vidu ankaŭ la klarigojn
varm⭑·/·a
varm⭑·a
1.
Kaŭz⭑·ant·e sur⭑ la⭑ haŭt⭑·o agrabl⭑·an sent⭑·on kiel⭑ radi⭑·ad·o de⭑ sun⭑·o aŭ⭑
fajr⭑·o, nek⭑ tro⭑ (ne⭑ varm⭑·eg·a), tamen⭑ ja⭑ sufiĉ⭑·e (ne⭑ {mal·varm⭑·a} ):
varm⭑·a forn⭑·o, plad⭑·o, sup⭑·o, sun⭑·o, veter⭑·o; oni plant⭑·is ili·n
(abi⭑·ojn) mez⭑·e de⭑ la⭑ varm⭑·a ĉambr⭑·o kaj⭑ ornam⭑·is ili·n per⭑ plej⭑ bel⭑·aj
objekt⭑·oj, per⭑ or⭑·it·aj pom⭑·oj, miel⭑-kuk⭑·oj, lud⭑·il·oj kaj⭑ tre⭑ mult⭑·e da⭑
kandel⭑·oj! ; neniam⭑ antaŭ⭑·e li pas⭑·ig·is nokt⭑·on ekster⭑·e, li ĉiam⭑ en⭑
la⭑ nokt⭑·o dolĉ⭑·e dorm⭑·ad·is en⭑ la⭑ varm⭑·aj foli⭑·oj de⭑ la⭑ roz⭑·o ; la⭑
pastr⭑·o konsekr⁴·e asperg²·is la⭑ sklav⭑·ojn per⭑ varm⭑·a ĉeval⭑·a sang⭑·o ; en⭑
la⭑ nokt⭑·o la⭑ servut⭑·ul·oj dorm⭑·ad·is en⭑ la⭑ varm⭑·a cindr⭑·o, tremp⭑·ad·is la⭑
fingr⭑·ojn en⭑ la⭑ gras⭑·a fulg⭑·o kaj⭑ lek⭑·ad·is ili·n ; est⭑·is bel⭑·a
stel⭑+lum⭑·a nokt⭑·o, la⭑ aer⭑·o ankoraŭ⭑ varm⭑·a kaj⭑ mild²·a, ĉar⭑ tiam⭑ est⭑·is
ankoraŭ⭑ septembr⁽⁺⁾·o ; la⭑ animal⁸·oj kun⭑ varm⭑·a sang⭑·o;
Rim.: Probabl³·e influ⭑·it·e de⭑ la⭑ franc⭑·a lingv⭑·o, PV kaj⭑ PIV perd⭑·is
la⭑ nuanc⭑·on, kiu·n la⭑ esperant⭑·ist·oj rus⭑·aj kaj⭑ german⭑·aj plu⭑
konserv⭑·as ( , ): „varm⭑·a“ est⭑·as sufiĉ⭑·a _kaj⭑
moder⭑·a_ temperatur¹·o, ne⭑ varm⭑·eg·a: tuj⭑ post⭑ la⭑ hejt⭑·o la⭑ forn⭑·o
est⭑·is varm⭑·eg·a, post⭑ unu⭑ hor⭑·o ĝi est⭑·is jam⭑ nur⭑ varm⭑·a, post⭑ du⭑
hor⭑·oj ĝi est⭑·is nur⭑ iom⭑ varm⭑·et·a, kaj⭑ post⭑ tri⭑ hor⭑·oj ĝi est⭑·is jam⭑
tut⭑·e mal·varm⭑·a ; aŭ⭑ jen⭑ el⭑ la⭑ matur⭑·a period¹·o: en⭑ elegant¹·a
kamen⭑·et·o, ĉirkaŭ⭑·it·a de⭑ fer⭑·a, art⭑·e aranĝ⭑·it·a krad⭑·aĵ·o, ard³·is karb⭑·oj
en⭑ tia kvant⭑·o, ke⭑, ne⭑ ted⭑·ant·e per⭑ tro⭑ grand⭑·a varm⭑·eg·o, ili pov⭑·u
nur⭑ el·ig⭑·i ĉirkaŭ⭑·en agrabl⭑·an varm⭑·on .
2.
Konserv⭑·ant·a varm⭑·an sent⭑·on, ŝirm⭑·ant·e kontraŭ⭑ ekster⭑·a veter⭑·o:
varm⭑·a lan⭑·o, vest⭑·o, kovr⭑·il·o, ĉambr⭑·o; Z ‐ Zibel⭑·o: Tre⭑ kar⭑·a best⭑·'
est⭑·as zibel⭑·o || Pro⭑ si⭑·a bel⭑·a varm⭑·a fel⭑·o .
3.
Ne⭑ mal·varm⭑·a; kie oni ne⭑ sufer⭑·as pro⭑ mal·varm⭑·ec·o: varm⭑·a klimat⭑·o;
post⭑ la⭑ grand⭑·a ekzerc⭑·ad·o ni flug⭑·os al⭑ la⭑ varm⭑·aj land⭑·oj,
mal·proksim⭑·en de⭑ ĉi⭑ tie, trans⭑ mont⭑·ojn kaj⭑ arb⭑·ar·ojn .
4.
Nask⭑·ant·a impres⭑·on de⭑ varm⭑·ec·o, varm⭑·ig·ant·a la⭑ anim⭑·on; {afabl⭑·a} ,
{amik⭑·a} , {kares⭑·a} , {mild²·a} : li⭑·a man⭑-prem⭑·o est⭑·is varm⭑·a kaj⭑ kor⭑·a
; ni konserv⭑·as varm⭑·an re·memor⭑·on pri⭑ tiu hom⭑·o; hom⭑·o kun⭑ mol⭑·a kaj⭑
varm⭑·a kor⭑·o ; la⭑ varm⭑·aj ton⭑·oj de⭑ la⭑ Tician⁽⁺⁾·aj pentr⭑·aĵ·oj (proksim⭑·aj
al⭑ la⭑ fajr⭑·o-kolor⭑·oj: ruĝ⭑·a, oranĝ⭑·a, flav⭑·a, brun⭑·a); varm⭑·a ton⭑·o de⭑
violonĉel⭑·o; Mi, el⭑ mal·lum⭑·a mis¹⁹²⁹·a pad⁽⁺⁾·o, Per⭑ varm⭑·a vort⭑·o de⭑
persvad⁹·o, Vi·n sav⭑·is el⭑ demon⭑·a sin⁸·' ; varm⭑·a sent⭑·o, konsol⭑-vort⭑·o;
nun⭑ li de·nov⭑·e far⭑·iĝ·is tre⭑ varm⭑·a amik⭑·o de⭑ ni⭑·a lingv⭑·o en⭑ ĝi⭑·a nun⭑·a
form⭑·o ; varm⭑·a akcept⭑·o, gratul⭑·o, dank⭑·o.
Rim.: PV kaj⭑ PIV ne⭑ disting⭑·as grad⭑·ojn en⭑ la⭑ metafor¹·a varm⭑·o sam⭑·e
kiel⭑ ili mal·atent⭑·as tiu·n nuanc⭑·on en⭑ la⭑ rekt⭑·a senc⭑·o: „Met⭑·ant·a
fervor⭑·on, pasi⭑·on en⭑ si⭑·aj ag⭑·oj“ ‐ t.e. {varm⭑·eg·a^2} . Por⭑ mi la⭑
PIV-ekzempl⭑·o varm⭑·a batal⭑·o aspekt¹·as kiel⭑ grotesk²·a ŝerc⭑·o (=
afabl⭑·a, mild²·a batal⭑·o).
{kor⭑·a} .
varm⭑·e
1.
En⭑ varm⭑·a manier⭑·o aŭ⭑ cirkonstanc⭑·oj: la⭑ poet¹·o sid⭑·is varm⭑·e kaj⭑
komfort⭑·e ĉe⭑ si⭑·a kahel⭑·a forn⭑·o ; se⭑ du⭑ kuŝ⭑·iĝ·as, est⭑·as al⭑ ili varm⭑·e
; ĉie est⭑·as varm⭑·e, sed⭑ hejm⭑·e plej⭑ ĉarm⭑·e .
2.
Kaŭz⭑·ant·e varm⭑·an sent⭑·on: la⭑ sun⭑·o tiel⭑ varm⭑·e bril⭑·is sur⭑ ni·n ; ĉu⭑
hodiaŭ⭑ est⭑·as varm⭑·e aŭ⭑ mal·varm⭑·e ? kiam⭑ far⭑·iĝ·is varm⭑·e kaj⭑ la⭑ kul⭑·oj
danc⭑·is en⭑ la⭑ varm⭑·a aer⭑·o kaj⭑ la⭑ nub⭑·oj ruĝ⭑·e ard³·is […] .
varm⭑·o
1.
Mild²·a sent⭑·um·aĵ·o, kia·n kaŭz⭑·as, inter·ali⭑·e, el·met⭑·o al⭑ sun⭑-radi⭑·oj,
rest⭑·ad·o ĉe⭑ fajr⭑·o ktp: abund³·a fajr⭑·o brul⭑·is sur⭑ la⭑ kamen⭑·o,
plen⭑·ig·ant·e la⭑ ĉambr⭑·on per⭑ vigl⭑·ig·a varm⭑·o ; dum⭑ du⭑ hor⭑·oj ili sid⭑·is
babil⭑·ant·e en⭑ la⭑ agrabl⭑·a varm⭑·o de⭑ la⭑ fajr⭑·o ; la⭑ animal⁸·a varm⭑·o
(produkt⭑·at·a en⭑ viv⭑·ant·aj korp⭑·oj per⭑ intern⭑·a brul⭑·ad·o).
Rim.: Pli⭑ intens⁴·a, mal·agrabl⭑·a aŭ⭑ eĉ⭑ brul⭑+vund⭑·a sent⭑·um·aĵ·o
simil⭑+kaŭz⭑·a est⭑·as {varm⭑·eg·o} .
2.
Energi⭑-form⭑·o rilat⭑·a al⭑ la⭑ kinet⁽⁺⁾·a energi⭑·o de⭑ molekul¹·oj en⭑
substanc²·o, rilat⭑·a al⭑ ĝi⭑·a {entropi⁽⁺⁾·o} : la⭑ varm⭑·o est⭑·as ond⭑+form⭑·a,
laŭ·long⭑·a vibr¹·ad·o de⭑ la⭑ molekul¹·oj de⭑ korp⭑·o.
Rim.: La⭑ vort⭑·o komun⭑+lingv⭑·a respond⭑·as al⭑ la⭑ objektiv²·aj {temperatur¹·o} kaj⭑
(mal)sek⭑·ec·o; la⭑ termin⭑·o fizik⭑·a mal·pli⭑ rekt⭑·e rilat⭑·as al⭑ la⭑ temperatur¹·o:
la⭑ ocean¹·o en·ten⭑·as mult⭑·eg·e da⭑ varm⭑·o^2 en⭑ la⭑ akv⭑·o kies⭑ temperatur¹·o est⭑·as
4°C ‐ kio tut⭑·e ne⭑ est⭑·as varm⭑·a laŭ⭑ la⭑ senc⭑·o komun⭑+lingv⭑·a. La⭑ fizik⭑·an
varm⭑·on oni esprim⭑·as ne⭑ per⭑ temperatur¹·aj grad⭑·oj, sed⭑ per⭑ energi⭑·aj
{kalori⁽⁺⁾·oj} .
varm⭑·eg·a
1.
Kiu hav⭑·as alt⭑·an temperatur¹·on, mal·agrabl⭑·e tro⭑ alt⭑·an aŭ⭑ eĉ⭑
brul⭑+vund⭑·an: la⭑ fer⭑·a baston⭑·o, kiu kuŝ⭑·is en⭑ la⭑ forn⭑·o, nun⭑ est⭑·as
brul⭑·e varm⭑·eg·a ; tuj⭑ post⭑ la⭑ hejt⭑·o la⭑ forn⭑·o est⭑·is varm⭑·eg·a, post⭑
unu⭑ hor⭑·o ĝi est⭑·is jam⭑ nur⭑ varm⭑·a, post⭑ du⭑ hor⭑·oj ĝi est⭑·is nur⭑ iom⭑
varm⭑·et·a, kaj⭑ post⭑ tri⭑ hor⭑·oj ĝi est⭑·is jam⭑ tut⭑·e mal·varm⭑·a ; ah⁽⁺⁾!
kiu·n brog⭑·is varm⭑·eg·a lakt⭑·o, tiu blov⭑·as sur⭑ la⭑ mal·varm⭑·an ;
trink⭑·ant·e oni ten⭑·as la⭑ sub·tas⭑·on sed⭑ ne⭑ la⭑ tas⭑·on kun⭑ varm⭑·eg·a te⭑·o
; tie dum⭑ vizit⭑·o al⭑ kaf⭑·ej·o por⭑ varm⭑·eg·a te⭑·o ni decid⭑·is ke⭑ temp⭑·o
por⭑ ni eg⭑·e mank⭑·as ; {alt⭑+temperatur¹·a} , {ard³·a}
2.
Tre⭑ {pasi⭑·a} , {fervor⭑·a} , {ard³·a} : varm⭑·eg·a am⭑·o; tiu ĉi⭑ patr⭑·in·o
varm⭑·eg·e am⭑·is si⭑·an pli⭑ mal·jun⭑·an fi·lin⭑·on ; lev⭑·ant·e la⭑ okul⭑·ojn, en⭑
kiu·j oni pov⭑·is vid⭑·i varm⭑·eg·an dank⭑·ec·on, ŝi etend⭑·is ambaŭ⭑ man⭑·ojn
al⭑ la⭑ bon⭑·a vir⭑·in·o ; la⭑ dolĉ⭑·aj kis⭑·oj de⭑ la⭑ infan⭑·a buŝ⭑·o brul⭑·ig·is
ŝi·n, kvazaŭ⭑ infer⭑·aj serpent⭑·oj ramp⭑·us sur⭑ ŝi⭑·a korp⭑·o, la⭑ varm⭑·eg·a
am⭑·o de⭑ tiu mal·grand⭑·a est⭑·aĵ·o […] ŝir⭑·is al⭑ ŝi la⭑ kor⭑·on ; li fal⭑·is
sur⭑ la⭑ vizaĝ⭑·on kaj⭑ varm⭑·eg·e preĝ⭑·is, pet⭑·ant·e kompat⭑·on kaj⭑ pardon⭑·on
. {ard³·a} , {flam⭑·a} , {vigl⭑·a} .
varm⭑·eg·o
1.
Tro⭑ alt⭑·a temperatur¹·o.
a)
Pri⭑ {veter⭑·o} : li sid⭑·is ĉe⭑ la⭑ pord⭑·o de⭑ la⭑ tend⭑·o dum⭑ la⭑
varm⭑·eg·o de⭑ la⭑ tag⭑·o ; dum⭑ la⭑ tag⭑·o mi·n konsum⭑·is la⭑ varm⭑·eg·o,
kaj⭑ dum⭑ la⭑ nokt⭑·o la⭑ mal·varm⭑·o ; ĉirkaŭ⭑ la⭑ tag⭑-mez⭑·o, dum⭑ la⭑
plej⭑ grand⭑·a varm⭑·eg·o aper⭑·is la⭑ asiri⁽⁺⁾·a sekv⭑·ant·ar·o .
b)
Pri⭑ mal·normal¹·e alt⭑·a, mal·san⭑·ec·a temperatur¹·o de⭑ organism¹·o:
sur⭑ la⭑ vang⭑·oj de⭑ la⭑ infan⭑·o trov⭑·iĝ·is ruĝ⭑·aj makul⭑·oj de⭑
varm⭑·eg·o ; febr⭑·a varm⭑·eg·o de⭑ la⭑ korp⭑·o .
2.
{ard³·o} , {entuziasm⭑·o} , {fajr⭑·o^2} , {fervor⭑·o} , {flam⭑·o^2} ,
{pasi⭑·o} : montr⭑·i varm⭑·eg·on en⭑ disput⭑·o. {ekzalt⁽⁺⁾·ec·o} , {febr⭑·o} ,
{verv³·o} , {vigl⭑·ec·o}
varm⭑·eg·ig·i
Far⭑·i io·n varm⭑·eg·a: „Antaŭ⭑·e ni bak⭑·os pan⭑·on,“ dir⭑·is la⭑ mal·jun⭑·ul·in·o,
„mi jam⭑ varm⭑·eg·ig·is la⭑ forn⭑·on kaj⭑ kned⭑·is la⭑ past⭑·on“ ; „Bel⭑·aj
pied⭑·oj,“ pens⭑·is ŝi, mal·rapid⭑·e kaj⭑ facil⭑·e sur·ir⭑·ant·e la⭑ ŝton⭑·ajn
ŝtup⭑·ojn de⭑ la⭑ teras⭑·o, varm⭑·eg·ig·it·ajn de⭑ la⭑ sun⭑·o ; ve⭑ al⭑ tiu·j,
kiu·j sid⭑·as mal·fru⭑·e nokt⭑·e por⭑ varm⭑·eg·ig·i si·n per⭑ vin⭑·o .
varm⭑·et·a
Neŭtral²·e varm⭑·a, kiu nek⭑ varm⭑·ig·as, nek⭑ mal·varm⭑·ig·as: lav⭑·i vund⭑·on
per⭑ varm⭑·et·a akv⭑·o; tuj⭑ post⭑ la⭑ hejt⭑·o la⭑ forn⭑·o est⭑·is varm⭑·eg·a, post⭑
unu⭑ hor⭑·o ĝi est⭑·is jam⭑ nur⭑ varm⭑·a, post⭑ du⭑ hor⭑·oj ĝi est⭑·is nur⭑ iom⭑
varm⭑·et·a, kaj⭑ post⭑ tri⭑ hor⭑·oj ĝi est⭑·is jam⭑ tut⭑·e mal·varm⭑·a ; mi
sci⭑·as vi⭑·ajn far⭑·ojn, ke⭑ vi est⭑·as nek⭑ mal·varm⭑·a, nek⭑ varm⭑·eg·a; mi
vol⭑·us, ke⭑ vi est⭑·u aŭ⭑ mal·varm⭑·a aŭ⭑ varm⭑·eg·a. Tial⭑, ĉar⭑ vi est⭑·as
varm⭑·et·a, kaj⭑ nek⭑ mal·varm⭑·a nek⭑ varm⭑·eg·a, mi el·sput⭑·os vi·n el⭑ mi⭑·a
buŝ⭑·o .
varm⭑·ig·i
(tr)
1.
Far⭑·i varm⭑·a; komunik⭑·i varm⭑·on: varm⭑·ig·i al⭑ si la⭑ pied⭑·ojn frap⭑·ant·e
la⭑ ter⭑·on; la⭑ fajr⭑·o brul⭑·is tiel⭑ bel⭑·e kaj⭑ varm⭑·ig·is tiel⭑ agrabl⭑·e! ;
ek·frot⭑·i alumet⭑·on kaj⭑ varm⭑·ig·i al⭑ si sur⭑ ĝi la⭑ fingr⭑·ojn ; la⭑
limak⭑·o ricev⭑·is la⭑ permes⭑·on sid⭑·i sur⭑ la⭑ mur⭑·o […] kaj⭑ varm⭑·ig·i si·n
en⭑ la⭑ sun⭑·o ; varm⭑·ig·i akv⭑·on (ekz-e por⭑ ban⭑·o; kp „bol⭑·ig·i akv⭑·on“
por⭑ infuz⭑·i te⭑·on);
2.
Konserv⭑·i varm⭑·on, impres⭑·i kiel⭑ varm⭑·a: en·ir⭑·is mal·riĉ⭑·a mal·jun⭑·a
hom⭑·o, kiu est⭑·is en·volv⭑·it·a en⭑ grand⭑·a ĉeval⭑-kovr⭑·il·o, ĉar⭑ tio
varm⭑·ig·as, kaj⭑ varm⭑·on li bezon⭑·is, ĉar⭑ ekster⭑·e reg⭑·is mal·varm⭑·a
vintr⭑·o ; ĉu⭑ li ne⭑ est⭑·is varm⭑·ig·at·a per⭑ la⭑ lan⭑·o de⭑ mi⭑·aj ŝaf⭑·oj? .
mal·varm⭑·a
1.
Produkt⭑·ant·a sur⭑ la⭑ palp⭑-organ¹·ojn la⭑ karakteriz¹·an sent⭑·um·on, kiu·n
kaŭz⭑·as glaci⭑·o: mal·varm⭑·a marmor⭑·o, ĉambr⭑·eg·o, land⭑·o; en⭑ la⭑ mal·varm⭑·a
maten⭑·a hor⭑·o ; est⭑·is terur⭑·e mal·varm⭑·e .
2.
Sen·varm⭑·a, ne·varm⭑·ig·it·a, ne⭑ produkt⭑·ant·a aŭ⭑ ne⭑ en·ten⭑·ant·a varm⭑·on,
hav⭑·ant·a tro⭑ mal·alt⭑·an temperatur¹·on: tuj⭑ post⭑ la⭑ hejt⭑·o la⭑ forn⭑·o
est⭑·is varm⭑·eg·a, post⭑ unu⭑ hor⭑·o ĝi est⭑·is jam⭑ nur⭑ varm⭑·a, post⭑ du⭑
hor⭑·oj ĝi est⭑·is nur⭑ iom⭑ varm⭑·et·a, kaj⭑ post⭑ tri⭑ hor⭑·oj ĝi est⭑·is jam⭑
tut⭑·e mal·varm⭑·a ; la⭑ ran⭑·o ek·tuŝ⭑·is li·n per⭑ si⭑·a mal·varm⭑·a mal·sek⭑·a
man⭑·o la⭑ mal·varm⭑·a radi⭑·o de⭑ la⭑ sun⭑·o (de⭑ la⭑ aŭtun⭑·a sun⭑·o, kiu ne⭑
varm⭑·ig·as) mal·varm⭑·a frunt⭑·o; mal·varm⭑·iĝ·i pro⭑ tro⭑ long⭑·a atend⭑·o en⭑ la⭑
strat⭑·o.
3.
Sen·emoci³·a, sen·pasi⭑·a, sen·parti⭑·a: kiel⭑ mal·varm⭑·a tiu vort⭑·o, kiam⭑ ĝi
rilat⭑·as al⭑ tia bel⭑·ec·o! mal·varm⭑·a rezon¹·ad·o, diskut¹·ad·o, prudent⭑·o,
stil⭑·o; mal·varm⭑·a orator¹·o;
4.
Ne⭑ montr⭑·ant·a fervor⭑·on, favor⭑·on al⭑ iu aŭ⭑ io: mal·varm⭑·a
protekt¹·ant·o, akcept⭑·o; li⭑·a am⭑·o mal·varm⭑·iĝ·is. {indiferent⭑·a} ,
{ne·afabl⭑·a} , {mal·ard³·a} .
mal·varm⭑·e
1.
En⭑ mal·varm⭑·a manier⭑·o aŭ⭑ cirkonstanc⭑·o: mal·varm⭑·e kaj⭑ traf⭑·e juĝ⭑·i
afer⭑·on; li tamen⭑ sid⭑·is tut⭑·e silent⭑·e, rigid⭑·e kaj⭑ mal·varm⭑·e .
2.
Kaŭz⭑·ant·e mal·varm⭑·an sent⭑·on: ĉu⭑ hodiaŭ⭑ est⭑·as varm⭑·e aŭ⭑ mal·varm⭑·e? ;
glaci⭑·e mal·varm⭑·e ; se⭑ neĝ⭑·as sur⭑ la⭑ mont⭑·o, est⭑·as mal·varm⭑·e en⭑ la⭑
val⭑·o .
mal·varm⭑·o
1.
Stat⭑·o karakteriz¹·at·a per⭑ mal·alt⭑·a temperatur¹·o, mal·pli⭑ grand⭑·a ol⭑
est⭑·as normal¹·e aŭ⭑ agrabl⭑·e aŭ⭑ toler⭑·ebl·e: en⭑ la⭑ kastel⭑·o la⭑ nobel⭑·aj
fi·lin⭑·oj pro⭑ la⭑ mal·varm⭑·o kuŝ⭑·is en⭑ la⭑ lit⭑·o ; dum⭑ la⭑ tag⭑·o mi·n
konsum⭑·is la⭑ varm⭑·eg·o kaj⭑ dum⭑ la⭑ nokt⭑·o la⭑ mal·varm⭑·o ; mal·varm⭑~uj⭑·o (
{frid⁽⁺⁾~uj⭑·o} ) . mal·varm⭑·o kaŝ⭑·as si·n en⭑ fend⭑·oj . {frid⁽⁺⁾·o} , {frost⭑·o}
2.
Sent⭑·um·aĵ·o, kiu·n kaŭz⭑·as tiu fenomen¹·o: ŝi⭑·aj dent⭑·oj frap⭑·ad·is pro⭑
mal·varm⭑·o ; sent⭑·ant·e mal·varm⭑·on en⭑ la⭑ kor⭑·o ; mal·varm⭑·o tra·kur⭑·is li·n
de⭑ la⭑ pied⭑·oj ĝis⭑ la⭑ kap⭑·o .
3.
{Sen·kompat⭑·ec·o} , sen·emoci³·ec·o: kvar⭑ sinjor⭑·oj ŝtel⭑-rigard⭑·is mi·n kun⭑
cert⭑·a mal·varm⭑·o, kaj⭑ est⭑·iĝ·is paŭz⭑·o ; la⭑ poet¹·o ankaŭ⭑ medit⭑·as pri⭑
la⭑ propr⭑·a intim⭑·ec·o – sol⭑·ec·o, anim⭑·aj mal·varm⭑·oj ; el⭑ la⭑ sam⭑·a buŝ⭑·o
li blov⭑·as varm⭑·on kaj⭑ mal·varm⭑·on .
mal·varm⭑·ig·i
(tr)
1.
Far⭑·i mal·varm⭑·a; mal·grand⭑·ig·i varm⭑·eg·on aŭ⭑ varm⭑·ec·on: mal·varm⭑·ig·i
trink⭑·aĵ·on per⭑ pec⭑·et·oj da⭑ glaci⭑·o; ( ) blov⭑·is si⭑·an
te⭑·on, por⭑ ĝi·n iom⭑ mal·varm⭑·ig·i ; ŝi oft⭑·e dev⭑·is naĝ⭑·i sub⭑ la⭑ akv⭑·on,
por⭑ iom⭑ mal·varm⭑·ig·i si⭑·an brul⭑·e varm⭑·eg·an vizaĝ⭑·on .
2.
Sen·fervor⭑·ig·i, mal·entuziasm⭑·ig·i: kiam⭑ post⭑ kelk⭑·a temp⭑·o ili vid⭑·is,
ke⭑ la⭑ mond⭑·o est⭑·as ankoraŭ⭑ trankvil⭑·a, […] ili tut⭑·e mal·varm⭑·iĝ·is
por⭑ la⭑ afer⭑·o ; [la⭑ fal⭑·o de⭑ Volapuk⁽⁺⁾·o] por⭑ long⭑·a temp⭑·o mal·varm⭑·ig·is
la⭑ mond⭑·on por⭑ ĉia art⭑·a lingv⭑·o ; okaz⭑·is io, kio mal·varm⭑·ig·is iom⭑
la⭑ kred⭑·on […] al⭑ la⭑ verd⭑+ir⭑·em·o de⭑ la⭑ pastr⭑·oj .
mal·varm⭑·eg·o
1.
Fort⭑·a mal·varm⭑·o karakteriz¹·at·a per⭑ tre⭑ mal·alt⭑·a temperatur¹·o: la⭑
mal·varm⭑·eg·o li·n frost⭑-vund⭑·is; la⭑ mal·varm⭑·eg·o de⭑ la⭑ kosm⁸·a spac⭑·o;
kri⭑·o-gen⁹·a motor¹·o est⭑·as motor¹·o, kiu pov⭑·as funkci¹·i en⭑ mal·varm⭑·eg·o
2.
{Frost⭑·o} , mal·varm⭑·a veter⭑·o, kiam⭑ la⭑ akv⭑·o glaci⭑·iĝ·as: De⭑ la⭑ tag⭑·o,
kiam⭑ okaz⭑·is la⭑ unu⭑·a Di⭑-posed⭑·o, Fond⭑·int·in·o komenc⭑·is sur·verŝ⭑·i sur⭑
si·n sitel⭑·ojn da⭑ akv⭑·o ĉe⭑ put⭑·o en⭑ sever⭑·a mal·varm⭑·eg·o ; siberi⁽⁺⁾·a
mal·varm⭑·eg·o .
mal·varm⭑·et·a
Moder⭑·e mal·varm⭑·a, kiu iom⭑ mal·varm⭑·ig·as: li fum⭑·is cigared⭑·on sur⭑ la⭑
ne·ferm⭑·it·a teras⭑·o, kie la⭑ mal·varm⭑·et·a aer⭑·o est⭑·is plen⭑·a de⭑ la⭑ odor⭑·o
de⭑ oranĝ⭑·oj kaj⭑ kariofil⭑·oj ; la⭑ vintr⭑·o relativ²·e mild²·as en⭑ la⭑
golf⭑·o de⭑ San⭑~francisk⁽⁺⁾·o, sed⭑ kiam⭑ en⭑ novembr⁽⁺⁾·o far⭑·iĝ·is pli⭑
mal·varm⭑·et·e, li sur·met⭑·is T-ĉemizon, post⭑·e pulover⁽⁺⁾·on, kaj⭑ daŭr⭑·e
promen⭑·is nud⭑·a sub⭑ la⭑ tali⭑·o ; tie est⭑·as pli⭑ mal·varm⭑·et·e ol⭑ ĉi⭑ tie
; mal·varm⭑·et·a blov⭑·o de⭑ la⭑ zefir⁴·o .
mal·varm⭑·et·o
Lok⭑·o aŭ⭑ medi³·o mal·varm⭑·et·a, stat⭑·o de⭑ io mal·varm⭑·et·a: [li] marŝ⭑·is en⭑
la⭑ ĝarden⭑·o dum⭑ la⭑ mal·varm⭑·et·o de⭑ la⭑ tag⭑·o ; en⭑ somer⭑·o ni trov⭑·as
mal·varm⭑·et·on en⭑ dens⭑·aj arb⭑·ar·oj .
mal·varm⭑·um·i
(ntr)
Far⭑·iĝ·i mal·san⭑·a je⭑ mal·varm⭑·o; ricev⭑·i katar⭑·on: en⭑ mal·bon⭑·a veter⭑·o
oni pov⭑·as facil⭑·e mal·varm⭑·um·i ; el·ir⭑·int·e el⭑ varm⭑·a ĉambr⭑·o sur⭑ la⭑
mal·varm⭑·an kort⭑·on, ŝi mal·varm⭑·um·is kaj⭑ mal·san⭑·iĝ·is .
mal·varm⭑·um·o
Oft⭑·a ne·danĝer⭑·a {grip²·o} simil⭑·a virus⁹·a {mal·san⭑·o} karakteriz¹·it·a de⭑
simptom²·oj kiel⭑ {naz⭑-katar⭑·o} , kol⭑-dolor⭑·oj, {tus⭑·ad·o} , foj⭑·e {febr⭑·o}
: [li] dev⭑·is kant⭑·i, sed⭑ […] sen·kulp⭑·ig·is si·n per⭑ mal·varm⭑·um·o ; li
hav⭑·is katar⭑·on, terur⭑·an katar⭑·on […], li dir⭑·is, la⭑ mal·varm⭑·um·o jam⭑
pas⭑·os, kiam⭑ li komenc⭑·os hak⭑·i lign⭑·on .
varm⭑·eg~imun⁴·a, varm⭑·eg+rezist⁴·a
Kiu ne⭑ difekt⭑·iĝ·as ĉe⭑ tre⭑ alt⭑·aj temperatur¹·oj: la⭑ varm⭑·eg~imun⁴·aj
molibden⁽⁺⁾·aj aloj⁽⁺⁾·oj el·ten⭑·as temperatur¹·ojn ĝis⭑ 1200°C.
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.162 2023/10/24 09:25:54 ]
__________________________________________________________________