vidu ankaŭ la klarigojn
zorg⭑·/·i
zorg⭑·i
(x)
1.
Serioz⭑·e direkt⭑·i si⭑·an atent⭑·on kaj⭑ aktiv⭑·ec·on al⭑ ies⭑ bon⭑·o: mi
zorg⭑·as pri⭑ ŝi tiel⭑ kiel⭑ mi zorg⭑·as pri⭑ mi mem⭑ ; [li] zorg⭑·u pri⭑
li⭑·a kurac⭑·ad·o ; pri⭑ la⭑ azen⭑·in·oj, kiu·j perd⭑·iĝ·is […] ne⭑ zorg⭑·u, ĉar⭑
ili est⭑·as trov⭑·it·aj ; Li ĉirkaŭ⭑·is li·n, zorg⭑·is pri⭑ li, ⫽ Gard⭑·is
li·n kiel⭑ pupil⭑·on de⭑ Si⭑·a okul⭑·o ; li laŭt⭑·e plor⭑·is, hom⭑·oj en·ir⭑·ad·is
kaj⭑ el·ir⭑·ad·is, […sed⭑] neniu zorg⭑·is pri⭑ la⭑ knab⭑·o ; [ŝi] kuŝ⭑·ig·is
li·n sur⭑ la⭑ sabl⭑·o kaj⭑ zorg⭑·is, ke⭑ li⭑·a kap⭑·o kuŝ⭑·u alt⭑·e ; pli⭑ zorg⭑·as
unu⭑ patr⭑·in·o pri⭑ dek⭑ infan⭑·oj ol⭑ dek⭑ infan⭑·oj pri⭑ unu⭑ patr⭑·in·o ;
zorg⭑·u pri⭑ vi kaj⭑ nenio·n pli⭑ (vd {naz⭑·o} ) . {fleg⭑·i} , {klopod⭑·i} ,
{pri·gard⭑·i} , {vart⭑·i}
2.
Aplik³·i si⭑·an atent⭑·on al⭑ io, por⭑ {cert⭑·ig·i} ties⭑ bon⭑·an stat⭑·on aŭ⭑
funkci¹·ad·on: vi mastr⭑·um·os en⭑ ni⭑·a dom⭑·o, kuir⭑·os, lav⭑·os, […] zorg⭑·os
pri⭑ ord⭑·o kaj⭑ pur⭑·ec·o ; ŝi konserv⭑·is ĉiam⭑ la⭑ sam⭑·ajn esprim⭑·ojn kaj⭑
zorg⭑·is ili⭑·an preciz⭑·ec·on ; baldaŭ⭑ li est⭑·is dev⭑·ig·at·a zorg⭑·i pri⭑ si⭑·a
profesi⭑·o, kaj⭑ li forges⭑·ad·is la⭑ bird⭑·on ; zorg⭑·u pri⭑ tio, ke⭑ vi
pov⭑·u rakont⭑·i sufiĉ⭑·e bel⭑·an fabel⭑·on, ĉar⭑ tio est⭑·as por⭑ mi⭑·aj
ge·patr⭑·oj la⭑ plej⭑ agrabl⭑·a temp⭑·o-pas⭑·ig·o ; la⭑ orf⭑-in⭑·o zorg⭑·is pri⭑ ĉio
por⭑ kontent⭑·ig·i si⭑·an sinjor⭑·in·on ; por⭑ si⭑·a viv⭑-ten⭑·o li pov⭑·is jam⭑
mem⭑ zorg⭑·i ; tajlor⭑·o zorg⭑·as pri⭑ la⭑ vest⭑·oj ; kiom⭑ mi ŝuld⭑·as? […]
hav⭑·u la⭑ bon⭑·ec·on ne⭑ zorg⭑·i, li atend⭑·os ; ali⭑·a urb⭑·estr·o,
kompren⭑·ebl·e, zorg⭑·us pri⭑ si⭑·aj profit⭑·oj ; antaŭ⭑ ĉio zorg⭑·u ofic⭑·on,
plezur⭑·o atend⭑·os si⭑·an vic⭑·on ; zorg⭑·u vi⭑·an meti⭑·on, kaj⭑ ne⭑ miks⭑·u vi·n
en⭑ ali⭑·an ; zorg⭑·u viv⭑·on vi⭑·an kaj⭑ las⭑·u viv⭑·i ali⭑·an ; far⭑·u vi⭑·an
afer⭑·on, Di⭑·o zorg⭑·os ceter⭑·on ; la⭑ cel⭑·o de⭑ ni⭑·a gazet⭑·o est⭑·as zorg⭑·i
pri⭑ la⭑ vast⭑·ig·ad·o de⭑ la⭑ lingv⭑·o; zorg⭑·u, ke⭑ la⭑ reĝ⭑·o ricev⭑·u la⭑
leter⭑·ojn ; zorg⭑·i, ke⭑ la⭑ elekt⭑·it·oj est⭑·u hom⭑·oj prudent⭑·aj ; est⭑·is
riĉ⭑·e zorg⭑·it·a pri⭑ ĉiu societ⭑·a bezon⭑·o . {atent⭑·i} , {okup⭑·iĝ·i}
3.
Mal·trankvil⭑·iĝ·i pro⭑ ne·cert⭑·ec·o aŭ⭑ dub⭑·ec·o de⭑ io, kio·n oni
konsider⭑·as grav⭑·a: zorg⭑·i pri⭑ la⭑ morgaŭ⭑·a tag⭑·o ; la⭑ mal·sat⭑·o, pri⭑
kiu vi zorg⭑·as, persekut⭑·os vi·n ; vi ja⭑ memor⭑·as ĉio·n, kio·n vi
dev⭑·as parol⭑·i? […] ne⭑ zorg⭑·u, mi bon⭑·e lud⭑·os mi⭑·an rol¹·on ; [nu⭑, vi]
for·ir⭑·os, sen⭑ zorg⭑·i pri⭑ ŝi⭑·a grumbl²·ad·o ; riĉ⭑·a zorg⭑·as pri⭑ ĉampan⭑·o,
mal·riĉ⭑·a pri⭑ pan⭑·o ; lingv⭑·oj natur⭑·aj […] tut⭑·e ne⭑ bezon⭑·is zorg⭑·i pri⭑
facil⭑·ec·o .
zorg⭑·o
1.
Atent⭑·a pen⭑·ad·o cert⭑·ig·i bon⭑·on aŭ⭑ prosper⭑·on de⭑ iu aŭ⭑ io (vd
{pri·zorg⭑·i} ): li⭑·a unu⭑·a zorg⭑·o est⭑·is ig⭑·i sen·risk⭑·a la⭑ ekzist⭑·ad·on de⭑
li⭑·a fil⭑·o ; al⭑ ili tre⭑ kontent⭑·e li trans·don⭑·is la⭑ tut⭑·an zorg⭑·on kaj⭑
aŭtoritat⭑·on pri⭑ la⭑ lingv⭑·o ; neniu roman¹·ist·o en⭑ la⭑ irland⁸·a lingv⭑·o
hodiaŭ⭑ verk⭑·as kun⭑ kompar⭑·ebl·aj zorg⭑·o, preciz⭑·ec·o kaj⭑ klar⭑·ec·o .
2.
Prem⭑-sent⭑·o pro⭑ {respond⭑·ec·o} kaj⭑ rilat⭑·aj mal·agrabl⭑·aĵ·oj: pez⭑·aj
zorg⭑·oj prem⭑·as mi⭑·an brust⭑·on ; se⭑ oni ne⭑ hav⭑·as zorg⭑·ojn pro⭑ pan⭑·o,
oni tiam⭑ far⭑·as al⭑ si zorg⭑·ojn de⭑ am⭑·o ; manĝ⭑·u vi⭑·an pan⭑·on kun⭑
trem⭑·o, kaj⭑ trink⭑·u vi⭑·an akv⭑·on kun⭑ ĉagren⭑·o kaj⭑ zorg⭑·oj ; [ŝi]
pas⭑·ig·ad·is tag⭑·ojn feliĉ⭑·ajn, liber⭑·ajn de⭑ zorg⭑·oj kaj⭑ mal·ĝoj⭑·o ; de⭑
zorg⭑·oj, ne⭑ de⭑ jar⭑·oj blank⭑·iĝ·as la⭑ har⭑·oj ; mal·pli⭑ da⭑ hav⭑·o, mal·pli⭑
da⭑ zorg⭑·oj ; rust⭑·o manĝ⭑·as la⭑ fer⭑·on kaj⭑ zorg⭑·o la⭑ hom⭑·on ; ĉiu
morgaŭ⭑ hav⭑·as si⭑·an zorg⭑·on . {klopod⭑·o^2}
zorg⭑·a
Kun⭑ zorg⭑·o, plen⭑·a de⭑ zorg⭑·o: sub⭑ la⭑ zorg⭑·a okul⭑·o de⭑ l'⭑ pastr⭑·oj ;
blank⭑·a rajd⭑-mantel⭑·o […] en·kovr⭑·is li⭑·ajn graci⭑·ajn membr⭑·ojn [kaj⭑…]
montr⭑·is plej⭑ zorg⭑·an drapir⭑·ad·on ; li iĝ⭑·is eg⭑·e nerv¹·a, fum⭑·as
tri⭑·obl·e pli⭑, hav⭑·as zorg⭑·an mien⭑·on ; zorg⭑·aj pens⭑·oj de⭑ la⭑ patr⭑·in·o ;
Aleksandr⭑·o far⭑·is fundament⭑·e zorg⭑·ajn ban⭑·ojn por⭑ si⭑·a korp⭑·o ; far⭑·i
plej⭑ zorg⭑·an nekropsi⁽⁺⁾·an ekzamen⭑·on de⭑ li⭑·a korp⭑·o ; li⭑·a frunt⭑·o
el·montr⭑·is zorg⭑·an pri·pens⭑·ad·on . {asidu⁽⁺⁾·a} , {konscienc⭑·a} ,
{skrupul²·a}
zorg⭑·em·a
Daŭr⭑·e zorg⭑·ant·a, akurat¹·em·a, eventual¹·e mal·trankvil⭑·a pri⭑ est⭑·ont·a
stat⭑·o de⭑ afer⭑·oj: ĉio est⭑·is pur⭑·a kaj⭑ bon⭑+ord⭑·a kaj⭑ sur⭑ ĉio est⭑·is
vid⭑·at·a la⭑ man⭑·o de⭑ bon⭑·a kaj⭑ zorg⭑·em·a mastr⭑·in·o ; ĉe⭑ mult⭑·e da⭑ saĝ⭑·ec·o
est⭑·as mult⭑·e da⭑ zorg⭑·em·ec·o ; la⭑ antaŭ·zorg⭑·em·o mal·kovr⭑·os al⭑ vi la⭑
mal·san⭑·on kaj⭑ la⭑ spert⭑·o montr⭑·us la⭑ rimed⭑·on ; sur⭑ ĉio est⭑·is vid⭑·at·a
la⭑ man⭑·o de⭑ bon⭑·a kaj⭑ zorg⭑·em·a mastr⭑·in·o ; ie proksim⭑·e kuŝ⭑·as bord⭑·oj
de⭑ Baltik⁽⁺⁾·o, ie proksim⭑·e bru⭑·as la⭑ viv⭑·o, zorg⭑·em·a, mal·trankvil⭑·a,
mal·kviet⭑·a .
zorg⭑·at·o
Person⭑·o pri⭑ kiu oni zorg⭑·as, precip⭑·e ne·plen⭑+aĝ⭑·a infan⭑·o: mi est⭑·as
la⭑ zorg⭑·ant·o de⭑ tiu ĉi⭑ infan⭑·o, kaj⭑ ĝi est⭑·as mi⭑·a zorg⭑·at·o ;
est⭑·is ir⭑·int·a al⭑ , por⭑ bon⭑+ven⭑·ig·i la⭑ mal·nov⭑·an amik⭑·on kaj⭑
li⭑·ajn zorg⭑·at·ojn, al·ven⭑·ont·ajn per⭑ la⭑ grand⭑·a karavan¹·o ; [la⭑
doktor⭑·o] ne⭑ pov⭑·is si·n de·ten⭑·i montr⭑·i tia·n grand⭑·an interes⭑·on je⭑ la⭑
re·ven⭑·o de⭑ si⭑·a mal·nov⭑·a lern⭑·ant·o kaj⭑ zorg⭑·at·o .
zorg⭑·ant·o, pri·zorg⭑·ant·o
Person⭑·o, kiu zorg⭑·as pri⭑ iu, precip⭑·e pri⭑ ne·plen⭑+aĝ⭑·a orf⭑·o: li est⭑·is
pri·zorg⭑·ant·o de⭑ […] fi·lin⭑·o de⭑ li⭑·a onkl⭑·o, ĉar⭑ ŝi ne⭑ hav⭑·is patr⭑·on
nek⭑ patr⭑·in·on ; la⭑ jun⭑·a reĝ⭑·o ven⭑·ig·is si⭑·an patr⭑·on kaj⭑ zorg⭑·ant·on
kaj⭑ super·ŝut⭑·is ili·n per⭑ trezor⭑·oj ; ne·vid⭑·ebl·a anĝel⭑·o-zorg⭑·ant·o
send⭑·is al⭑ li porci⭑·on per⭑·e de⭑ mal·jun⭑·a kuir⭑·ist·in·o . {kurator⭑·o ^1}
zorg⭑·ig·i
(tr)
Far⭑·i, ke⭑ iu zorg⭑·u: trankvil⭑·a est⭑·as ĉiu, kiu·n nenio ekscit⭑·as,
indign⭑·ig·as aŭ⭑ zorg⭑·ig·as ; kiu·j est⭑·as la⭑ vir⭑·oj, kiu·j tiom⭑ vi·n
zorg⭑·ig·as ? tiom⭑ da⭑ adici²·iĝ·ant·aj bon⭑~ŝanc¹·oj iom⭑·et·e zorg⭑·ig·is mi·n .
antaŭ·zorg⭑·i
(tr)
Zorg⭑·i pri⭑ io, kio ankoraŭ⭑ ne⭑ est⭑·as, ankoraŭ⭑ ne⭑ okaz⭑·is, precip⭑·e
por⭑ evit⭑·i aŭ⭑ mal·help⭑·i iu·n mal·bon⭑·on: se⭑ oni ne⭑ antaŭ·zorg⭑·os, la⭑
ruin⭑·iĝ·o de⭑ la⭑ energi⭑·a sistem⭑·o cert⭑·e okaz⭑·os ; okaz⭑·e de⭑ mal·san⭑·iĝ·o
aŭ⭑ bezon⭑·o de⭑ antaŭ·zorg⭑·a help⭑·o ili oft⭑·e ne⭑ kontakt¹·as kurac⭑·ist·ojn,
tim⭑·ant·e ekstradici⁽⁺⁾·on ; en⭑ tiu ĉi⭑ vintr⭑·o ni dev⭑·is kelk⭑+foj⭑·e sal⭑·um·i
la⭑ ŝtup⭑·ar·on pro⭑ vizit⭑·ant·oj, poŝt⭑·ist·oj kaj⭑ propr⭑·a antaŭ·zorg⭑·o .
{antaŭ·tim⭑·i} , {antaŭ·mal·help⭑·i} , {antaŭ·vid⭑·em·a} , {prevent⁽⁺⁾·i}
mal·zorg⭑·i
(tr)
Mal·atent⭑·i io·n aŭ⭑ iu·n, kiu·n oni dev⭑·as zorg⭑·i: mi sci⭑·as […], kiu·j
oficir⭑·oj drink⭑·as aŭ⭑ mal·zorg⭑·as la⭑ serv⭑·ad·on, kaj⭑ kiu·j honest⭑·e
plen⭑·um·as si⭑·an dev⭑·on ; li […] ĝoj⭑·e ek·migr⭑·is en⭑ la⭑ mond⭑·on
mal·zorg⭑·ant·e nenio·n, kio dik⭑·ig·as la⭑ hom⭑·on kaj⭑ mal·dik⭑·ig·as la⭑
mon⭑·uj·on (t.e. {diboĉ⭑·is} ) ; gent⭑·o de⭑ mensog⭑·ul·oj! ek·kri⭑·is la⭑
tajlor⭑·o, unu⭑ sam⭑·e sen·di⭑·a kaj⭑ mal·zorg⭑·a, kiel⭑ ali⭑·a ! [ili]
opini⭑·as, ke⭑ la⭑ tradici¹·oj rapid⭑·e mal·aper⭑·as kaj⭑ ke⭑ la⭑ mal·zorg⭑·o,
kun⭑ kiu oni komunik⭑·as ili·n, mal·help⭑·as long⭑·an daŭr⭑·ad·on ; la⭑
parti⭑·aj kaj⭑ sindikat²·aj gvid⭑·ant·oj mal·zorg⭑·as la⭑ interes⭑·ojn de⭑ la⭑
prolet⁸·ar·o, ne⭑ okup⭑·iĝ·ant·e pri⭑ solv⭑·o al⭑ la⭑ mond⭑+lingv⭑·a problem¹·o .
{neglekt⁸·i} , {preter·las⭑·i}
ne·zorg⭑·em·a
Kiu ne⭑ vol⭑·as zorg⭑·i, atent⭑·i, si·n gard⭑·i aŭ⭑ gard⭑·i ali⭑·ajn: li est⭑·is
obstin⭑·aĉ·e ne·zorg⭑·em·a pri⭑ si⭑·a san⭑·o kaj⭑ subit⭑·e, ho⭑ ve⭑, li mort⭑·is
pro⭑ febr⭑·o . {mal·diligent⭑·a}
pri·zorg⭑·i
(tr)
Zorg⭑·i pri⭑: mi pri·zorg⭑·is mi⭑·ajn afer⭑·ojn en⭑ la⭑ urb⭑·o kaj⭑ mi ne⭑ pov⭑·is
ven⭑·i ; ŝi kis⭑·is la⭑ man⭑·ojn de⭑ si⭑·a adopt¹·int·a patr⭑·in·o, ben⭑·is ŝi·n
pro⭑ ŝi⭑·a tut⭑·a pri·zorg⭑·ad·o kaj⭑ am⭑·o, kiu·n ĉi⭑ tiu hav⭑·ig·is al⭑ ŝi en⭑ la⭑
tag⭑·oj de⭑ la⭑ mizer⭑·o ; jen⭑ vi pri·zorg⭑·is por⭑ ni ĉio·n ĉi⭑ tio·n; kio·n
mi pov⭑·as far⭑·i por⭑ vi ? Li rigard⭑·u kaj⭑ pri·zorg⭑·u mi⭑·an proces⭑·on kaj⭑
defend⭑·u mi·n ; se⭑ vi pov⭑·us ricev⭑·i li·n kiel⭑ edz⭑·on, tiam⭑ vi est⭑·us
bon⭑·e pri·zorg⭑·it·a ; vir⭑·o mort⭑·is, kaj⭑ post⭑ li⭑·a mort⭑·o neniu
pri·zorg⭑·is li⭑·an nigr⭑·an hund⭑·on .
sen·zorg⭑·a
Ne⭑ mal·trankvil⭑·a pro⭑ zorg⭑·oj: Johan⭑·o pov⭑·is dorm⭑·i tut⭑·e sen·zorg⭑·e,
kaj⭑ tio·n li efektiv⭑·e far⭑·is ; jar⭑·oj de⭑ […] sen·zorg⭑·a kaj⭑ feliĉ⭑·a
viv⭑·o ; est⭑·as ja⭑ tiel⭑ bel⭑·e, se⭑ oni en⭑ la⭑ mal·jun⭑·ec·o pov⭑·as viv⭑·i
sen·zorg⭑·e ; li met⭑·is la⭑ man⭑·ojn en⭑ la⭑ poŝ⭑·ojn, apog⭑·is si·n
sen·zorg⭑·ec·e al⭑ angul⭑·o de⭑ mur⭑·o kaj⭑ kun⭑ rid⭑·et·o sur⭑ la⭑ lip⭑·oj […] ;
li dezir⭑·eg·is de·nov⭑·e for·ir⭑·i en⭑ la⭑ drink⭑·ej·on, por⭑ diboĉ⭑·i kun⭑ si⭑·aj
gaj⭑·aj sen·zorg⭑·aj koleg⭑·oj . {lum⭑·a} , {sen·nub⭑·a} , {seren²·a}
dom⭑+zorg⭑·ist·o
Hom⭑·o komisi⭑·it·a per⭑ zorg⭑·ad·o pri⭑ la⭑ bon⭑~stat⭑·o de⭑ dom⭑·o, t.e.
hejt⭑·ad·o, pur⭑·ig·ad·o, ripar¹·oj k.s.: la⭑ dom⭑·on posed⭑·is la⭑ firm⭑·o, kie
li labor⭑·is, kaj⭑ li est⭑·is dom⭑+zorg⭑·ist·o ; li labor⭑·is kiel⭑
gazet⭑+port⭑·ist·o, ĝarden⭑·a kaj⭑ muel⭑·ej·a labor⭑·ist·o, pur⭑·ig·ist·o kaj⭑
dom⭑+zorg⭑·ist·o . {ekonom⁽⁺⁾·o} , {kort⭑·ist·o}
zorg⭑·e de⭑
(prepozici⭑·aĵ·o)
{De⭑} , kun⭑ la⭑ help⭑·o de⭑, plen⭑·um·at·e de⭑: oni sur·scen⭑·ig·as […]
alt⭑+nivel⭑·ajn spektakl¹·ojn, zorg⭑·e de⭑ la⭑ Torin⁽⁺⁾·a Manifestaci³·a
Instanc²·o ; oni intenc⭑·as baldaŭ⭑ [la⭑ tekst⭑·on] publik⭑·ig·i, kun⭑·e kun⭑
cent⭑·oj da⭑ ali⭑·aj tia·j tekst⭑·oj, en⭑ paper⭑·a kaj⭑ cifer⭑·ec·a versi⁹·oj,
zorg⭑·e de⭑ la⭑ el·don⭑·ej·o . {dank⭑·e al⭑} , {far⭑·e de⭑} ,
{flank⭑·e de⭑} , {egid¹·o}
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.140 2024/01/05 08:30:37 ]
__________________________________________________________________