vokal⭑·/·o

vokal⭑·o

          Son⭑·o, kiu est⭑·as far⭑·at·a sen⭑ bar⭑·o de⭑ la⭑ aer⭑-flu⭑·o, kaj⭑ kiu pov⭑·as
          port⭑·i akcent⭑·on. La⭑ voĉ⭑-kord⭑·oj far⭑·as ton⭑·on (vibr¹·ig·as la⭑ aer⭑·on),
          kaj⭑ la⭑ lang⭑·o form⭑·as la⭑ son⭑·on. La⭑ vokal⭑·oj diferenc⭑·as inter⭑ si laŭ⭑
          la⭑ pozici¹·o de⭑ la⭑ lang⭑·o: laŭ⭑ vast⭑·ec·o kaj⭑ laŭ⭑ antaŭ·ec⭑·o. En⭑
          {silab⭑·o} vokal⭑·o est⭑·as ties⭑ ĉef⭑·a, la⭑ plej⭑ fort⭑·a part⭑·o: la⭑ simpl⭑·aj
          vokal⭑·oj de⭑ Esperant⭑·o est⭑·as a, e, i, o, u; el⭑ mal·simpl⭑·aj vokal⭑·oj
          Esperant⭑·o hav⭑·as nur⭑ {diftong¹·ojn} . {son⭑·ant·o}

          Rim.: Laŭ⭑ la⭑ kriteri²·o de⭑ daŭr⭑·ec·o oni foj⭑·e divid⭑·as la⭑ vokal⭑·ojn
          inter⭑ long⭑·aj kaj⭑ mal·long⭑·aj. Ne⭑ ĉiu·j lingv⭑·oj kon⭑·as ĉi⭑ tiu·n
          disting⭑·on. Iu·j Esperant⭑·ist·aj fonetik¹·ist·oj kaj⭑ prozodi¹·ist·oj,
          ekzempl⭑·e Kalocsay, rekomend⭑·as, ke⭑ oni long⭑·ig·u la⭑ vokal⭑·on de⭑
          {akcent⭑·a} silab⭑·o, se⭑ ĝi trov⭑·iĝ·as fin⭑·e de⭑ la⭑ silab⭑·o: vi-no (kun⭑
          long⭑·a i) kontrast¹·e al⭑ pin-to aŭ⭑ vi-na-gro (kun⭑ mal·long⭑·aj i).
          Vokal⭑·oj de⭑ {du⭑·on+akcent⭑·aj} silab⭑·oj kutim⭑·e ne⭑ rajt⭑·as long⭑·iĝ·i:
          mi-mi-a, a-pud.

kvazaŭ·vokal⭑·o, du⭑·on-vokal⭑·o

          Iu el⭑ la⭑ {son⭑·ant·oj} , kiu·j pov⭑·as okaz⭑·e funkci¹·i kiel⭑ konsonant⭑·o;
          en⭑ Esperant⭑·o tem⭑·as pri⭑ la⭑ vokal⭑·oj i kaj⭑ u (skrib⭑·at·aj j kaj⭑ ŭ,
          kiam⭑ ili est⭑·as konsonant⭑·oj): La⭑ du⭑·on-vokal⭑·oj est⭑·as tiu·j fonem⁽⁺⁾·oj,
          kiu·j funkci¹·as kiel⭑ konsonant⭑·oj, tamen⭑ simil⭑·as al⭑ vokal⭑·oj en⭑ si⭑·a
          artikulaci⁽⁺⁾·o .

lig⭑-vokal⭑·o

          Krom·vokal⭑·o kiu aper⭑·as inter⭑ vort⭑·oj aŭ⭑ vort⭑·er·oj facil⭑·ig·e por⭑
          el·parol⭑·o: „poŝt⭑-kest⭑·o“ [est⭑·as] sam⭑+struktur¹·a kiel⭑ la⭑ form⭑·o kun⭑
          lig⭑-vokal⭑·o, nom⭑·e „poŝt⭑·o-kest⭑·o“ .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.108 2023/12/12 20:10:30 ]
     __________________________________________________________________