭑·as ni·n
          demand⭑·i, kia·n util⭑·on la⭑ ŝanĝ⭑·o al·port⭑·us al⭑ la⭑ lingv⭑·o mem⭑, kaj⭑ ĉu⭑
          la⭑ util⭑·o de⭑ la⭑ ŝanĝ⭑·o kovr⭑·us la⭑ mal·util⭑·on ; bon⭑·a gazet⭑·o […]
          al·port⭑·as util⭑·on kaj⭑ en·hav⭑·as ĉio·n, kio·n hom⭑·o bezon⭑·as sci⭑·i ; la⭑
          ŝtrump⭑·a ruband⭑·o […] serv⭑·as kiel⭑ por⭑ util⭑·o, tiel⭑ ankaŭ⭑ por⭑ ornam⭑·o
          ; Fenici⁽⁺⁾·an·oj est⭑·as verd⭑+ir⭑·aj kaj⭑ fidel⭑·aj, kiam⭑ tio·n postul⭑·as ili⭑·a
          propr⭑·a util⭑·o ; kia est⭑·as la⭑ util⭑·o de⭑ tia labor⭑·o ? la⭑ urb⭑·estr·oj
          kaj⭑ ofic⭑·ist·oj zorg⭑·as pli⭑ pri⭑ si⭑·a propr⭑·a util⭑·o, […] ne⭑ ekzist⭑·as
          ali⭑·a cel⭑·ad·o krom⭑ tio ; post⭑ mort⭑·o kurac⭑·il·o jam⭑ est⭑·as sen⭑ util⭑·o ;
          fremd⭑·a spes⁽⁺⁾-mil⭑·o est⭑·as sen⭑ util⭑·o .

util⭑·ec·o

          Ec⭑·o de⭑ io aŭ⭑ iu util⭑·a; la⭑ fakt¹·o, konstat⭑·o, ke⭑ io est⭑·as util⭑·a: mi
          do⭑ est⭑·as plen⭑·e konvink⭑·it·a pri⭑ la⭑ util⭑·ec·o de⭑ vi⭑·a Asoci¹·o ; tio
          est⭑·as mal·grand⭑·a plend⭑·et·o kompar⭑·e al⭑ la⭑ ĝeneral¹·a bon⭑·a kvalit¹·o kaj⭑
          util⭑·ec·o de⭑ la⭑ vort⭑·ar·o .

util⭑·ig·i

   1.
          Far⭑·i util⭑·a aŭ⭑ uz⭑·ebl·a (io·n sen·util⭑·an aŭ⭑ ne⭑ destin¹·it·an por⭑ la⭑
          koncern⭑·a uz⭑·o): ili konstru⭑·is fabrik⭑·on por⭑ util⭑·ig·i la⭑ rub⭑·aĵ·ojn;
          se⭑ la⭑ urb⭑·o hav⭑·us plur⁴·ajn lumbrik⁴+bred⁸·ej·ojn, ĝi pov⭑·us util⭑·ig·i
          ĉirkaŭ⭑ tri⭑·on·on de⭑ si⭑·a rub⭑·aĵ·o kaj⭑ ricev⭑·i bon⭑·an sterk⭑·on .
          {re·cikl²·ig·i}

   2.
          Uz⭑·i, aplik³·i, ekspluat²·i io·n, profit⭑·i el⭑ io por⭑ si⭑·a util⭑·o (precip⭑·e
          se⭑ tem⭑·as pri⭑ io ne⭑ special⭑·e destin¹·it·a por⭑ la⭑ koncern⭑·a uz⭑·o): li
          sci⭑·is util⭑·ig·i eĉ⭑ la⭑ mal·virt⭑·ojn de⭑ si⭑·aj koleg⭑·oj ; vent⭑+muel⭑·ej·o,
          vent⭑-muel⭑·il·o: Konstru⭑·aĵ·o, kie oni util⭑·ig·as vent⭑·an energi⭑·on ; la⭑
          esperant⭑·ist·oj apenaŭ⭑ util⭑·ig·is por⭑ si⭑·aj cel⭑·oj la⭑ Eŭrop⭑·an Jar⭑·on de⭑
          la⭑ Lingv⭑·oj .

          Rim.: En⭑ la⭑ literatur⭑·o trov⭑·ebl·as mult⭑·e da⭑ okaz⭑·oj, kie la⭑ vort⭑·o
          util⭑·ig·i aper⭑·as anstataŭ⭑ la⭑ pli⭑ konven⭑·a kaj⭑ simpl⭑·a „uz⭑·i“, ekz-e:
          oni oft⭑·e pov⭑·as util⭑·ig·i la⭑ riĉ⭑·an vort⭑+far⭑·an sistem⭑·on de⭑ Esperant⭑·o
          por⭑ mem⭑ kre⭑·i taŭg⭑·ajn vort⭑·ojn ‐ ĉi⭑ tio ŝajn⭑·as implic⁽⁺⁾·i, ke⭑ per⭑ si
          mem⭑ la⭑ vort⭑·o-far⭑·a sistem⭑·o de⭑ Esperant⭑·o ne⭑ est⭑·as util⭑·a por⭑ la⭑
          indik³·it·a cel⭑·o (kio·n la⭑ aŭtor⭑·oj probabl³·e ne⭑ cel⭑·is).

util⭑·ism·o

          {Doktrin¹·o} , kiu rigard⭑·as la⭑ util⭑·on kaj⭑ profit⭑·on kiel⭑ nur⭑·an
          princip⭑·on de⭑ kondut⭑·o: mal·varm⭑·-~raci¹·a politik¹·o de⭑ util⭑·ism·o ; oni
          dezir⭑·os glor⭑·on, kaj⭑ en⭑ la⭑ scienc⭑·o aper⭑·os ĉarlatan⭑·ec·o, streb⁶·o al⭑
          efekt³·oj, kaj⭑ precip⭑·e util⭑·ism·o .

mal·util⭑·a

          Mal·profit⭑·e uz⭑·ebl·a; produkt⭑·ant·a domaĝ⭑·on aŭ⭑ difekt⭑·on: mal·util⭑·a
          bird⭑·o, verm⭑·o, konsil⭑·o. mal·util⭑·a influ⭑·o ; tro⭑ rapid⭑·a ag⭑·ad·o pov⭑·as
          est⭑·i mal·util⭑·a ; ili opini⭑·as la⭑ milit⭑·on mal·util⭑·a ; li⭑·a re·gad⭑·o
          est⭑·as tiel⭑ mal·util⭑·a por⭑ [la⭑ land⭑·o] ; mi ankaŭ⭑ pens⭑·is […ke⭑] la⭑
          jun⭑·ul·oj est⭑·as ne·util⭑·aj al⭑ ni, eĉ⭑ mal·util⭑·aj ; ĉiu ekscit⭑·o est⭑·as
          mal·util⭑·a por⭑ vi .

mal·util⭑·i

   (ntr)

          Est⭑·i mal·util⭑·a: la⭑ afer⭑·o[…] de·pend⭑·as de⭑ divers⭑·aj cirkonstanc⭑·oj,
          antaŭ⭑ kiu·j mi dev⭑·as mi·n klin⭑·i, se⭑ mi ne⭑ vol⭑·as mal·util⭑·i al⭑ ni ;
          ambaŭ⭑ parti⭑·oj, malgraŭ⭑ la⭑ bol⭑·ant·aj pasi⭑·oj, ne⭑ mal·util⭑·is, ne⭑
          atak⭑·is unu⭑ la⭑ ali⭑·an ; la⭑ lanc¹·o ne⭑ mal·util⭑·os tiu·n, kiu sci⭑·as ĝi·n
          re·bat⭑·i ; [li] est⭑·as vir⭑+seks⭑·ul·o, kaj⭑ la⭑ mal·bel⭑·ec·o sekv⭑·e ne⭑ tiom⭑
          mult⭑·e mal·util⭑·as ; kiu serv⭑·as al⭑ ĉiu, al⭑ si mem⭑ mal·util⭑·as ; ju⭑
          pli⭑ oni babil⭑·as, des⭑ pli⭑ oni al⭑ si mal·util⭑·as . {damaĝ⁽⁺⁾·i} ,
          {perturb⁽⁺⁾·i}

mal·util⭑·o

          Io mal·util⭑·a: ne·akurat¹·ec·o […] al·port⭑·as grand⭑·an mal·util⭑·on al⭑ la⭑
          labor⭑·ej·o ; tio·n vi⭑·a sankt⭑·ec·o ne⭑ pov⭑·as far⭑·i, sen⭑ plej⭑ grand⭑·a
          mal·util⭑·o ; mi⭑·aj vort⭑·oj est⭑·as ne⭑ sufiĉ⭑·e kred⭑·ig·aj, [sed⭑] mal·util⭑·on
          la⭑ promes⭑·oj en⭑ ĉia okaz⭑·o ne⭑ port⭑·as ; mi vid⭑·is […] riĉ⭑·ec·on
          konserv⭑·at·an por⭑ la⭑ mal·util⭑·o de⭑ ĝi⭑·a propr⭑·a mastr⭑·o . {averi⁽⁺⁾·o} ,
          {damaĝ⁽⁺⁾·o} , {difekt⭑·o} , {mal·profit⭑·o} , {vund⭑·o}

ne·util⭑·a, sen·util⭑·a

          Produkt⭑·ant·a nenia·n util⭑·on: vi disput⭑·as per⭑ vort⭑·oj sen·util⭑·aj ;
          el·ĵet⭑·u la⭑ sen·util⭑·an serv⭑·ist·on ; en⭑ okaz⭑·oj en⭑ kiu·j la⭑ kuraĝ⭑·o
          est⭑·is sen·util⭑·a aŭ⭑ eĉ⭑ mal·util⭑·a, li ne⭑ ŝancel⭑·iĝ·is kaj⭑ uz⭑·is la⭑
          ruz⭑·on ; la⭑ hom⭑·oj […] okup⭑·as si·n je⭑ ĉia plej⭑ sen·cel⭑·a kaj⭑ sen·util⭑·a
          sen·senc⭑·aĵ·o, se⭑ ĝi nur⭑ est⭑·as en⭑ mod⭑·o ; la⭑ kurac⭑·ad·o […] ne⭑ est⭑·is
          ne·util⭑·a ; [mi vol⭑·as] est⭑·i cert⭑·a, ke⭑ mi⭑·a ofer⭑·o ne⭑ est⭑·is ne·util⭑·a ;
          tut⭑·e ne·util⭑·aj pens⭑·oj kirl³·iĝ·is en⭑ mi⭑·a kap⭑·o . {balast¹·a} ,
          {sen·frukt⭑·a} , {super·flu⭑·a} , {van⭑·a}

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.42 2024/02/03 18:26:31 ]
     __________________________________________________________________