vidu ankaŭ la klarigojn
vitr·/·o

vitr·o

   1.
          Mal·mol·a, tra·vid·ebl·a, romp·ebl·a substanc²·o, precip·e el silici⁹·a
          dioksid⁽⁺⁾·o (vd {kvarc·o} ): vitr·o est·as romp·ebl·a kaj tra·vid·ebl·a ;
          vitr·o kaj feliĉ·o ne est·as fortik·aj ; dek du perl·oj […] kvazaŭ
          tra·vid·ebl·a vitr·o ; [li est·is] tiel blank·a kaj diafan²·a, kvazaŭ li
          est·us el vitr·o ; tron·o […] el lakt·o-blank·a vitr·o ; vi~trop²·ec·et·o ;
          vitr·er·o ; vi~tro·sonor·il·et·o ; vitr·o-far·ej·o ; tra la fenestr·o, en
          kiu est·is romp·it·a vitr·o, en·salt·is mal·bel·a buf·o .

   2.
          Objekt·o el vitr·o: fenestr·o-vitr·o ; la klar·aj vitr·oj de la
          fenestr·oj ; vitr·o-pord·a ŝrank·o ; pec·o da spegul·a vitr·o ; li viŝ·is
          al si la okul·ojn kaj sur·met·is la okul-vitr·ojn ; ŝi·aj okul·oj
          penetr·em·e bril·is tra la dik·aj vitr·oj ; tra vitr·o de terur·o
          pli·grand·iĝ·as la mezur·o ; ĉio·n rigard·i tra si·a person·a vitr·o
          (juĝ·i arbitr·e, laŭ propr·a vid-punkt·o) . {glac⁽⁺⁾·o} , {vitral⁽⁺⁾·o} ,
          {vitrin⁽⁺⁾·o}

vitr·a

   1.
          El vitr·o: vitr·a glas·o; vitr·a kren·uj·o ; vitr·aj perl·oj ; pup·oj kun
          vitr·aj okul·oj ; li hav·is vitr·an glob·et·on, el kiu flu·is parfum·oj
          ; la ĉiel·o star·as kiel vitr·a kloŝ·o super la mar·o ; vitr·a
          dinosaŭr⁽⁺⁾·a skelet¹·o, majstr·o-verk·o de bril·a vitr·ist·o .

   2.
          Vitr·it·a: oni ne ĵet·u ŝton·ojn, sid·ant·e en vitr·a dom·o; vitr·a ĉerk·o
          .

vitr·i

   (tr)

          Garn³·i per vitr·oj: vitr·it·a pord·o, galeri·o; ruĝ·a ŝrank·o vitr·it·a ;
          tabl·o kovr·it·a de vitr·it·aj skatol·oj kun or·aj objekt·oj .

vitr·ec·a

          Hav·ant·a aspekt¹·on de vitr·o: ŝi·aj palpebr·oj ŝvel·is, la pupil·oj
          kovr·iĝ·is per vitr·ec·a vual·o ; ŝi·a rigard·o far·iĝ·is vitr·ec·a kaj
          re·tir·it·a intern·en (ne {fokus·i} ta⁽⁺⁾, {mal·klar·a} ) ; kun okul·oj,
          kies vitr·ec·a rigard·o vag·ad·is sur la vizaĝ·oj de la pas·ant·oj .

vitr·eg·o

          Grand·a vitr·o-fenestr·o  {vitral⁽⁺⁾·o} : [ĝi] star·as mal·antaŭ la
          montr·o-vitr·eg·o, kaj bedaŭr·ind·e mal·antaŭ fer-krad·o .

vitr·ig·i

          Trans·form·i io·n en vitr+aspekt¹·an substanc²·on: larm·oj […] vitr·ig·is
          la pupil·ojn ; vitr·ig·i hom·ojn (el {spion·i} ) . {nebul·ig·i} ,
          {vual·i} .

grand·ig·a vitr·o, pli·grand·ig·a vitr·o

          {Lupe⁽⁺⁾·o} : li […] ten·as si·an grand·ig·an vitr·on antaŭ la okul·o kaj
          rigard·as akv·o-gut·on ; li ven·is kun pli·grand·ig·a vitr·o, met·is
          ekster·en angul·et·on de si·a surtut·o kaj las·is fal·i sur ĝi·n la
          neĝ·ajn flok·ojn .

okul-vitr·oj

          Optik¹·aj vitr·oj por ambaŭ okul·oj, garn³·it·aj per munt⁴·aĵ·o, per kiu
          oni fiks¹·as ili·n ĉu sur naz·o kiel naz·um·o, ĉu sur naz·o kaj orel·oj
          kiel branĉ-vitr·oj: la mal·jun·a ministr¹·o […] rigard·is tra si·aj
          okul-vitr·oj ; li mov·et·is la kap·on, viŝ·is si·ajn okul-vitr·ojn,
          sur·met·is ili·n de·nov·e ; rond·aj okul-vitr·oj ; dik·aj okul-vitr·oj ;
          {miop} ul·oj, kiu·j ne posed·as okul-vitr·ojn ; vir·in·o port·ant·a
          sun-okul-vitr·ojn ; naĝ·--okul-vitr·oj ; rigard·i la mond·on tra la
          okul-vitr·oj de l' optimism²·o protekt¹-okul-vitr·oj ; la hero·oj de 1812
          vol·e-ne·vol·e percept¹·iĝ·as nur tra okul-vitr·oj de la roman¹·o de  . {monokl⁽⁺⁾·o} , {binokl³·o}

          Rim.:  , por evit·i la ĝen·an plural⁴·on (kiom
          da objekt·oj est·as du okul-vitr·oj?), propon·is retroderiv⁽⁺⁾·i el
          monokl⁽⁺⁾·o kaj binokl³·o la neologism²·on oklo: mi hav·as mult·ajn
          oklojn, sed  unu ne pov·as trov·i ; la mal·jun·a vir·o […] observ·is
          la knab·on tra si·a rid-ind·a mal·grand·a oklo .

   [artikol-versi⁹·o: 1.129 2023/10/21 16:50:36 ]
     __________________________________________________________________