vidu ankaŭ la klarigojn
vulgar¹·/·a

vulgar¹·a

   1.
          Mank·a je bel~gust·o, kultur¹·o, bon·aj manier·oj, bon·a eduk·o ktp:

        a)
                (pri hom·o) {Krud·a} , mal·elegant¹·a, ne·eduk·it·a, pleb⁴·a: mizer·a
                vagabond⁽⁺⁾·o […] pervers⁽⁺⁾·a,  vulgar¹·a ; du·on-kler·a, vulgar¹·a,
                sed ne mal·bon·a hom·o ; vid·ant·e ĉi tiu·jn fremd·ul·ojn,
                fort·ajn, mal·graci·ajn, vulgar¹·e rid·ant·ajn, odor·ant·ajn seb·on
                kaj parol·ant·ajn ne·kon·at·an kaj mal·mol·an lingv·on, [li]
                ek·bol·is . {frivol¹·a^3} , {obscen⁽⁺⁾·a}

        b)
                (pri ·o) Mal·fajn⁽⁺⁾·a, mal·bon+ton·a, mal·bel+gust·a, eventual¹·e 
                mal·dec·a: la nom·ovirg·ul·in·oest·as sufiĉ·e vulgar¹·a kaj
                mult·e ne tiel bon+ton·a, kiel la nom·ostamp·il·o“ ;
                _Histrion⁽⁺⁾·o._ Arleken·o, amuz·ant·a la publik·on per vulgar¹·aj
                komik¹·aĵ·oj ; Neces·us por ĉi son·' familiar²·a, ⫽ (…) ⫽ agrabl·a
                vort·o, ĉar ekzist·as nurlafurz⁹·o“, sed ĝi est·as tro
                vulgar¹·a . {trivial·a} , {mal·delikat·a}

        c)
                (pri teori·o, koncept²·o) Simpl·ig·it·a ĝis mis·prezent·o,
                absurd¹·o: vulgar¹·a ekonomik⁽⁺⁾·o, marks⁽⁺⁾·ism·o; la supr·aĵ·a, vulgar¹·a
                form·o, en kiu la materi¹·ism·o de la 18-a jar-cent·o plu
                ekzist·as hodiaŭ en la kap·oj de natur+esplor·ist·oj kaj
                kurac·ist·oj kaj en la kvin+dek·aj jar·oj est·is predikat·a de
                 ; tiu vulgar¹·a sinkretism⁽⁺⁾·o
                de la ĉin⁹·a kaj la japan⁹·a .

          {banal²·a} , {trivial·a} , {primitiv²·a} , {pervers⁽⁺⁾·a} , {profan³·a} ,
          {proz¹·a^2}

   2.
          {Ordinar·a} , {komun+uz·a} : la orator¹·a honest·ec·o ne est·as, do,
          ident¹·a al honest·ec·o en vulgar¹·a senc·o de la vort·o ; la mez+epok·a
          Latin⁽⁺⁾·a […] kun·ig·is ĉiu·jn tri antaŭ·ajn lingv·o-form·ojn: la Latin⁽⁺⁾·an
          klasik¹·an, vulgar¹·an (t.e. la popol·an) kaj krist·an·an ; la klar·ec·o
          de la ĉiu+tag·a, vulgar¹·a lingv·o, kiu est·as unu el la plej grand·aj
          avantaĝ⁸·oj de Esperant·o .

   Rim.: Ĉi tiu·j du senc·oj (respond·aj al mal·sam·aj tradici¹·oj naci·aj) ne
   pov·as kun·ekzist·i en raci¹·a kaj klar·a lingv·o. Ili est·as preskaŭ
   kontraŭ·aj: {vulgar¹·a^2} karakteriz¹·as io·n kiel afer·on kutim·an, normal¹·an,
   ordinar·an; dum {vulgar¹·a^1.a} est·as mal·aprob·a, ĝi atribu¹·as ec·on
   mal·bon·an, mal·konven·an kaj evit·ind·an.  kaj  uz·ad·is nur
   la senc·on vulgar¹·a^1.a, kiu efektiv·e est·as pli inter·naci·a kaj util·a (ĉar
   la senc·on vulgar¹·a^2 pli taŭg·e kaj ne·mis·kompren·ebl·e esprim·as la
   adjektiv·ojordinar·a“, „kutim·a“, „komun+uz·a“).

vulgar¹·ec·o

          Ec·o de tio, kio est·as vulgar¹·a, banal²·a, mal·delikat·a: la cindr·o,
          kiu fal·is el li·aj har·oj, la vulgar¹·ec·o de la ĉifon·a vest·o, ĉio ĉi
          est·is por li abomen·a ; li vol·as sufok·i la vulgar¹·ec·on kaj
          mizer·ec·on de la ordinar·a viv·o .

vulgar¹·ig·i

   (tr)

   1.
          Far·i {vulgar¹·a^1} :  oft·e vulgar¹·ig·as la tekst·on en tut·e
          ne·toler·ebl·a manier·o ; vulgar¹·ig·i kritik·on al tio, kio·n ĝi ŝajn·as
          el·vok·i ĉe  ,  ne dec·as sur la paĝ·oj de tiu ĉi revu²·o ;
          Renat⁽⁺⁾·o k.a. ne vulgar¹·ig·u la afer·on per la stult²·aĵ·o, ke tiu·j,
          kiu·jn la kondut·o de  ŝok⁹·as, ·is sen·kritik·a pred⁽⁺⁾·o de
          uson⁹·a propagand¹·o .

   2.
          {Popular²·ig·i} , vast·e kon·ig·i, uz·ig·i; ig·i ordinar·a komun+uz·a:
          vulgar¹·ig·i nov·an el·trov·on.

vulgar¹·ul·o

   1.
          Hom·o {vulgar¹·a^1.a} : mi esper·as, ke vi ne far·iĝ·os edz·in·o de ĉi
          tiu vulgar¹·ul·o .

   2.
          {Pleb⁴·an·o} : dum  , vulgar¹·ul·e vest·it·e, si·n ten·is je kelk·e
          da paŝ·oj mal·antaŭ ili .

mal·vulgar¹·a

          Kiu ne vulgar¹·as, ne banal²·as, ne krud·as, sed elegant¹·e
          disting·iĝ·as; {rafin·it·a} .

mal·vulgar¹·ec·o

          Elit⁽⁺⁾·a, elegant¹·a sin⁸-disting·o dis~de ordinar·aĵ·oj: ŝi est·is
          bon+gust·eg·e vest·it·a kaj far·is al mi impres·on de sen·kompar·a
          mal·vulgar¹·ec·o .

   [artikol-versi⁹·o: 1.31 2023/10/21 16:50:36 ]
     __________________________________________________________________