vidu ankaŭ la klarigojn
voj⭑·/·o
voj⭑·o
1.
Spac⭑·o tra·ir⭑·at·a por⭑ si·n mov⭑·i de⭑ unu⭑ lok⭑·o al⭑ ali⭑·a: rekt⭑·a voj⭑·o
est⭑·as pli⭑ mal·long⭑·a, ol⭑ kurb⭑·a ; la⭑ voj⭑·o de⭑ Pariz⭑·o al⭑ London⭑·o; ir⭑·i
per⭑ la⭑ voj⭑·o de⭑ la⭑ aer⭑·o (per⭑ avi⁽⁺⁾·o); montr⭑·i al⭑ iu la⭑ voj⭑·on al⭑;
tra·bor⭑·i si⭑·an voj⭑·on en⭑ dens⭑·a arb⭑·ar·o; trov⭑·i la⭑ bon⭑·an voj⭑·on; plen⭑·a
konsci⭑·o pri⭑ la⭑ irata voj⭑·o ; al⭑ la⭑ ĝarden⭑·o de⭑ la⭑ paradiz⭑·o ni ir⭑·as
per⭑ la⭑ voj⭑·o de⭑ la⭑ mort⭑·o ; ili jam⭑ de⭑ long⭑·e ir⭑·is la⭑ voj⭑·on de⭑ ĉio
ter⭑·a (mort⭑·is); inter·plekt⭑·iĝ·as la⭑ voj⭑·oj de⭑ mineralogi²·o kaj⭑
geofizik⁽⁺⁾·o; la⭑ mal·kovr⭑·o de⭑ kontribu³·is al⭑ la⭑ klar⭑·ig·o de⭑ la⭑
voj⭑·oj de⭑ kontaĝ⁽⁺⁾·o per⭑ la⭑ infekt⭑·o .
a)
Part⭑·o de⭑ spac⭑·o special⭑·e prepar⭑·it·a por⭑ vetur⭑·il·oj aŭ⭑
pied⭑-ir⭑·ant·oj: tiu voj⭑·o konduk⭑·as al⭑ la⭑ vilaĝ⭑·o; kiam⭑ ŝi
aŭd⭑·is, kio·n li vol⭑·as, ŝi dir⭑·is, ke⭑ li ir⭑·u si⭑·an voj⭑·on, ke⭑
[…] ŝi ne⭑ pov⭑·as akcept⭑·i fremd⭑·ul·ojn ; dir⭑·u al⭑ mi nur⭑, kiu·n
voj⭑·on li ir⭑·is ; ses⭑ hom⭑·oj ven⭑·is per⭑ la⭑ voj⭑·o de⭑ la⭑ supr⭑·a
pord⭑·eg·o, kiu est⭑·as turn⭑·it·a nord⭑·en ; la⭑ voj⭑·o de⭑ tiu dom⭑·o al⭑
la⭑ publik⭑·a ŝose³·o est⭑·as tre⭑ mal·bon⭑+stat⭑·a privat⭑·a voj⭑·o ;
publik⭑·a, pavim⭑·it·a, mult⭑·e tra·pas⭑·at·a voj⭑·o; mastr⭑·o en⭑ voj⭑·o,
serv⭑·ant·oj en⭑ ĝoj⭑·o ; kiu ĉe⭑ l'⭑ voj⭑·o konstru⭑·as, tiu·n ĉiu
instru⭑·as ; met⭑·i trab⭑·ojn sur⭑ la⭑ voj⭑·o (mal·help⭑·i); mal·ferm⭑·i
voj⭑·on (prezent⭑·i nov⭑·an ebl⭑·ec·on). {ir⭑·ej·o} , {lini⭑·o^3}
b)
Spac⭑·o tra·ir⭑·at·a de⭑ mov⭑·iĝ·aĵ·o; {trajektori⁽⁺⁾·o} : voj⭑·o de⭑
river⭑·o, ŝip⭑·o, planed⭑·o, obus⁽⁺⁾·o, piŝt⭑·o, hormon⁹-tril⭑·o,
mov⭑·iĝ·ant·a nub⭑·o.
2.
Ag⭑-manier⭑·o, kondut⭑+reg⭑·ul·o, per⭑ kiu oni pov⭑·as ating⭑·i cel⭑·on: ir⭑·i
si⭑·an ĝust⭑·an voj⭑·on ; en·ir⭑·i voj⭑·on (komenc⭑·i); ne⭑ ir⭑·u du⭑ voj⭑·ojn per⭑
unu⭑ foj⭑·o; laŭ⭑ la⭑ voj⭑·o de⭑ ver⭑·o mi ir⭑·as, laŭ⭑ la⭑ voj⭑-strek⭑·o de⭑ la⭑
just⭑·o ; re·ven⭑·u sur⭑ la⭑ voj⭑·on de⭑ la⭑ prudent⭑·o ; li ne⭑ ek·tim⭑·is ek·ir⭑·i
la⭑ voj⭑·on al⭑ la⭑ pacifism³·o; li trov⭑·is la⭑ voj⭑·on al⭑ ni⭑·a kor⭑·o; mi ne⭑
sci⭑·as: la⭑ voj⭑·on de⭑ agl⭑·o en⭑ la⭑ aer⭑·o, la⭑ voj⭑·on de⭑ serpent⭑·o sur⭑
rok³·o, la⭑ voj⭑·on de⭑ ŝip⭑·o mez⭑·e de⭑ la⭑ mar⭑·o, kaj⭑ la⭑ voj⭑·on de⭑ vir⭑·o ĉe⭑
virg⭑·ul·in·o ; lingv⭑·o, kiu dev⭑·as tra·bat⭑·i al⭑ si la⭑ voj⭑·on ne⭑ per⭑ ia⭑
potenc⭑·a dekret¹·o, sed⭑ per⭑ labor⭑·ad·o de⭑ amas⭑·oj, pov⭑·as dis·volv⭑·iĝ·i
nur⭑ per⭑ tre⭑ sin⁸+gard⭑·a voj⭑·o de⭑ natur⭑·a evoluci³·o, sed⭑ ĝi tuj⭑ mort⭑·us,
se⭑ oni vol⭑·us ĝi·n dis·volv⭑·i per⭑ kontraŭ·natur⭑·a kaj⭑ danĝer⭑·eg·a voj⭑·o
de⭑ revoluci¹·o . {destin¹·o} , {kondut⭑·o} , {sin⁸-ten⭑·o}
3.
{Rimed⭑·o} : jen⭑ la⭑ plej⭑ bon⭑·a voj⭑·o por⭑ riĉ⭑·iĝ·i; kie est⭑·as vol⭑·o, tie
est⭑·as voj⭑·o (kiu vol⭑·as, tiu pov⭑·as); la⭑ cel⭑·o pov⭑·as est⭑·i ating⭑·it·a
per⭑ du⭑ voj⭑·oj ; oni kre⭑·as rapid⭑·an voj⭑·on inter⭑ la⭑ koncept²·o kaj⭑ la⭑
vort⭑·o en⭑ Esperant⭑·o, sen⭑ la⭑ de·voj⭑·o de⭑ la⭑ traduk⭑·o .
4.
a)
(en⭑ {topologi⁽⁺⁾·a spac⭑·o} ) {Kontinu⁴·a} {bild¹·ig·o} de⭑ la⭑
reel⁽⁺⁾·a {interval⁽⁺⁾·o} al⭑ : la⭑ punkt⭑·on oni
nom⭑·as komenc⭑·a punkt⭑·o de⭑ la⭑ voj⭑·o, kaj⭑ la⭑ punkt⭑·on oni
nom⭑·as ĝi⭑·a fin⭑·a punkt⭑·o. {ferm⭑·it·a voj⭑·o} ; {kun·lig⭑·aĵ·o} ,
{homotop⁽⁺⁾·a} .
b)
(en⭑ {orient⭑·it·a grafe⁽⁺⁾·o} ) Tia {ĉen⭑·o} , ke⭑ la⭑ fin⭑·a rand⭑·o de⭑
ĉiu term⁽⁺⁾·o koincid⁴·as kun⭑ la⭑ komenc⭑·a de⭑ la⭑ sekv⭑·ant·a term⁽⁺⁾·o.
{cirkvit⁸·o} .
Rim.: La⭑ noci⁽⁺⁾·o valid⁴·as ankaŭ⭑ por⭑ {ne·orient⭑·it·aj grafe⁽⁺⁾·oj} ,
konvenci²·e ident¹·ig·it·aj kun⭑ la⭑ asoci¹·it·a orient⭑·it·a grafe⁽⁺⁾·o. En⭑
tiu ĉi⭑ kadr⭑·o voj⭑·oj kaj⭑ ĉen⭑·oj est⭑·as ekvivalent⁽⁺⁾·aj noci⁽⁺⁾·oj.
Not⭑·u, ke⭑ en⭑ por⭑ „voj⭑·o“ aper⭑·as rimark⭑·o, ke⭑ „strek⭑·oj kaj⭑
nod¹·oj ne⭑ ripet⭑·iĝ·as“, kio laŭ⭑ ni valid⁴·u nur⭑ por⭑ element¹·aj
voj⭑·oj. Vid⭑·u rimark⭑·on sub⭑ „ĉen⭑·o“.
voj⭑·i
(ntr)
Ir⭑·i laŭ⭑ iu voj⭑·o: hund⭑·o boj⭑·as, hom⭑·o voj⭑·as (spit⭑·e al⭑ fi⭑·aj
kritik⭑·oj, insult⭑·oj, iu persist⭑·as) ; ĝi lant⁽⁺⁾·e pas⭑·as, mal·rapid⭑·e
voj⭑·as al⭑ […] definitiv¹·a pri·forges⭑·o . {voj⭑-ir⭑·i}
voj⭑·ar·o
Tut⭑·o de⭑ la⭑ voj⭑·oj en⭑ iu urb⭑·o, region⭑·o, land⭑·o ktp; {voj⭑-ret⭑·o} : nun⭑
observ⭑·as luks⭑·ajn kaj⭑ modest⭑·ajn aŭtomobil¹·ojn, nov⭑·ajn rapid⭑·ajn
tram²·ojn kaj⭑ elektr¹·an fer⭑-voj⭑-ret⭑·on, lig⭑·ant·an la⭑ urb⭑·o-centr⭑·on kun⭑ la⭑
antaŭ·urb⭑·o .
voj⭑·et·o
Mal·larĝ⭑·a, mal·ĉef⭑·a {voj⭑·o} : mal·larĝ⭑·a voj⭑·et·o konduk⭑·as tra⭑ tiu ĉi⭑
kamp⭑·o al⭑ ni⭑·a dom⭑·o ; voj⭑·et·o inter⭑ vin⭑-ber⭑-ĝarden⭑·oj ; [ili] ir⭑·is laŭ⭑
flank⭑·aj voj⭑·et·oj .
ĉirkaŭ·voj⭑·o
Voj⭑·o ebl⭑·ig·ant·a {ĉirkaŭ·ir⭑·i} : kiom⭑ mult⭑·e da⭑ mal·grand⭑·aj sen·kulp⭑·aj
ĉirkaŭ·voj⭑·oj li far⭑·is, por⭑ renkont⭑·iĝ·i kun⭑ ŝi ; pri⭑ la⭑ lok⭑·o oni
dir⭑·as, ke⭑ ĝi est⭑·as mal·ben⭑·it·a, kaj⭑ ĉiu migr⭑·ant·o far⭑·as vast⭑·an
ĉirkaŭ·voj⭑·on .
de·voj⭑·ig·i
(tr)
Konduk⭑·i ekster⭑ la⭑ bon⭑·a, la⭑ ĝust⭑·a voj⭑·o: li⭑·a sen·prudent⭑·ec·o li·n
de·voj⭑·ig·os ; fripon⭑·et·o kiu li·n de·voj⭑·ig·as ; protest¹·as alban⁸·oj
kontraŭ⭑ plan⭑·oj de·voj⭑·ig·i du⭑ river⭑·ojn .
de·voj⭑·iĝ·i
(ntr)
De·klin⭑·iĝ·i de⭑ la⭑ ĝust⭑·a voj⭑·o: ni ne⭑ de·voj⭑·iĝ·os sur⭑ kamp⭑·on aŭ⭑ en⭑
vin⭑-ber⭑-ĝarden⭑·on ; li de·voj⭑·iĝ·is, por⭑ vid⭑·i la⭑ kadavr¹·on de⭑ la⭑ leon⭑·o
; ĉiu·j de·voj⭑·iĝ·is, ĉiu·j mal·virt⭑·iĝ·is ; li de·voj⭑·iĝ·is en⭑ la⭑ strat⭑·oj,
traf⭑·is en⭑ tut⭑·e ali⭑·an direkt⭑·on, ol⭑ li intenc⭑·is ir⭑·i . {devi⁽⁺⁾·i}
dis·voj⭑·iĝ·o
Lok⭑·o, en⭑ kiu unu⭑ voj⭑·o divid⭑·iĝ·as en⭑ du⭑ ali⭑·ajn: la⭑ reĝ⭑·o […] halt⭑·is
ĉe⭑ la⭑ dis·voj⭑·iĝ·o, ĉe⭑ la⭑ komenc⭑·o de⭑ du⭑ voj⭑·oj .
en·voj⭑·ig·i
1.
Ek·ir⭑·ig·i sur⭑ la⭑ ĝust⭑·a voj⭑·o: aparat¹·o konsist⭑·ant·a el⭑ unu⭑ generator⁽⁺⁾·o
de⭑ mal·alt⭑·aj frekvenc⁽⁺⁾·oj funkci¹·ant·a per⭑ kurent⁸·o, unu⭑ amplif⁽⁺⁾·il·o kaj⭑
unu⭑ tub⭑·o por⭑ en·voj⭑·ig·i kaj⭑ en·fokus⭑·ig·i son⭑·on ; akompan⭑·as Pinokj⁽⁺⁾·on
kiel⭑ gard⭑-anĝel⭑·o la⭑ Blu⭑+har⭑·a Fe⭑-in⭑·o, kiu klopod⭑·as re·en·voj⭑-ig⭑·i li·n
sur⭑ la⭑ rel⭑·ojn de⭑ honest⭑·ec·o .
2.
Ek·ir⭑·ig·i sur⭑ la⭑ voj⭑·o al⭑ sukces⭑·o. {iniciat⭑·i} , {komenc⭑·i} ,
{prepar⭑·i}
preter·voj⭑·e, inter·voj⭑·e
Apud⭑ la⭑ voj⭑·o, dum⭑ moment⭑·a halt⭑·o aŭ⭑ paŭz⭑·o, apart⭑·e de⭑ la⭑ ĉef⭑·a
ag⭑·ad·o: ni en·ir⭑·os inter·voj⭑·e nur⭑ al⭑ mi⭑·a administr⭑·ant·o pren⭑·i la⭑
mon⭑·on ; preter·voj⭑·e li vizit⭑·is al⭑ en⭑ mal·bon⭑·eg·a humor⭑·o kaj⭑
kun⭑ delir⭑·ec·aj vort⭑·oj .
sur·voj⭑·i
Est⭑·i ir⭑·ant·a, vojaĝ⭑·ant·a: la⭑ monument⭑·o por⭑ la⭑ tomb⭑·o de⭑ Ludovik⭑·o
est⭑·is fin⭑-far⭑·it·a kaj⭑ sur·voj⭑·is al⭑ Varsovi⭑·o ; jam⭑ en⭑
1982 iran⁸·aj trup¹·oj sur·voj⭑·is al⭑ Bagdad⁽⁺⁾·o en⭑ Irak⁸·o ; la⭑ unu⭑+vagon⭑·a
„trajn⁸·o” plen⭑~plen⭑·is: […] famili⭑·oj kun⭑ infan⭑·oj vizit⭑·is parenc⭑·ojn,
vir⭑·in·oj ir⭑·is butik⭑·um·i, vir⭑·oj sur·voj⭑·is al⭑ futbal⁽⁺⁾-matĉ⁽⁺⁾·oj .
sur·voj⭑·iĝ·i, en·voj⭑·iĝ·i
(ntr)
{Ek·ir⭑·i} sur⭑ voj⭑·o, ek·vojaĝ⭑·i: mi sur·voj⭑·iĝ·os morgaŭ⭑+maten⭑·e, cel⭑·e al⭑
Ĉikag⁽⁺⁾·o, por⭑ negoc⭑·oj ; kiam⭑ mi tie·n en·voj⭑·iĝ·is, mi vid⭑·is ebri¹·ul·on
star⭑·i ĉe⭑ krad⭑·aĵ·o de⭑ put⭑·o, ten⭑·ant·e la⭑ brak⭑·ojn horizontal⭑·aj kaj⭑
per⭑ la⭑ pied⭑·oj, kiu·j trov⭑·iĝ·is en⭑ lign⭑·aj pantofl⭑·oj, stamf⁽⁺⁾·ant·e sur⭑
la⭑ ter⭑·on .
tra·voj⭑·i
Ir⭑·ad·i sur⭑ voj⭑·oj de⭑ iu spac⭑·o: kiu tra·voj⭑·as tra⭑ la⭑ arb⭑·ar·o dum⭑ la⭑
nokt⭑·o ne⭑ vid⭑·as ĝi·n .
akv⭑·o-voj⭑·o
{River⭑·o} , {kanal¹·o} , aŭ⭑ ĉia en·land⭑·a akv⭑·ej·o, kiu facil⭑·ig·as
sur·akv⭑·an trans·port⭑·ad·on: dum⭑ la⭑ ekskurs⭑·o oni est⭑·os port⭑·at·a tra⭑
rav⭑·a pejzaĝ⭑·o ĉe⭑ akv⭑·o-voj⭑·oj ; oni tra·bor⭑·as nov⭑·an akv⭑·o-voj⭑·on en⭑ la⭑
nord⭑·a Franci⁽⁺⁾·o, kiu inter·ril⁽⁺⁾·at·ig·os Sejn⁽⁺⁾·on kaj⭑ Skeld⁽⁺⁾·on .
aŭt⁸·o-voj⭑·o
Voj⭑·o kun⭑ plur⁴·aj koridor¹·oj en⭑ ambaŭ⭑ direkt⭑·oj, apart⭑·e konstru⭑·it·a
por⭑ ekskluziv²·a kaj⭑ rapid⭑·a pas⭑·ad·o de⭑ motor¹·aj vetur⭑·il·oj: unu⭑ el⭑ la⭑
plej⭑ danĝer⭑·aj trafik⁴-cirkl⁸·oj en⭑ Irland⁸·o trov⭑·iĝ·as sur⭑ la⭑ ŝtat⭑·a
aŭt⁸·o-voj⭑·o M50 en⭑ nord⭑·a Dublin⁽⁺⁾·o ; okaz⭑·as grav⭑·aj ter⭑+fos⭑·aj labor⭑·oj
por⭑ en·ter⭑·ig·i la⭑ franc⭑·an aŭt⁸·o-voj⭑·on (A 29), for·las⭑·ant·e super⭑·an
lok⭑·on al⭑ tiu est⭑·ont·a kanal¹·o ; la⭑ projekt⭑·o cel⭑·as mal·ŝarĝ⭑·i la⭑
aŭt⁸·o-voj⭑·on inter⭑ Munken⁽⁺⁾·o kaj⭑ la⭑ flug⭑-haven⭑·o . {aŭt⁸·o-ŝose³·o}
bicikl¹·o-voj⭑·o
Voj⭑·o por⭑ {bicikl¹·o} j: [ili] kre⭑·u pli⭑ sekur⁴·ajn kondiĉ⭑·ojn por⭑
bicikl¹·ant·oj, konstru⭑·ant·e ekzempl⭑·e bicikl¹·o-voj⭑·ojn sen⭑ danĝer⭑·aj
voj⭑+kruc⭑·iĝ·oj, apart⭑·ig·ant·e bicikl¹·ojn dis⭑~de⭑ aŭt⁸·oj ; la⭑ urb⭑·a
administraci³·o sen·neĝ⭑·ig·as la⭑ bicikl¹·o-voj⭑·ojn prioritat⁽⁺⁾·e ; en⭑
ĉirkaŭ·aĵ⭑·o est⭑·as bel⭑·aj hotel⭑·oj kaj⭑ kamp⭑·ad·ej·oj, tenis⁹·aj kort⭑·oj kaj⭑
al·log⭑·aj bicikl¹·o-voj⭑·et·oj, izol⭑·it·aj plaĝ⁽⁺⁾·et·oj… .
fer⭑-voj⭑·o
1.
{Rel⭑-voj⭑·o} : tiu ĉi⭑ fer⭑-voj⭑·o est⭑·as konstru⭑·ot·a en⭑ la⭑ daŭr⭑·o de⭑ du⭑
jar⭑·oj ; jen⭑ tie mal·supr⭑·e kuŝ⭑·as German⭑·uj·o, kiu iam⭑ est⭑·is kovr⭑·it·a
de⭑ plej⭑ dens⭑·a ret⭑·o de⭑ fer⭑-voj⭑·oj kaj⭑ kanal¹·oj ; la⭑ glad⭑·il·o [...]
imag⭑·is al⭑ si, ke⭑ ĝi est⭑·as vapor⭑+maŝin⭑·a kaldron⭑·o, kiu dev⭑·as ir⭑·i
sur⭑ la⭑ fer⭑-voj⭑·on, por⭑ tir⭑·i vagon⭑·ojn .
2.
Sistem⭑·o por⭑ trans·port⭑·i pasaĝer⭑·ojn kaj⭑ var⁴·ojn per⭑ vetur⭑·il·oj
ir⭑·ant·aj sur⭑ {rel⭑-voj⭑·oj} : [est⭑·us mal·saĝ⭑·e] send⭑·i io·n el⭑ Pariz⭑·o
Peterburg⁽⁺⁾·on per⭑ ĉeval⭑·oj, kiam⭑ ni hav⭑·as la⭑ ebl⭑·on far⭑·i tio·n ĉi⭑ per⭑
fer⭑-voj⭑·o ; ĝi uz⭑·is pak⭑·aĵ-vagon⭑·ar·on de⭑ fer⭑-voj⭑·o, kaj⭑ tamen⭑ ĝi
preskaŭ⭑ mal·fru⭑·iĝ·is ;
fer⭑-voj⭑·oj, fer⭑-voj⭑-kompani¹·o
Entrepren⭑·o, ŝtat⭑·a aŭ⭑ privat⭑·a, ekspluat²·ant·a fer⭑-voj⭑·on: la⭑ ĉef⭑·a
lini⭑·o de⭑ la⭑ Dan⁸·aj fer⭑-voj⭑·oj lig⭑·as Kopenhag⁽⁺⁾·on kun⭑ . en⭑
1997 fond⭑·iĝ·is privat⭑·a firma⁽⁺⁾·o „Neĝ⭑-mont⭑-fer⭑-voj⭑·o de⭑ Sub⭑·a Aŭstri⁽⁺⁾·o“,
kiu·n tamen⭑ posed⭑·as la⭑ region⭑·o Sub⭑·a Aŭstri⁽⁺⁾·o kaj⭑ la⭑ ŝtat⭑·a fer⭑-voj⭑·o
.
fer⭑+voj⭑·a
Rilat⭑·a al⭑ fer⭑-voj⭑·o, al⭑ fer⭑-voj⭑·oj: fer⭑+voj⭑·a societ⭑·o ; fer⭑+voj⭑·a staci⭑·o
, fer⭑+voj⭑·a trotuar⭑·o (= {kaj¹·o} ) , fer⭑+voj⭑·a ofic⭑·ist·o , fer⭑+voj⭑·a
labor⭑·ist·o, fer⭑+voj⭑·a bilet³·o , fer⭑+voj⭑·a akcident²·o ; mi sid⭑·is sur⭑ la⭑
lokomotiv⭑·o antaŭ⭑ fer⭑+voj⭑·a vagon⭑·ar·o ; mi ne⭑ hav⭑·as plu⭑ la⭑ fort⭑·on,
por⭑ el·ten⭑·i fer⭑+voj⭑·an vojaĝ⭑·on ; oni ne⭑ pov⭑·as kulp⭑·ig·i la⭑ fer⭑+voj⭑·ajn
inĝenier⭑·ojn, se⭑ trov⭑·iĝ·as person⭑·oj, kiu·j vol⭑·as uz⭑·i la⭑ fer⭑-voj⭑·on
por⭑ ia·j cel⭑·oj „utopi¹·aj“ .
fer⭑+voj⭑·ist·o
Dung⭑·it·o, labor⭑·ist·o aŭ⭑ ofic⭑·ist·o en⭑ fer⭑-voj⭑-kompani¹·o: fer⭑+voj⭑·ist·oj
protest¹·is kontraŭ⭑ alt⭑·ig·o de⭑ la⭑ pensi⭑·o-aĝ⭑·o ; por⭑ ŝpar⭑·i mon⭑·on
est⭑·is el·posten⭑·ig·it·aj ĉe⭑ privat⭑·ig·o tiom⭑ da⭑ oft⭑·e spert⭑·aj, lojal¹·aj
fer⭑+voj⭑·ist·oj ; fal⭑·int·aj arb⭑·oj kaj⭑ ali⭑·aj mal·help⭑·aĵ·oj ja⭑ kaŭz⭑·is
damaĝ⁽⁺⁾·ojn, sed⭑ ne⭑ vund⭑·is pasaĝer⭑·ojn kaj⭑ fer⭑+voj⭑·ist·ojn .
glit⭑-voj⭑·o
Klin⭑·it·a glat⭑·a voj⭑·o, laŭ⭑ kiu io pov⭑·as mov⭑·iĝ·i glit⭑·e mal·supr⭑·en;
{de·glit⭑·ej·o} : la⭑ teler⭑·oj[…]n la⭑ vaz⭑-lav⭑·ist·in·oj mal·lev⭑·ad·is al⭑ la⭑
kuir⭑·ej·o per⭑ klin⭑·it·a glit⭑-voj⭑·o ; [tiu·j] dom⭑·oj est⭑·as lig⭑·at·aj inter⭑
si per⭑ ŝtup⭑·ar·et·oj, ŝnur⭑·e~skal⭑·oj kaj⭑ glit⭑-voj⭑·oj . {tobogan⁽⁺⁾·o}
{dekliv⭑·o} , {rampl⁽⁺⁾·o}
haŭl⁽⁺⁾-voj⭑·o
Voj⭑·o laŭ⭑ river⭑·o aŭ⭑ kanal¹·o, sur⭑ kiu ir⭑·as hom⭑·oj aŭ⭑ brut⭑·oj, {haŭl}
ante barĝ⁽⁺⁾·on: mi […] tren⭑·as ŝip⭑·ojn ŝvit⭑·e sur⭑ haŭl⁽⁺⁾-voj⭑·o .
kabl¹·o-voj⭑·o
Trans·port⭑·il·o konsist⭑·ant·a el⭑ pend⭑·ant·a aŭ⭑ sur·rel⭑·a vetur⭑·il·o tren⭑·at·a
de⭑ kabl¹·o, uz⭑·at·a normal¹·e por⭑ sur·ir⭑·o de⭑ krut⭑·aĵ·oj: sur⭑ la⭑ sud⭑·a
bord⭑·o de⭑ Krime⁽⁺⁾·o trov⭑·iĝ·as telfer⁽⁺⁾·a kabl¹·o-voj⭑·o, de⭑ kiu ebl⭑·as spekt⁹·i
bel⭑·eg·ajn vid⭑·aĵ·ojn . {telfer⁽⁺⁾·o} , {funikular⁽⁺⁾·o}
pied⭑-voj⭑·o
{Voj⭑·o} taŭg⭑·a por⭑ pied⭑-ir⭑·ant·oj aŭ⭑ al⭑ ili rezerv⭑·it·a: jun⭑·ul·oj,
ekskurs⭑·ant·e supr⭑·en laŭ⭑ la⭑ pied⭑+voj⭑·et·oj, ek·vid⭑·is renvers⭑·it·an aŭt⁸·on
.
rel⭑-voj⭑·o
Voj⭑·o, ekip²·it·a per⭑ du⭑ paralel⭑·aj {rel⭑·oj} , sur⭑ kiu·j rul⭑·iĝ·as
vagon⭑·oj kaj⭑ simil⭑·aj vetur⭑·il·oj: turn⭑·int·e [la⭑ turn⭑·o-kruc⭑·on] li
est⭑·is paŝ⭑·ont·a sur⭑ la⭑ rel⭑-voj⭑·on, kiam⭑ en⭑ li⭑·an vizaĝ⭑·on ŝpruc⭑·is ruĝ⭑·a
kaj⭑ blank⭑·a lum⭑·o ; la⭑ urb⭑·o est⭑·is la⭑ unu⭑·a sur⭑ la⭑ iberia
du⭑·on-insul⭑·o, en⭑ kiu oni konstru⭑·is tram²·an rel⭑-voj⭑·on ; la⭑ dik⭑+tavol⭑·a
neĝ⭑·o kovr⭑·is ĉio·n, kaj⭑ neniu sci⭑·is, kiam⭑ oni sukces⭑·os liber⭑·ig·i la⭑
rel⭑-voj⭑·on de⭑ la⭑ lavang⭑·o .
Rim.: PIV2 don⭑·as mult⭑·e pli⭑ fak⭑·an difin⭑·on, proksim⭑·um·e sam⭑+senc⭑·an kiel⭑ la⭑
ĉi⭑-supr⭑·a, en⭑ kiu klar⭑·e aper⭑·as la⭑ diferenc⭑·o inter⭑ „rel⭑-voj⭑·o“ kaj⭑ „trak⁽⁺⁾·o“
(nur⭑: rel⭑·oj + ŝpal⁽⁺⁾·oj).
ŝpar⭑-voj⭑·o
Voj⭑·o pli⭑ mal·long⭑·a ol⭑ al⭑ la⭑ normal¹·a voj⭑·o, ŝpar⭑·ant·a ir⭑·ad·on: li
est⭑·is kur⭑·int·a tra⭑ ŝpar⭑·--voj⭑·o, por⭑ ŝi·n atend⭑·i en⭑ la⭑
inter·konsent⭑·it·a lok⭑·o ; verm⭑·o-tru⭑·o est⭑·as hipotez¹·a topologi⁽⁺⁾·a
objekt⭑·o, kiu aper⭑·us kiel⭑ „ŝpar⭑-voj⭑·o“ inter⭑ du⭑ punkt⭑·oj de⭑ la⭑
spac⭑·o-temp⭑·o . {mal·long⭑·ig·o}
ferm⭑·it·a voj⭑·o
{Voj⭑·o^4.a} , kies⭑ komenc⭑·a kaj⭑ fin⭑·a punkt⭑·oj est⭑·as egal⭑·aj.
Silk⭑·a Voj⭑·o
Antikv⭑·a tra⭑-azi⁸·a voj⭑-ret⭑·o, kiu lig⭑·is plej⭑ orient⭑·e Ĉin⁹·uj·on kaj⭑
plej⭑ Okcident⭑·e Mediterane⁸·on, per⭑ kiu port⭑·iĝ·is divers⭑·aj
komerc⭑·aĵ·oj, inter·ali⭑·e ĉin⁹·a silk⭑·o: tiu+temp⭑·e la⭑ ĉef⭑·a eksport¹·aĵ·o de⭑
Ĉini⁽⁺⁾·o est⭑·is silk⭑·aĵ·oj, pro⭑ tio la⭑ eŭrop⭑·an·oj nom⭑·is tiu·n voj⭑·on
Silk⭑·a Voj⭑·o ; en⭑ la⭑ antikv⭑·ec·o kaj⭑ mez⭑-epok⭑·o ĝi·n tra·pas⭑·is ne⭑ nur⭑
karavan¹·oj, vetur⭑·ant·aj laŭ⭑ la⭑ Silk⭑·a Voj⭑·o, sed⭑ ankaŭ⭑ legi⭑·oj de⭑
Aleksandr⭑·o la⭑ Grand⭑·a, trup¹·oj de⭑ arab⁸·aj milit⭑·estr·oj, hord⁽⁺⁾·oj de⭑
ĉingis⁽⁺⁾·--ĥan⁽⁺⁾·o ; en⭑ la⭑ antikv⭑·ec·o la⭑ guberni²·o serv⭑·is kiel⭑ grav⭑·a
trans·ŝarĝ⭑·a staci⭑·o ĉe⭑ la⭑ sud⭑·--okcident⭑·a Silk⭑·a Voj⭑·o ; iu·j opini⭑·as,
ke⭑ la⭑ ebur²·o en·konduk⭑·iĝ·is laŭ⭑ la⭑ sud⭑·a Silk⭑·a Voj⭑·o, kaj⭑ oni
trans·port⭑·is tie·n ankaŭ⭑ mar⭑·ajn konk⭑·aĵ·ojn .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.177 2023/10/21 16:50:36 ]
__________________________________________________________________