vertikal⭑·/·a

vertikal⭑·a

   1.
          (rilat⭑·e al⭑ iu lok⭑·o de⭑ la⭑ ter⭑-surfac⁸·o) Rilat⭑·a al⭑ la⭑ vertikal⭑·o de⭑
          la⭑ lok⭑·o; direkt⭑·it·a laŭ⭑ tiu vertikal⭑·o: vertikal⭑·a pozici¹·o de⭑
          objekt⭑·o (mezur⭑·ebl·a ekz-e per⭑ ĝi⭑·a distanc¹·o al⭑ la⭑ centr⭑·o de⭑ Ter⭑·o);
          la⭑ ter⭑·a gravit⁽⁺⁾·o kre⭑·as vertikal⭑·an fort⭑·on; vertikal⭑·a mur⭑·o, fost⭑·o,
          tur⭑·o (kies⭑ unu⭑ ĉef⭑·a dimensi⁴·o est⭑·as vertikal⭑·a); kontrol⭑·u la⭑
          vertikal⭑·ec·on de⭑ la⭑ ŝrank⭑·o; stri⭑·oj horizontal⭑·aj aŭ⭑ vertikal⭑·aj ;
          [li] sid⭑·is en⭑ vertikal⭑·a pozici¹·o kaj⭑ mult⭑·e pens⭑·is ; el⭑ la⭑
          kaldron⭑·o el·star⭑·is vertikal⭑·a tub⭑·o, kovr⭑·it·a per⭑ pez⭑·a ŝton⭑·o ; ili
          grimp³·is […] sur⭑ preskaŭ⭑ vertikal⭑·a ŝtup⭑·ar·et·o ; vizaĝ⭑·o kun⭑ sol⭑·a
          sol⭑·a okul⭑·o super⭑ la⭑ naz⭑-radik⭑·o, kiu per⭑ vertikal⭑·a pupil⭑·o plen⭑·a de⭑
          ne·imag⭑·ebl·a malic⭑·ec·o gap⁽⁺⁾·is al⭑ Atrejo ; [li] est⭑·is ted⭑·at·a de⭑ la⭑
          fiks¹-rigard⭑·ad·o al⭑ eben⭑·a, blank⭑·a plafon⭑·o kaj⭑ vertikal⭑·ig·is si⭑·an
          sid⭑·an pozici¹·on ; ekzist⭑·as ankoraŭ⭑ tiel⭑ nom⭑·at·a vertikal⭑·a
          mekanism⁸·o de⭑ HIV-trans·ir⭑·o de⭑ infekt⭑·it·a graved⭑·ul·in·o al⭑ nov⭑~nask⭑·it·o
          (dum⭑ graved⭑·o, akuŝ⭑·o kaj⭑ pli⭑ mal·oft⭑·e dum⭑ suĉ⭑·ig·ad·o) .

   2.
          Aparten⭑·ant·a al⭑ tiu direkt⭑·o en⭑ la⭑ tekst⭑·o, kiu est⭑·as vertikal⭑·a se⭑
          la⭑ tut⭑·a tekst⭑·o-surfac⁸·o est⭑·as vertikal⭑·a: en⭑ la⭑ ĉin⁹·a skrib⭑·o-sistem⭑·o
          la⭑ lini⭑·oj oft⭑·e est⭑·as vertikal⭑·aj; vertikal⭑·a format¹·o de⭑ libr⭑·o;
          statistik¹·aj esplor⭑·oj ebl⭑·ig·as desegn⭑·i diagram⁽⁺⁾·on: horizontal⭑·a aks⭑·o
          montr⭑·as epok⭑·on, la⭑ vertikal⭑·a – art⭑·an bezon⭑·on kaj⭑ art⭑·an ofert⁸·on .

   3.
          Special⭑·iĝ·int·a sur⭑ unu⭑·op·a branĉ⭑·o aŭ⭑ aplik³-kamp⭑·o: vertikal⭑·a
          merkat⁴·o; la⭑ divid⭑·o de⭑ la⭑ labor⭑·o, kiu, unu⭑+flank⭑·e, prezent⭑·iĝ·as
          kiel⭑ diferenc⭑·ig·a faktor²·o en⭑ senc⭑·o vertikal⭑·a (form⭑·iĝ·o de⭑
          profesi⭑·aj lingv⭑·oj), ali⭑+flank⭑·e inter·de·pend⭑·ig·as ekonomi¹·e la⭑ hom⭑·ojn
          sur⭑ larĝ⭑·aj teritori²·oj kaj⭑, sekv⭑·e, montr⭑·iĝ·as kiel⭑ potenc⭑·a
          unu⭑·ec·ig·a faktor²·o en⭑ senc⭑·o horizontal⭑·a ne⭑ nur⭑ naci⭑·e, sed⭑ ankaŭ⭑
          inter·naci⭑·e .

   {horizontal⭑·a} , {oblikv¹·a}

vertikal⭑·o

   1.
          (de⭑ iu lok⭑·o de⭑ la⭑ ter⭑-surfac⁸·o) Direkt⭑·o de⭑ rekt⭑·o tra·ir⭑·ant·a la⭑
          koncern⭑·an lok⭑·on kaj⭑ la⭑ centr⭑·on de⭑ Ter⭑·o; ĉiu rekt⭑·o kun⭑ tia
          direkt⭑·o: se⭑ la⭑ koncern⭑·a lok⭑·o est⭑·as sufiĉ⭑·e mal·grand⭑·a, ebl⭑·as
          konsider⭑·i, ke⭑ ĉiu·j ĝi⭑·aj vertikal⭑·oj est⭑·as paralel⭑·aj.

   2.
          Vic⭑·o de⭑ element¹·oj de⭑ tekst⭑·o, matric⁹·o, ŝak⭑-tabul⭑·o, kies⭑ aranĝ⭑·o
          est⭑·as vertikal⭑·a ^2: mov⭑·i la⭑ tur⭑·on sur⭑ la⭑ reĝ⭑·an vertikal⭑·on.

   3.

        a)
                {Rekt⭑·o} kun⭑ konvenci²·e elekt⭑·it·a direkt⭑·o (oft⭑·e tiu de⭑ la⭑
                „last⭑·a“ kartezi⁽⁺⁾·a aks⭑·o): la⭑ ekvaci²·o de⭑ la⭑ vertikal⭑·o
                tra·ir⭑·ant·a punkt⭑·on  est⭑·as  .

        b)
                (de⭑ {(n,p)-matric⁹·o} ) Ĉiu el⭑ ĝi⭑·aj  
                -sub·matric⁹·oj.

        c)
                Ĉiu {(n,1)-matric⁹·o} : vertikal⭑·o kun⭑  horizontal⭑·oj
                ekvivalent⁽⁺⁾·as al⭑  -opo.

   4.
          {Vertikal⭑·il·o} : la⭑ Sinjor⭑·o star⭑·is sur⭑ mur⭑·eg·o vertikal⭑·a, kaj⭑
          vertikal⭑·on Li ten⭑·is en⭑ Si⭑·a man⭑·o .

          Rim.: Preskaŭ⭑ ĉiu·j Bibli¹·aj ekzempl⭑·oj hav⭑·as metafor¹·an senc⭑·on de⭑
          sever⭑·a di⭑·a kontrol⭑·o.

vertikal⭑·il·o

          Ŝnur⭑·o, ĉe⭑ kies⭑ ekstrem⭑·o pend⭑·as pez⭑·a objekt⭑·o, uz⭑·at·a por⭑ tir⭑·i
          {vertikal⭑·ojn} kaj⭑ kontrol⭑·i vertikal⭑·ec·on. {vertikal⭑·o ^4} ,
          {plumb⭑·o-faden⭑·o} .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.32 2023/10/21 16:50:36 ]
     __________________________________________________________________