vidu ankaŭ la klarigojn
vir⭑·/·o
vir⭑·o
1.
Hom⭑·o aŭ⭑ best⭑·o de⭑ la⭑ seks⭑·o organiz¹·it·a por⭑ de·met⭑·i en⭑ ali⭑+seks⭑·an
animal⁸·on la⭑ sem⭑·on de⭑ id⭑·o (kontrast¹·e kun⭑ in⭑·o): Di⭑·o kre⭑·is la⭑ hom⭑·on
[…], en⭑ form⭑·o de⭑ vir⭑·o kaj⭑ vir⭑·in·o li kre⭑·is ili·n ; Platon⁽⁺⁾·o dank⭑·is
la⭑ Di⭑·ojn pro⭑ ke⭑ ili far⭑·is li·n hom⭑·o kaj⭑ ne⭑ best⭑·o, vir⭑·o kaj⭑ ne⭑
vir⭑·in·o, grek⁸·o kaj⭑ ne⭑ barbar¹·o; pastr⭑-in⭑·o en⭑ tre⭑ escept⭑·aj okaz⭑·oj
pov⭑·as far⭑·iĝ·i edz⭑·in·o, sed⭑ nur⭑ de⭑ vir⭑·o de⭑ reĝ⭑·a sang⭑·o ; kvazaŭ⭑ bov⭑·o
kaj⭑ bov⭑·o-vir⭑·o ; vir⭑-bov⭑·o-tir⭑-pov⭑·o ; la⭑ vir⭑-ŝaf⭑·o, kiu·n vi vid⭑·is kun⭑
la⭑ du⭑ korn⭑·oj ; vir⭑-best⭑·o kaj⭑ in⭑·o el⭑ ĉiu karn¹·o, en·ir⭑·is, kiel⭑
ordon⭑·is al⭑ ili Di⭑·o, kaj⭑ la⭑ Etern⭑·ul·o ferm⭑·is post⭑ ili. ; ĝi est⭑·as
vir⭑+seks⭑·ul·o, kaj⭑ la⭑ mal·bel⭑·ec·o sekv⭑·e ne⭑ tiom⭑ mult⭑·e mal·util⭑·as ;
bru⭑·ad·as kaj⭑ ĝem⭑·as vir⭑·ar·o .
2.
Matur⭑+aĝ⭑·a vir⭑+seks⭑·a hom⭑·o (kontrast¹·e kun⭑ infan⭑·o): el⭑ la⭑ mal·grand⭑·a
knab⭑·o far⭑·iĝ·is vir⭑·o, brav⭑·a vir⭑·o, kiu kaŭz⭑·ad·is al⭑ si⭑·aj ge·patr⭑·oj
nur⭑ ĝoj⭑·on ; la⭑ plej⭑ cert⭑·a rimed⭑·o vek⭑·i vir⭑·on el⭑ li⭑·a am⭑·a delir⭑·o
est⭑·as ĵet⭑·i mal·ben⭑·ojn sur⭑ li⭑·an fil⭑·on .
vir⭑·a
1.
Karakteriz¹·ant·a la⭑ vir⭑·ojn: vir⭑·a organ¹·o, bird⭑·o, infan⭑·o, seks⭑·o.
a)
Karakteriz¹·ant·a vir⭑-hom⭑·ojn kontrast¹·e kun⭑ hom⭑·in·oj: en⭑ la⭑
komenc⭑·o la⭑ Kre⭑·int·o far⭑·is ili·n vir⭑·a kaj⭑ vir⭑·in·a ; ŝi nask⭑·is
fil⭑·on, vir⭑·an infan⭑·on ; est⭑·u kuraĝ⭑·aj kaj⭑ vir⭑·aj, ho⭑ Filiŝt¹⁰·oj
! fort⭑·a vir⭑·a voĉ⭑·o ek·kri⭑·is ; li las⭑·is far⭑·i al⭑ ŝi vir⭑·an
vest⭑·aĵ·on, por⭑ ke⭑ ŝi pov⭑·u akompan⭑·ad·i li·n ankaŭ⭑ sur⭑ ĉeval⭑·o ;
vir⭑·oj alt⭑·aj, kun⭑ fier⭑·a mien⭑·o kaj⭑ vir⭑·a energi⭑·o en⭑ la⭑ vizaĝ⭑·o
; li eĉ⭑ ne⭑ vid⭑·is la⭑ vir⭑·in·an siluet²·on mal·antaŭ⭑ la⭑ vir⭑·a
figur⭑·o ; vi aspekt¹·as tiel⭑ vir⭑·e mal·tim⭑·a !
b)
Karakteriz¹·ant·a {vir⭑·ojn^2} , t.e. matur⭑·an kontrast¹·e kun⭑
infan⭑·oj: kiu nask⭑·iĝ·as en⭑ vi⭑·a dom⭑·o, mort⭑·os en⭑ la⭑ vir⭑·a aĝ⭑·o ;
[li] sonĝ⭑·is pri⭑ la⭑ temp⭑·o de⭑ si⭑·a jun⭑·ec·o kaj⭑ de⭑ si⭑·a vir⭑·a aĝ⭑·o
; {hero⭑·a} .
2.
Gramatik⭑·a {genr⁹·o} , kiu, kontrast¹·e kun⭑ la⭑ genr⁹·oj in⭑·a kaj⭑ neŭtr²·a,
mark⭑·iĝ·as per⭑ la⭑ sam⭑·aj artikol⭑·oj, pronom⭑·oj ktp. kiu·j est⭑·as uz⭑·at·aj
por⭑ vir⭑·aj hom⭑·oj: vir⭑·a pronom⭑·o, sufiks⭑·o (uz⭑·at·aj por⭑ montr⭑·i
vir⭑·ojn); en⭑ la⭑ lingv⭑·o german⭑·a „kap⭑·o“ hav⭑·as vir⭑·an seks⭑·on ;
3.
(p.p. {rim⭑·o} ) Fin⭑·iĝ·ant·a per⭑ akcent⭑·a silab⭑·o; (p.p. {cezur⁽⁺⁾·o} )
sekv⭑·ant·a akcent⭑·an silab⭑·on: „dolor⭑·'“, „kor⭑·'“ konsist⭑·ig·as vir⭑·ajn
rim⭑·ojn. {in⭑·a} .
vir⭑·ec·o
Ec⭑·o karakteriz¹·ant·a vir⭑·on: tiu·n ĉi⭑ bat⭑·on li el·port⭑·as kun⭑ tia sam⭑·a
vir⭑·ec·o, kun⭑ kia li renkont⭑·ad·is kaj⭑ el·port⭑·ad·is la⭑ mar⭑·ajn
vent⭑·eg·ojn ; fort⭑·o kaj⭑ komenc⭑·o de⭑ mi⭑·a vir⭑·ec·o ; en⭑ tiu form⭑·o de⭑
mens³·a primitiv²·ec·o, en⭑ kiu reg⭑·as vir⭑·ec·o, decid⭑·an rol¹·on lud⭑·as la⭑
gen⁹·oj de⭑ la⭑ patr⭑·o ; neniu infan⭑·o pov⭑·us hav⭑·i tia·n kruel⭑·an
danĝer⭑·an viv⭑·on kaj⭑ tamen⭑ ating⭑·i vir⭑·ec·on kaj⭑ iĝ⭑·i intelekt⁴·ul·o .
vir⭑·iĝ·i
(ntr)
Far⭑·iĝ·i seks⭑-matur⭑·a vir⭑·o: ankoraŭ⭑ en⭑ la⭑ ventr⭑·o li re·ten⭑·is si⭑·an
frat⭑·on, kaj⭑ vir⭑·iĝ·int·e li lukt²·is kun⭑ Di⭑·o ; vigl⭑·u, star⭑·u firm⭑·e en⭑
la⭑ fid⭑·o, vir⭑·iĝ·u, fort⭑·iĝ·u ; jun⭑·ul·o vir⭑·iĝ·is kaj⭑ las⭑·is la⭑ lud⭑·on ;
la⭑ oficir⭑·oj, kiu·j el·ir⭑·is en⭑ la⭑ milit⭑·on preskaŭ⭑ infan⭑·oj, re·ven⭑·is,
vir⭑·iĝ·int·aj de⭑ milit⭑·a aer⭑·o . {matur⭑·iĝ·i} , {plen⭑+aĝ⭑·a}
vir⭑·il·o
{Penis⁹·o} elefant⭑·o demand⭑·as la⭑ kamel⭑·on: — kial⭑ vi port⭑·as la⭑
mam⭑·ojn sur·dors⭑·e? — hm⁽⁺⁾! strang⭑·e, ke⭑ tio·n demand⭑·as iu, kies⭑ vir⭑·il·o
pend⭑·as sur·vizaĝ⭑·e .
vir⭑·in·a
1.
Karakteriz¹·ant·a hom⭑·in·on, kontrast¹·e kun⭑ vir⭑-hom⭑·o: larm⭑·o vir⭑·in·a
baldaŭ⭑ sek⭑·iĝ·as ; pli⭑ tir⭑·as vir⭑·in·a har⭑·o, ol⭑ ĉeval⭑·a par⭑·o ; vir⭑·in·a
lang⭑·o buĉ⭑·as sen⭑ sang⭑·o ; vir⭑·in·a rid⭑·et·o pli⭑ kapt⭑·as ol⭑ ret⭑·o ; li
est⭑·is bel⭑·a jun⭑·ul·o, kun⭑ vizaĝ⭑·o preskaŭ⭑ vir⭑·in·a ; ŝi⭑·a vir⭑·in·a
instinkt¹·o puŝ⭑·is ŝi·n al⭑ for·kur⭑·o ; japan⁹·a vir⭑·in·a korus⁽⁺⁾·o parker⭑·e
kant⭑·is hungar⁸·ajn melodi¹·ojn ; fe⭑-in⭑·oj, el·fin⭑·oj, sovaĝ⭑·ul·in·oj kaj⭑
ali⭑·aj vir⭑·in·aj viv⭑·aĵ·oj .
2.
Karakteriz¹·ant·a seks⭑-matur⭑·an vir⭑·in·on kontrast¹·e kun⭑ knab⭑·in·o: la⭑
pens⭑·oj de⭑ la⭑ fraŭl⭑-in⭑·o far⭑·iĝ·is pli⭑ delikat⭑·aj kaj⭑ pli⭑ vir⭑·in·aj ; mi
kon⭑·as nur⭑ unu⭑ vir⭑·in·an demand⭑·on, kaj⭑ tiu ĉi⭑ est⭑·as: ĉu⭑ li jam⭑
est⭑·as edz⭑·ig·it·a ?
3.
Gramatik⭑·a {genr⁹·o} , kiu, kontrast¹·e kun⭑ la⭑ genr⁹·oj vir⭑·a kaj⭑
neŭtr²·a, mark⭑·iĝ·as per⭑ la⭑ sam⭑·aj artikol⭑·oj, pronom⭑·oj ktp. kiu·j
est⭑·as uz⭑·at·aj por⭑ vir⭑·in·aj hom⭑·oj: en⭑ la⭑ lingv⭑·o german⭑·a „kap⭑·o“
hav⭑·as vir⭑·an seks⭑·on, en⭑ la⭑ lingv⭑·o franc⭑·a vir⭑·in·an kaj⭑ en⭑ la⭑ lingv⭑·o
latin⁽⁺⁾·a neŭtral²·an ; la⭑ sufiks⭑·o „ “ signif⭑·as la⭑ vir⭑·in·an
seks⭑·on .
vir⭑·in·o
1.
Hom⭑·in·o, kontrast¹·e kun⭑ vir⭑-hom⭑·o: en⭑ form⭑·o de⭑ vir⭑·o kaj⭑ vir⭑·in·o Li
kre⭑·is ili·n ; en⭑ unu⭑ tag⭑·o, kiam⭑ ŝi est⭑·is apud⭑ tiu font⭑·o, ven⭑·is al⭑
ŝi mal·riĉ⭑·a vir⭑·in·o ; saĝ⭑·a vir⭑·in·o konstru⭑·as si⭑·an dom⭑·on, sed⭑
mal·saĝ⭑·a detru⭑·as ĝi·n per⭑ si⭑·aj man⭑·oj ; la⭑ lang⭑·o de⭑ vir⭑·in·o est⭑·as
ŝi⭑·a glav⭑·o ; kie diabl⭑·o ne⭑ pov⭑·as, tie·n vir⭑·in·on li ŝov⭑·as .
2.
Matur⭑+aĝ⭑·a hom⭑·in·o, kontrast¹·e kun⭑ infan⭑·o: lev⭑·is si⭑·ajn
okul⭑·ojn kaj⭑ ek·vid⭑·is la⭑ vir⭑·in·ojn kaj⭑ la⭑ infan⭑·ojn ; la⭑ vir⭑·in·o
graved⭑·iĝ·is, kaj⭑ nask⭑·is fil⭑·on ; jam⭑ vir⭑·in·o, ne⭑ knab⭑·in·o ; vir⭑·in·oj
kaj⭑ knab⭑·in·oj danc⭑·as unu⭑ kun⭑ ali⭑·a .
vir⭑·in·ec·o
Ec⭑·o karakteriz¹·ant·a vir⭑·in·on: en⭑ ni montr⭑·iĝ·os tuj⭑ la⭑ vir⭑·in·ec·o ;
tiu edz⭑·in·ig·o al⭑ si cel⭑·us detru⭑·i la⭑ vir⭑·in·ec·on de⭑ la⭑ vir⭑·in·o por⭑
edz⭑·iĝ·i al⭑ maskl⁽⁺⁾·o .
vir⭑·in·ism·o
{Feminism²·o} : vir⭑·in·ism·o detru⭑·is mult⭑·eg·e da⭑ ge·edz⭑·aj par⭑·oj ; mit¹·o
de⭑ naci⭑·a unu⭑·ec·o […] est⭑·is drast⁹·a rimed⭑·o kontraŭ⭑ klas⭑-batal⭑·o,
social²·ism·o kaj⭑ vir⭑·in·ism·o .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.132 2023/10/21 16:50:36 ]
__________________________________________________________________