vidu ankaŭ la klarigojn
vund⭑·/·i
vund⭑·o
1.
Ekster⭑·a aŭ⭑ intern⭑·a {difekt⭑·o} de⭑ organism¹·o, kaŭz⭑·it·a de⭑ frap⭑·o: la⭑
sang⭑·o el⭑ la⭑ vund⭑·o flu⭑·is ; ĝi est⭑·as lepr⭑·o, kiu ek·flor⭑·is sur⭑ la⭑
brul⭑-vund⭑·o ; [li] bandaĝ²·as ili⭑·ajn vund⭑·ojn ; cikatr⭑·oj […] rest⭑·is
post⭑ la⭑ vund⭑·oj ; ankoraŭ⭑ la⭑ vund⭑·oj de⭑ la⭑ milit⭑·o ne⭑ bon⭑·e san⭑·iĝ·is
[…] la⭑ perd⭑·o de⭑ la⭑ kar⭑·aj […] ne⭑ esting⭑·iĝ·is ; sinjor⭑·oj si·n bat⭑·as,
serv⭑·ant·oj vund⭑·ojn ricev⭑·as ; unu⭑ vund⭑·o ali⭑·an kurac⭑·as ( {kojn⭑·o} )
; saĝ⭑·a hund⭑·o post⭑ la⭑ vund⭑·o ( {spert⭑·o} , {brog⭑·i} ) .
2.
Anim⭑·a {sufer⭑·o} , kaŭz⭑·it·a de⭑ {aflikt³·o} : la⭑ nom⭑·o de⭑ la⭑ hom⭑·o am⭑·it·a
kaj⭑ perd⭑·it·a ek·pik⭑·is la⭑ vund⭑·on de⭑ ŝi⭑·a kor⭑·o kvazaŭ⭑ per⭑ […] ponard⭑·o
; la⭑ vund⭑·o de⭑ la⭑ kor⭑·o iel⭑ cikatr⭑·iĝ·is ; tio est⭑·as li⭑·a vund⭑·a lok⭑·o
(rimed⭑·o por⭑ li·n sukces⭑·e atak⭑·i; {flank⭑·o} ) ; lang⭑·a vund⭑·o plej⭑
profund⭑·a ; vund⭑·o sekret⭑·a dolor⭑·as plej⭑ mult⭑·e .
vund⭑·i
(tr)
1.
{Difekt⭑·i} viv⭑·an korp⭑·on per⭑ tranĉ⭑·o, pik⭑·o aŭ⭑ kontuz⭑·o: [li] streĉ⭑·is
la⭑ paf⭑-ark⭑·on, kaj⭑ vund⭑·is la⭑ reĝ⭑·on ; el·vetur⭑·ig·u mi·n el⭑ la⭑
milit⭑·ist·ar·o, ĉar⭑ mi est⭑·as vundita ; brul⭑-vund⭑·i hom⭑·ojn per⭑ fajr⭑·o ;
la⭑ dorn⭑·oj […] vund⭑·is al⭑ li la⭑ vizaĝ⭑·on ; ŝi pik⭑-vund⭑·is si·n ; vi
vund⭑·as vi⭑·ajn dors⭑·ojn per⭑ rimen⭑·oj ; [li] fal⭑·int·e el⭑ bicikl¹·et·o,
grav⭑·e vund⭑·is si⭑·an genu⭑·on ; mort⭑·ig·e vund⭑·i ; kiu bat⭑·as edz⭑·in·on,
tiu vund⭑·as si·n mem⭑ . {kontuz⭑·i} , {lez⁽⁺⁾·i}
2.
{Sufer⭑·ig·i} ies⭑ anim⭑·on per⭑ dolor⭑·a frap⭑·o: oft⭑·e ne⭑ pri·pens⭑·it·a
parol⭑·o vund⭑·as kiel⭑ glav⭑·o ; la⭑ lake⭑·oj en⭑ livre⭑·o […] vund⭑·is li⭑·an
demokrati⁸·an sent⭑·on ; [tio] vund⭑·is ŝi⭑·an gust⭑·on kaj⭑ inklin⭑·on al⭑
elegant¹·ec·o ; ŝi⭑·a mem·am⭑·o est⭑·is profund⭑·e vundita per⭑ tio, ke⭑ neniu
[…] turn⭑·is si⭑·an atent⭑·on al⭑ ŝi . {aflikt³·i} , {ofend⭑·i}
vund⭑·a
1.
Rilat⭑·a al⭑ vund⭑·o: ŝi marŝ⭑·as nud⭑+pied⭑·e kaj⭑ iĝ⭑·as vund⭑·a ; vund⭑·a febr⭑·o
. pik⭑·i al⭑ iu la⭑ vund⭑·an lok⭑·on ; vund⭑·aj punkt⭑·oj est⭑·as plur⁴·aj:
Brut⁽⁺⁾·o erar⭑·e supoz⭑·as, ke⭑ la⭑ amas⭑·o kompren⭑·os li⭑·ajn abstrakt¹·ajn,
princip⭑·ajn ideal¹·ojn . {vund⭑·a lok⭑·o}
2.
Vund⭑·ant·a: ponard⭑·o vund⭑·a aŭ⭑ eĉ⭑ mort⭑·ig·a ; seri⭑·o da⭑ mal·feliĉ⭑·oj
[est⭑·is] profund⭑·e vund⭑·aj al⭑ la⭑ psik⁽⁺⁾·o ; li jen⭑ kaj⭑ jen⭑ uz⭑·is
vund⭑·ajn dir⭑·ojn .
vund⭑-ebl⭑·a
Tia, ke⭑ ebl⭑·as ĝi·n vund⭑·i, damaĝ⁽⁺⁾·i, difekt⭑·i: sol⭑·e la⭑ kalkan⭑·o de⭑
Aĥil⁽⁺⁾·o est⭑·is vund⭑-ebl⭑·a ; kiel⭑ aer’ li est⭑·as ne·vund⭑-ebl⭑·a ; li ne⭑
tim⭑·is la⭑ est⭑·ont·ec·on […] li ne⭑ est⭑·is plu⭑ vund⭑-ebl⭑·a eĉ⭑ de⭑ la⭑ dub⭑·o ;
sent⭑·as si·n eg⭑·e vund⭑-ebl⭑·a ; help⭑·i la⭑ plej⭑ vund⭑-ebl⭑·ajn hom⭑·ojn
en⭑ la⭑ soci³·o ; la⭑ rezist⁴·ad·o est⭑·as en⭑ tre⭑ vund⭑-ebl⭑·a pozici¹·o ; la⭑
tut⭑+mond⭑·a financ¹·a kriz⭑·o [...] akr⭑·e montr⭑·is la⭑ vund⭑-ebl⭑·ec·on de⭑ la⭑
reg⭑·ist·ar·oj . {sen·defend⭑·a}
vund⭑·iĝ·i
(ntr)
Ricev⭑·i vund⭑·on: la⭑ hom⭑·oj brul⭑+vund⭑·iĝ·is per⭑ grand⭑·a varm⭑·eg·o ; la⭑
oficir⭑·o vund⭑·iĝ·is jam⭑ hieraŭ⭑, li ricev⭑·is paf⭑·on de⭑ mal·antaŭ⭑·e ; en⭑
la⭑ okaz⭑·o, se⭑ mi vund⭑·iĝ·os, […] mi far⭑·iĝ·os ne·kapabl⭑·a plen⭑·um·i mi⭑·an
am⭑·at·an labor⭑·on ; laŭ⭑ unu⭑ vid⭑-punkt⭑·o est⭑·is bon⭑+ŝanc¹·e ke⭑ li vund⭑·iĝ·is
tiel⭑ fru⭑·e en⭑ la⭑ milit⭑·o, se⭑ vund⭑·iĝ·i li dev⭑·is .
brul⭑-vund⭑·i
(tr)
Vund⭑·i per⭑ fajr⭑·o aŭ⭑ ali⭑·a brul⭑·ig·aĵ·o: la⭑ fajr⭑·o ĉiam⭑ serĉ⭑·is okaz⭑·on
brul⭑-vund⭑·i al⭑ li la⭑ fingr⭑·ojn ; salt⭑·ant·a skori⁽⁺⁾·o li·n brul⭑-vund⭑·as ;
la⭑ mal·grand⭑·aj sabl⭑·er·oj brul⭑-vund⭑·is kvazaŭ⭑ fajr⭑·er·oj ; tiu ĉi⭑ kis⭑·o
brul⭑-vund⭑·is Viniciuson kaj⭑ inspir⭑·is al⭑ li nov⭑·an abomen⭑·on .
{brog⭑·i^2}
frost⭑·o-vund⭑·o, frost⭑-vund⭑·o
Rigid⭑·iĝ·o pro⭑ frost⭑·iĝ·o de⭑ korp⭑·a lok⭑·o, kiu blank⭑·iĝ·as, ŝvel⭑·as,
post⭑·e eventual¹·e nigr⭑·iĝ·as kaj⭑ de·fal⭑·as; pli⭑ grav⭑·a ol⭑ {frost⭑·o-ŝvel⭑·o}
: la⭑ frost⭑·o-vund⭑·oj pov⭑·as ankaŭ⭑ infekt⭑·iĝ·i kaj⭑ tetanoso pov⭑·as
est⭑·iĝ·i ; mi est⭑·is sav⭑·it·a, nur⭑ la⭑ pied⭑-fingr⭑·oj de⭑ la⭑ mal·dekstr⭑·a
pied⭑·o frost⭑+vund⭑·iĝ·is ; gvid⭑·is lecion⭑·on kun⭑
fleg⭑·ist·in·oj kaj⭑ help⭑+kurac⭑·ist·oj de⭑ la⭑ pli·fort⭑·ig·a grup⭑·o — rakont⭑·is
al⭑ ili pri⭑ kurac⭑·ad·o de⭑ frost⭑-vund⭑·oj .
grat⭑-vund⭑·i
(tr)
Vund⭑·i grat⭑·ant·e: la⭑ sub·hejt⭑·ist·o post⭑·e el·ven⭑·is kun⭑ sang⭑·ant·aj kaj⭑
vund⭑-bat⭑·it·aj kaj⭑ gratvunditaj krur⭑·oj ; for·pren⭑·u la⭑ kat⭑·in·on, ja⭑ ĝi
li·n grat⭑-vund⭑·os! ; grat⭑-vund⭑·o.
skrap⭑-vund⭑·i
(tr)
Supr⭑·aĵ·e vund⭑·i per⭑ skrap⭑·ad·o: la⭑ dekstr⭑·a vang⭑·o de⭑ la⭑ poet¹·o est⭑·is
freŝ⭑·e skrapvundita ; mil⭑·oj da⭑ ŝir⭑-lok⭑·oj sur⭑ la⭑ branĉ⭑·oj
skrap⭑-vund⭑·os vi⭑·an haŭt⭑·on kaj⭑ vest⭑·ar·on ; mi iom⭑·et·e skrap⭑-vund⭑·is al⭑
mi la⭑ man⭑·on, li dir⭑·is, kaj⭑ met⭑·is la⭑ lang⭑·on sur⭑ la⭑ skrap⭑·aĵ·on .
skrap⭑-vund⭑·o
Vund⭑·o difekt⭑·ant·a la⭑ surfac⁸·on de⭑ la⭑ haŭt⭑·o; {ekskoriaci⁽⁺⁾·o} : ah⁽⁺⁾ ha⭑,
ah⁽⁺⁾ ha⭑, – tre⭑ kontent⭑·e dir⭑·is la⭑ kurac⭑·ist·o, – nun⭑, kial⭑ tiu
skrap⭑-vund⭑·o ? la⭑ bros⭑·ad·o neniam⭑ for·pas⭑·is sen⭑ kelk⭑·aj skrap⭑-vund⭑·oj
por⭑ Andre⁽⁺⁾·o .
tranĉ⭑-vund⭑·i
(tr)
Vund⭑·i per⭑ tranĉ⭑·a objekt⭑·o, en·iĝ⭑·e: ŝi antaŭ⭑·e tranĉ⭑-vund⭑·is al⭑ si
tiu·jn fingr⭑·ojn ĉe⭑ la⭑ falang²·oj ; maten⭑·e la⭑ pantalon⭑·o hav⭑·is tia·jn
fald⭑·aĵ·ojn, ke⭑ oni pov⭑·is per⭑ ili si·n tranĉ⭑-vund⭑·i .
tranĉ⭑-vund⭑·o
Mal·larĝ⭑·a vund⭑·o kaŭz⭑·it·a de⭑ en·tranĉ⭑·o: la⭑ ĉeval⭑·o salt⭑·ad·is sovaĝ⭑·e,
kaj⭑ du⭑-tri⭑ profund⭑·aj tranĉ⭑-vund⭑·oj aper⭑·is sur⭑ ĝi⭑·aj flank⭑·oj .
vund⭑-lok⭑·o , vund⭑·o-lok⭑·o
Vundita lok⭑·o: pli⭑ mal·grand⭑·a adher⁽⁺⁾·a bandaĝ²·o pov⭑·as est⭑·i lok⭑·it·a
super⭑ la⭑ vund⭑-lok⭑·o post⭑ for·ig⭑·o de⭑ la⭑ gaz¹·o, se⭑ la⭑ vund⭑·o mal·rapid⭑·e
re·san⭑·iĝ·as .
vund⭑·a lok⭑·o
1.
{Vund⭑-lok⭑·o}
2.
{Vund⭑-ebl⭑·a} lok⭑·o: pik⭑·i al⭑ iu la⭑ vund⭑·an lok⭑·on ; demand⭑·is
La⭑ Majstr⭑·on pri⭑ febl⁽⁺⁾·a punkt⭑·o, vund⭑·a lok⭑·o aŭ⭑ aĥil⁽⁺⁾·a kalkan⭑·o de⭑ la⭑
insolent⁽⁺⁾·a madrid⁽⁺⁾·an·o . {mal·fort⭑·aĵ·o}
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.50 2023/10/21 16:50:36 ]
__________________________________________________________________